Dünya rekabetleri: Kızılyıldız-Partizan
İkinci Dünya Savaşı'nın son yıllarının ürünü olan iki takımın gerilimi yüksek mücadelesi 'Ölümsüz Derbi' olarak adlandırılıyor. Belgrad'ın kızgın çocukları her maç öncesinde sokakları savaş alanına döndürüyor.
Konular:
Futbol
Haberin Öne Çıkanları
İlk Kızılyıldız kuruldu
Partizan üstün
Son 5 yıl Partizan şampiyon
'ölümsüz derbi' sırbistan'ın iki takımı kızılyıldız ile partizan arasındaki amansız rekabete verilen bu isim bile belgrad'daki çekişmenin boyutlarını açık bir şekilde ortaya koyuyor.
belgrad sokaklarını birbirine katan bu rekabetin kökenleri ikinci dünya savaşının sonuna dayanıyor.
kızılyıldız, 4 mart 1945'te, partizan ise 4 ekim 1945'te kuruldu.
rekabetin ilk yıllarında halkın takımı olarak bilinen kızılyıldız, ülkedeki nazi faşizmine karşı bir karşı duruş sergilerken, ordu'daki askerler tarafından kurulan partizan ise 'büyük yugoslavya' görüşünün savunucusu olmuştur.
sosyalistlerin takımı kızılyıldız, nazi işgaline karşı sergilediği tutumla büyük bir kitlenin de sempatisini kazandı. partizan ise ülkenin önde gelenlerinin desteklediği bir takım haline geldi.
ikinci dünya savaşının sonrasında artan sosyalist akıma karşı, dağılmadan önceki adıyla yugoslavya'nın iki güçlü takımında milliyetçilik ön plana çıkmaya başlar ve kuruluştaki fark yavaş yavaş ortadan kalkar.
1990'lı yıllarda sırp - boşnak savaşında iki takımdaki milliyetçilik duyguları faşistliğe doğru hızlı bir ivme kazanmıştır. öyle ki partizan taraftarları tribünde, soykırım suçlusu olarak kabul edilen radovan karadzic'in posterini açmıştır. partizan'ın stadının arkasında bulunan kilise ve mezardan alan 'mezar kazıcılar' adlı taraftar grubu ile kızılyıldız'ın, 'güçlü çocuklar' taraftar grubu arasında sonu ölümle biten kavgalar yaşanıyor.
güçlü çocuklar daha saldırgan bir taraftar grubu olarak tanınıyor. 1991'de oynanan bir maçta bu taraftar grubunun, dinamo zagreb tribünlerine saldırmasının, baklanlar'da yaşanan büyük karışıklığın başlangıcı olarak kabul edilmesi de oldukça ilginç.
partizan avrupa kupaları'nda en önemli başarısını 1966 yılında yaşadı. bu yılda şampiyonlar kulüpler kupası finalinde ispanyol devi real madrid'e kaybettiler. partizan'ın bu başarısının tesadüf olmadığını 1964'te şampiyon kulüpler kupası'nda oynadığı çeyrek final gösteriyordu.
1960'lardaki başarılı günlerini arayan partizan, siyasi krizlerin zirve yaptığı 1990'da kupa galipleri kupası'nda son 8'e kalmayı başardı.
kızılyıldız ise 1991'de tarihinin en büyük başarılarını elde etti. bu yılda avrupanın kulüpler bazındaki en büyük organizasyonu olan şampiyon kulüpler kupası finalinde fransız ekibi marsilya'yı normal süresi ve uzatma dakikaları 0-0'lık eşitlikle sona eren mücadele sonrasında penaltılarda 5-3 mağlup ederek kupaya uzandı.
aynı yıl tokyo'da oynanan kıtalararası kupa maçında şili'nin colo colo takımını jugovic ve pancev'in (2) golleriyle 3-0 yenerek şampiyonluğa uzandı.
günümüzde eskisi kadar ses getirmeyen rekabette velibor vasovic, milko djulkovski, antun rudinski ve dejan joskimovic her iki kulüpte de derbi heyecanı yaşayan isimler olmuşlardır.
kızılyıldız maçlarını 57.328 kapasiteli kızılyıldız stadı'nda oynuyor. belgrad takımının stadının geçmiş yıllardaki kapasitesi 100 bin olduğu için maracana olarak anılıyordu.
partizan ise 32.710 kapasiteli partizan stadı'nda maçlarını oynamaya devam ediyor.
iki takım da 90'lı yılların ortalarından itibaren ekonomik problemler nedeniyle önemli oyuncularını kadroda tutamamış ve eski güçlerinde uzaklaşmaya başlamışlardır.
iki kulüp arasındaki rekabet basketbolda da kendini gösteriyor. [reuters]
son yıllarda partizan üstün
dünyanın en ateşli ve gerilimi yüksek derbilerinden olan rekabette yugoslavya'nın dağıldığı 1992'den önce kızılyıdız üstünlüğü görülürken, sırbistan'ın ayrılmasından sonra ise partizan ön plana çıkan takım olmaya başladı.
yugoslavya ligini partizan 11, kızılyıldız 19 kere kazanmıştır. 1992'den sonraki yugoslavya federal cumhuriyeti zamanında ise partizan 8, kızılyıldız 5 kere şampiyon oldu.
sırbistan ile karadağ'ın ayrılmasından sonra 2006-2007 sezonunda başlayan sırbistan ligi'nde partizan rakibine yalnızca ilk yılda şampiyonluk yüzü gösterirken, son 5 yılda şampiyonluklara ambargo koydu.
kaynak: al jazeera
Yorumlar