Dünya rekabetleri: D. Zagreb-Hajduk Split

Yugoslavya Federasyonu zamanında Hırvatların bağımsızlık figürü olan bu iki ekip, Hırvatistan'ın kurulmasının ardından iki ezeli rakibe dönüştü.

Konular: Futbol

Haberin Öne Çıkanları

Yugoslavya zamanı derbi

Transfer hikayesi

Kızıl yıldız maçı

Torcida'nın taraftarı olduğu Hajduk Split adını 'Haydut' adı verilen çetelerden alıyor. [Reuters]

kulüpler bazında avrupa kupalarında net başarılar elde edemese de, hırvatistan özellikle dünya futboluna sunduğu yıldızlarla bir ekol haline geldi. 

önemli yeteneklerin avrupa'nın önde gelen ekiplerine transfer olmasının ardından hajduk split-dinamo zagreb rekabeti eski ihtişamından uzak bir görüntü sergilese de geçmişin getirdiği heyecan hiçbir zaman bu maçlardan eksik kalmıyor. 
 
hırvatistan'ın en büyük iki kulübünün rekabeti özellikle yugoslavya'nın dağılmasının ardından başladı. 
 
daha önceleri aynı safta yer alan bu iki kulüp 90'lı yılların ortalarına kadar partizan ve kızılyıldız gibi iki belgrad takımına karşı aynı rekabet duygularını beslerler ve birlikte hareket ederlerdi. fakat yugoslavya'nın dağılıp hırvatistan'ın egemenliğini kazanmasın ardından iki kulüp karşılaşmaları büyük hasarlı rekabetlere dönüştü. 
 
bunda zagreb'in başkent ilan edilip para, güç ve iş imkanının bu şehre kaymasının ve split halkının buna isyanının rolü fazlaydı. 
 
yugoslavya zamanında kızılyıldız, partizan ve sarajevo gibi takımlarla rekabete giren bu iki ekipten hajduk split 7 kere, dinamo zagreb ise 4 kere şampiyon olabilmiştir. fakat hırvatistan döneminin ardından dengeler dinamo zagreb'e doğru kaymıştır. 
 
hajduk split, 1911 yılında prag'da okudukları dönemde slavia-sparta maçını izleyip etkilenen dört hırvat fabiyan kaliterna, lusiyan stella, ivan sakiç ve vyekoslav ivaniseviç'in girişimleriyle kuruldu. türkçe'de 'haydut' anlamına gelen hajduk, ismini orta çağdan itibaren venedik ve osmanlı hakimiyetine karşı çarpışan haydut çetelerinden alır. 
 
birinci dünya savaşı sonrası avusturya-macaristan imparatorluğu'nun yıkılmasının ardından yugoslavya kurulur. hemen ardından başlayan futbol ligine ise hajduk 1923'te katılır. 
 
1945 yılında ise dinamo zagreb'in kurulmasının ardından bu rekabetin tohumları atılır. bu iki takım yugoslavya döneminde adete belgrad takımlarına karşı birlikte hareket eder, galibiyeti beraber kutlar. o dönemi slaven bilic "maçlar büyük bir kutlamaya benziyordu. bu hırvatlar'ın milli kimliklerini ifade edebilmeleri için yegane şanstı. taraftarlar hep bir ağızdan aynı şarkıyı söylerlerdi. muhteşemdi" diye anlatıyor.
 
hırvatistan'ın bağımsızlığını ilan etmesine kadar hajduk split, hem avrupa'da hem de ülkede dinamo'ya göre daha başarılı olur. 
 
tito'nun 1980'de vefat etmesinin ardından ülkede ayrılma talepler giderek artmaya başlar. ülkedeki kaos aynı zamanda futbol sahalarına da yansımaktadır. 

1990 mayıs'ta split'te oynanan kızıl yıldız maçında yugoslavya bayrakları yakılır ve tribünlerde büyük kavgalar çıkar. maç yarıda kalır. polisin dinamo taraftarına saldırdığını gören zvonimir boban polislerden birine tekme ve yumruk atar.

kızıl yıldız taraftarları polis helikopterleriyle kurtarılırken 138 polis memuru ve taraftar yaralanır. bunun sonucunda yugoslavya federasyonu altı aylık bir ceza alır.
 
çoğu kişiye göre o gün çıkan olaylar, yugoslavya federasyonu'nun çözülmesinin başlangıcı olarak kabul edilir. 
 
1992'de yugoslavya dağılır ve birçok devlet ortaya çıkar. bunlardan biri de hırvatistan'dır. fakat ilk yıllarda sırplar ile hırvatlar aralarında savaş devam eder. ölenlerin arasında hajduklu taraftarlar da vardır ve yıllar sonra poljud stadı'nın girişine bir anıt dikilir. 
 
savaşın gölgesinde ülkede ilk lig kurulur ve hajduk 'ilk şampiyon' unvanını kazanır. 
 
hajduk'a göre daha az bir geçmişe sahip olan dinamo zagreb ise 1993 yılında bir isim değişikliğine gider. hem devlet hem de kulüp başkanı olan frandjo tudjman dinamo olan adı, crotia olarak değiştirir. tudjman'a göre dinamo zagreb komünizmi simgelemektedir. kulübün en büyük taraftar grubu 'bad blue boys' buna itiraz eder ve kampanya başlatır. kulüp hala dinamo zagreb olarak anılmaktadır. 
 
başkentin takımı dünya futboluna da önemli yıldızlar kazandırdı. bunların arasında velimir zajec, zlatko kranjcar, davor suker, robert prosinecki, zvonimir boban ve luka modric de bulunuyor. hajduk split'in tarihinde ise bernard vukas, ivica surjak, alen boksic, robert jarni, igor tudor ve slaven bilic gibi isimler dikkat çekiyor. 
 
iki ekip arasında ilk maç 1 nisan 1946'da oynandı ve o maçı hajduk 2-0 kazandı. 1957'de ise en farklı skor geldi. hajduk, zagreb deplasmanından tam 6-0'lık skorla çıktı. 
 
dinamo zagreb ve hajduk split maçlarını farklı kılan ve dünyanın sayılı rekabetleri arasına sokan iki taraftar grubu. zagreb'in bad blue boys ve split'in torcida grupları... her iki kentte de maç esnasında hayat duruyor. sokaklar mavi ana temalı renklerle donanıyor. 
 
dinamo'nun eski brezilya asıllı futbolcusu eduardo ise derbi hakkında "brezilya'da da çok şey görmüştüm ama bu maçlarda nefesim kesiliyor" diye konuşuyor.  
 
bir transfer hikayesi: niko krancjar
 
ülkenin en büyük iki kulübü arasında transferler genelde split'ten zagreb'e doğru gelişir. zagreb başkenttir, paranın, eğlencenin, imkanın merkezidir. 
 
fakat dinamo zagreb'in alt yapısından yetişen bir isim farklı bir şekilde hajduk split'e transfer olur. bu isim de niko krancjar'dır. bu transferi farklı kılan noktalardan biri de niko'nun babası zlatko'nun o dönem dinamo zagreb'in teknik direktörlüğü yapmasıdır. 
 
niko, takımdan ayrılıp split'e gitme kararı alınca dinamolu taraftarlar futbolcunun evinin önüne 200 mumdan oluşan 'd' harfi yaparlar ve bir pankart asarlar. bu pankartta ise "sen artık bizim için bir ölüsün" yazıyordur. 
 
split halkı ise niko'ya kucak açar ve havaalanında yüzlerce taraftar tarafından omuzlara alınır. 
 
kaynak: ajanslar
 

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;