Kronoloji

Kronoloji: Rusya-Suriye ilişkileri

İki ülke arasındaki ittifakın temelleri, Şam'ın Moskova'dan silah almaya başladığı Sovyetler Birliği döneminde atılmıştı.

Beşşar Esed ve Vladimir Putin el sıkışıyor.
Putin'in Rusyası Esed rejiminin en büyük destekçisi. [Reuters]
2013
 

22 kasım: iran ile nükleer görüşmelerde sonuç almak için abd'li ve rus bakanlar harekete geçti. rusya dışişleri bakanı sergey lavrov cenevre'ye gitti. abd dışişleri bakanı john kerry de müzakerelere katıldı.

23 eylül: suriye devlet başkanı esed, rusya ve çin'in ülkesine müdahale için öne sürülen hiçbir bahaneyi desteklemeyeceğini söyledi.

5 eylül: rusya dışişleri bakanlığı, 19 mart tarihinde han el-esel'de düzenlenen kimyasal saldırıdan elde edilen kanıtların suriye ordusunun standart silahlarına işaret etmediği, aksine bir isyancı grubunun elindeki malzemelerin izlerinin bulunduğunu açıkladı.

4 eylül: rusya devlet başkanı vladimir putin, şam yönetiminin kendi halkı üzerinde kimyasal silah kullandığının kanıtlanması durumunda ise, 'cezai' bir harekatı içerecek bm kararına rıza göstermeyi gözardı etmeyeceklerini açıkladı.

31 mayıs: rus yapımı s-300 füzelerinin teslimatına başlandığını açıklayan suriye devlet başkanı beşşar esed, topraklarına yönelik bir saldırıya yanıt vereceklerini söyleyerek israil'e gözdağı verdi.

29 mayıs: rusya, suriye'deki krize çözüm aranacak ikinci cenevre konferansı'na iran'ın da katılmasını istedi.

18 mayıs: abd, rusya'nın suriye'ye gelişmiş füze göndermesinin şam rejimini cesaretlendirdiğini söyledi. suriye'ye silah sattıklarını gizlemediklerini belirten rusya dışişleri bakanı lavrov ise, uluslararası anlaşmaları ihlal etmediklerine dikkat çekti.

15 mayıs: ikinci cenevre konferansı için diplomatik temaslarını sürdüren abd ve rusya, siyasi çözümden umutlu olduklarını bildirdi.

8 mayıs: rusya ve abd dışişleri bakanları, suriye'de siyasi çözüm sağlanması için ikinci cenevre konferansı düzenlenmesi ve tüm tarafların masaya oturtulması konusunda uzlaştı.

17 nisan: rusya ve türkiye dışişleri bakanları suriye krizini masaya yatırdı. toplantıda iki taraf arasındaki görüş ayrılığı bir kez daha su yüzüne çıktı.

19 mart: rusya, silahlı muhaliflerin suriye'de kimyasal silah kullandığını iddia etti.

25 şubat: moskova'da bulunan suriye dışişleri bakanı velid muallim, çatışmaları sona erdirmek için tüm muhaliflerle masaya oturabileceklerini söyledi.

22 şubat: rusya, bm güvenlik konseyi'nin suriye'nin başkenti şam'daki bombalı saldırı sonrası herhangi bir açıklama yapmamasının ardından abd'yi 'çifte standart' uygulamakla suçladı.

20 şubat: bm, suriye’de insanlık krizinin giderek derinleştiğini, tahminen dört milyon kişinin yardıma muhtaç durumda olduğunu bildirdi.

rusya dışişleri bakanı sergey lavrov, suriye'de şiddetin son bulması gerektiğini, tarafların askeri yöntemlerle sonuca ulaşamayacağını söyledi.

13 şubat: rusya'nın devlete ait silah şirketi rosoboroneksport, şam ile imzalanan anlaşmalar çerçevesinde silah satışını devam ettireceğini duyurdu.

3 şubat: smdk başkanı ahmed muaz hatib, tahran ve moskova ile ilk kez temas kurarak, almanya’nın münih kentindeki güvenlik konferansında rusya ve iran dışişleri bakanları ile bir araya geldi.

12 ocak: bm-arap birliği suriye temsilcisi lahdar brahimi’nin, isviçre'nin cenevre kentinde rusya dışişleri bakan yardımcısı mikhail bogdanov ve abd dışişleri bakan yardımcısı william burns yaptığı görüşmeden sonuç çıkmadı.

 
2012
 

29 aralık: smdk rusya’nın teklifini geri çevirerek, müzakerelerin bir arap ülkesinde yapılmasını istedi.

28 aralık: rusya, birçok batılı ülke tarafından esed karşıtlarının meşru temsilcisi kabul edilen smdk’nın lideri ahmed muaz hatib'e karşılıklı görüşmeler için davetiye gönderdi.

14 ekim: suriye yönetimi, moskova-şam seferini yapan uçağın ankara'ya indirilmesinin ardından misilleme amacıyla hava sahasını türkiye'den yapılan sivil uçuşlara kapattı.

11 ekim: moskova-şam seferini yapan yolcu uçağı, şüpheli askeri malzemeler taşıdığı gerekçesiyle, türk savaş uçakları tarafından ankara esenboğa havalimanı'na indirildi ve arandı. uçakta bulunan bazı ekipmanlara el konuldu.

19 temmuz: rusya ve çin suriye'ye yaptırım öngören bm güvenlik konseyi karar tasarısını üçüncü kez veto etti.

1 temmuz: rusya cenevre'de düzenlenen suriye konulu uluslararası konferansa ilk kez katıldı ve ülkede tarafsız bir ortam yaratabilmek amacıyla geçiş hükümeti kurulmasında uzlaşma sağlandı.

19 haziran: abd başkanı barack obama ve rusya devlet başkanı vladimir putinsuriye’de şiddetin 'derhal' durması çağrısında bulundu.

5 haziran: rusya devlet başkanı vladimir putin, çin'i ziyaret etti. rusya dışişleri bakan vekili gennady gatilov, suriye devlet başkanı beşşar esed'in, ülkedeki şiddet olaylarına son vermek için iktidarı bırakabileceğini söyledi.

DOSYA: SURİYE'DE İÇ SAVAŞ

4 haziran: ab başkanı herman van rompuy, rusya ve avrupa birliği'nin suriye'de iç savaşı önlemek için birlikte çalışması gerektiğini söyledi.

3 haziran: abd dışişleri bakanı hillary clinton, "rus hükümetine, beşşar esed yönetimiyle askeri bağlarını tamamen koparması ve silah teslimatlarını durdurması için defalarca çağrı yaptık" şeklinde uyarıda bulundu. 

1 haziran: moskova'nın suriye'de herhangi bir taraf olmadığını söyleyen rusya devlet başkanı vladimir putin, ülkesinin şam'a silah desteği verdiği iddialarını yalanladı. 

28 mayıs: suriye'nin hula kasabasında 108 kişinin öldüğü katliamdan iki tarafı da sorumlu tutan rus hükümeti, beşşar esed hükümetini değil, bm ile arap birliği'nin ortak temsilcisi kofi annan'ın önerdiği barış planını desteklediğini duyurdu. 

27 mayıs: bm güvenlik konseyi, oybirliği ile kabul ederek yayınladığı deklarasyonda, hula katliamından sorumlu tuttuğu şam yönetimini "halka tank ve toplarla saldırıda bulunduğu" gerekçesiyle kınadı.

26 nisan: rusya, suriye'deki iç savaşa katılanları geniş çaplı bir 'terör' eylemi düzenlemekle suçladı. 

13 nisan: rus savunma bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, ülkesinin suriye kıyılarında kalıcı bir deniz gücü bulunduracağını açıkladı. 

4 nisan: rusya dışişleri bakanı sergei lavrov, suriye’deki muhalif grupların, baştan ayağa silahlandırılması durumunda bile, hükümet güçlerine karşı başarılı olamayacaklarını söyledi. 

21 şubat: rusya, suriye ile arasındaki karşılıklı ticaretin yüzde 58 artarak 1,97 milyar dolara ulaştığını duyurdu. 

7 şubat: rusya dışişleri bakanı sergei lavrov şam'da suriye devlet başkanı beşşar esed ile bir araya geldi.

4 şubat: rusya ve çin, bm güvenlik konseyi'nin şam'a yönelik hazırladığı kınama kararını ikinci kez veto etti.

8 ocak: aralarında bir de uçak gemisi bulunan büyük bir rus filosu, suriye'nin tartus kentindeki, moskova'nın şam'dan kiraladığı limana demir attı.

 
2011
 
17 kasım: rusya, suriye ordusundan ayrılanların düzenlediği saldırıların, ülkede iç savaş tehlikesi yarattığını söyledi. 

7 ekim: rusya'da o dönem başkanlık koltuğunda oturan dimitri medvedev, siyasi reformları hayata geçiremedikleri takdirde suriyeli liderlere istifa çağrısı yaptı, batı'yı ise esed'i iktidardan düşürmek için gerçekleştirilecek her türlü dış müdahaleye karşı rusya'nın mücadele edeceği konusunda uyardı. 

4 ekim: suriye'ye karşı yaptırım tehdidinde bulunan bm güvenlik konseyi kararı, rusya ve çin tarafından veto edildi.

17 ağustos: rusya'nın devlete ait silah şirketi rosoboronexport'un başkanı, moskova'nın şam'a silah sağlamaya devam ettiğini açıkladı. 

13 mayıs: moskova, batı ülkelerini, suriye'de ikinci bir 'libya senaryosu'nun hayata geçirilmesi ihtimaline karşı uyardı.

27 nisan: bm güvenlik konseyi, batı ülkeleri tarafından hazırlanan ve suriye’nin protestocular üzerindeki baskısını kınayan bir bildiri üzerinde, rusya ve çin'in muhalefeti sebebiyle anlaşmaya varamadı.

kaynak: ajanslar

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;