8.5 milyon engellinin olduğu türkiye'de son yerel seçimlerde de engellilerin siyasi temsili yeterli olmadı. örneğin istanbul'da tüm ilçelerde sadece 10 engelli belediye meclis üyesi var. bunların dördü ak parti, altısı chp'den. bu tabloya tepki olarak akp merkez karar ve yönetim kurulu'ndan (mkyk) istifa eden eski milletvekili lokman ayva, al jazeera'ye konuştu.

ak parti’nin kurucularından ve iki dönem milletvekiliği yapan ayva’nın, istifa ettiği geçen hafta ortaya çıktı. lokman ayva, aslında 19 şubat’ta istifa kararı aldığını ancak yerel seçimler öncesinde partiye zarar vermemek için açıklamadığını belirtti.

ayva, başbakan recep tayyip erdoğan ve mkyk’nın her ilde mutlaka bir engellinin belediye meclis üyeliğine aday gösterilmesi kararına rağmen bunun uygulanmamasını eleştirdi. parti içinden ‘mikro menfaatçilerin’, engellilerin 100-150 belediye meclis üyeliğini çok gördüğünü söyledi. ayva, en kapsamlı teşkilatları olan istanbul’da engelli belediye meclis üyelerinin sayısının 2004’te 15, 2009’da 13 ve 2014’te 4’e düştüğünü belirtti.

Görme engelli eski milletvekili Ayva, MKYK'dan istifasıyla ilgili Al Jazeera Turk'ün sorularını yanıtladı.

ayva, mikro menfaati olan bazı insanların hemşehrisinin belediye meclisine girmesini istediğini belirterek şöyle konuştu:

"ben isterdim ki daha çok engelli, alevi, süryani, rum, ermeni  vatandaşımız partimizden belediye meclis üyesi olsun. aynı camiye gittiği adam, hemşehrisi meclis üyesi olsun istiyor bazıları. türkiye genelinde 9-10 engelli meclis üyesi var. 2004’te bu rakam 50 idi."

'meclis'te engelli yoksa karar sürecinde de yok' 

ayva, engellilerin, belediye meclis üyeliklerinde olmamasının karar süreçlerinde de olmaması anlamına geldiğini vurguluyor:

"meclis üyeliklerinde olsalar hem karar alacaklardı, hem de partilerde algılar etkilenecekti. istifamla mkyk üyesi olmadan da devam edilebileceğini göstermek istiyorum.  engellilerle ilgili bir konuda da önemli bir siyasi kararın alınabileceğini göstermek istiyorum. mkyk üyeliği kişisel açıdan siyasi ikbalime zarar verir.  ancak istifa siyasi hayatımda bir şey kaybetmek pahasına ilkelerim ve değerlerim için alınması gereken bir karardı."

lokman ayva, istifa kararına farklı tepkiler aldığını söylüyor:

"'kaçmış gibi oldun, mücadele edecektin' diyenler de, istifamı destekleyenler de oldu. 'başka partiler engelli aday gösteriyor mu ki' diyen var. benim kriterim başka parti değil ki,  yanlışlar var düzeltilmesi lazım. engelliler konusunda meclis üyeliklerin de kötüyüz."

'bakanlıklarda engelli olmalıydı'

ayva, engellilerle ilgili eğitime erişimde ve istihdamda yol alındığını ancak hâlâ çok şey yapılması gerektiğini söylüyor. ayva, engellilerle ilgili konuların mecliste ak parti ve muhalefet tarafından yeteri kadar takip edilmediğini, birkaç kişinin bastırmasıyla bu konuların gündeme geldiğini anlatıyor:

"2005 yılında çıkarılan özürlüler yasası doğrultusunda belediyeler başta olmak üzere, engellilerin kamu kurum ve kuruluşlarına erişilebilirliğine uyumu için verilen 7 yıllık süre, dolmasına günler kala uzatıldı. buna hâlâ kızgınım. şu anda bakanlıklarda  bir veya iki engelli genel müdür olabilmeliydi. engelli kaymakam olabilmeliydi. tayyip bey’in gayretiyle 35 bin kadar engelli işe alındı kamuda. tayyip bey’in zoruyla olduğu için yöneticiler engellileri nasıl çalıştıracağını bilmiyor. hâlâ hasta bezi dediğimiz malzemeyi kişiler gidip eczanelerden kendi alıyor. o kocaman malzemeyi taşıyor, parasını sgk iki üç ay sonra veriyor. parasını kendi cebinden ödüyorsun önce. sonra bir de parasını almak için koşturuyor engelli yakını. buna benzer basit şekilde düzelmesi gereken çok uygulama var. birden fazla engeli olanlar için hiçbir şey yapamadık hala türkiye’de."

Binlerce engellinin yaşadığı büyük kentlerde araçların yanı sıra cadde ve sokaklar da bedensel engellilerin hayatını zorlaştırıyor.

[[Al Jazeera]]

'ayrımcılığı bitirebilecek parti iken bu durumdayız' 

kanunlar, yönetmelikler ve genelgelerdeki dışlayıcı, ayrımcılık yapan maddelerin çıkarılması gerektiğini söyleyen ayva, toplumdaki ayrımcı anlayışa dikkat çekiyor:

"birkaç yıl önce devasa bir problemin farkına vardım. zannediyordum ki bizim toplumumuz, engellilerle karşılaşmadığı için bizimle hayatı paylaşmıyor. fakat toplum engellilerle karşılaşmak da istemiyor.  müthiş bir ayrımcılık var. boğaziçi ve sabancı vakfı’nın yaptığı bir araştırmaya göre , insanların yüzde 70'inden fazlası engellilerle komşu olmak istemiyor. yüzde 80’ininden fazlası aynı iş yerinde çalışmak istemiyor. bu çok acı. düşünsenize ben sokağa çıkıyorum, istenmeyen bir insanım. 19 şubat’ta da belediye meclislerinde bunu görünce patlama noktası oldu. biz bunu değişterecek parti iken, geldiğimiz nokta bu."

ayva, ak parti üyesi olarak çalışmalarına devam ediyor. yerel seçimlerde yine başkasının yardımıyla oy kullanmak zorunda kaldığını anlatan ayva, cumhurbaşkanlığı seçimi için engellilerin tek başına oy kullanabilmesini sağlayacak bir sistem için çalışmalar yapıyor.