türkiye'nin birleşmiş milletler (bm) daimi temsilcisi feridun sinirlioğlu tarafından, bm genel sekreteri antonio guterres ve bm güvenlik konseyi'nin nisan ayı başkanı abd'nin bm daimi temsilcisi nikki haley'e gönderilen mektupta, idlib'deki saldırının rejimin kimyasal silah kullanmaya devam ettiği ve bmgk kararlarını ihlâl ettiğini gösterdiği belirtildi.

zehirli kimyasalları kullanmanın savaş suçu ve insanlığa karşı suç teşkil ettiği vurgulanan mektupta, bunun uluslararası hukukun ve kimyasal silahlar sözleşmesi'nin ihlâli olduğu kaydedildi.

esed rejiminin doğu guta başta olmak üzere birçok kez kimyasal silah kullandığı belirtilen mektupta, son saldırıda rejimin doğu guta'daki gibi sarin gazı kullandığı ifade edildi.

"rejimin kötü sicili belgelidir"

kimyasal silahların yasaklanması örgütü (opcw) ile bm'nin ortak soruşturma misyonunun (jim) daha önceki raporlarında esed rejiminin kimyasal silah kullandığı tespitini yaptığı hatırlatılan mektupta, "dolayısıyla suriye rejiminin, zehirli kimyasalları da kullanarak gaddarlık yapma konusunda sahip olduğu kötü sicili belgelenmiştir" ifadelerine yer verildi.

rejimin 20 ve 30 mart'ta da kimyasal silah kullandığı belirtilen mektupta, sistematik şekilde bu silahları kullananların cezalandırılmadıkları müddetçe bu tür saldırıların azalmadan süreceği vurgulandı.

mektupta şu ifadeler kullanıldı:

"kimyasal silah kullanımının cezadan muaf olarak sürmesine daha fazla izin verilemez. ellerinde suriye halkının kanı olan rejim hesap vermeli. rejimin suçları cezasız kalmamalı. biz, bm güvenlik konseyi ve rejim üzerinde nüfuzu olanlar başta olmak üzere, ilgili taraflara ahlâki, insani ve yasal sorumluluklarını yerine getirerek bu gaddar saldırıların sona ermesini temin etmeleri çağrısı yapıyoruz."

rusya kendi tasarısını hazırladı

öte yandan suriye'de 7. yılına giren iç savaş konusunda birleşmiş milletler güvenlik konseyi'ndeki (bmgk) ayrışma, suriye'nin idlib'in kentinin han şeyhun beldesindeki kimyasal silah saldırısının ardından da giderilemedi. 

abd, ingiltere ve fransa tarafından hazırlanan bmgk karar tasarısını "kabul edilemez" olarak nitelendiren rusya kendi tasarısını hazırlayarak konsey üyelerine dağıttı.

rusya'nın tasarısında saldırıya ilişkin kınama yerine "derin endişe" ifadesi kullanılırken, kimyasal silah saldırısının uluslararası hukukun ciddi ihlâli olduğu belirtilerek sorumlularının hesap vermesi gereği vurgulandı.

kimyasal silahların yasaklanması örgütü (opcw) ile bm'nin daha önce kurduğu ortak soruşturma misyonunun (jim) iddiaları araştırması istenen tasarıda, suriye rejiminden soruşturma heyetinin han şeyhun ve çevresinde inceleme yapmasına izin vermesi talep edildi.

batılı ülkelerin tasarısında ise esed rejiminden jim'e, 4 nisan'daki hava operasyonlarıyla ilgili tüm uçuş bilgilerini ve o gün görevde olan tüm komuta kademesinin listesini vermesi ayrıca soruşturma ekibinin istediği askeri tesiste inceleme yapması ve askeri yetkilerle görüşmesinin sağlanması isteniyordu.

rusya tasarıda ayrıca bm genel sekreteri ve opcw genel direktörü'nden bölgeye gönderilmesi için "coğrafi çeşitliliği olan dengeli" bir heyet seçmesini talep etti.

rusya, jim'in daha önceki saldırılara ilişkin bulgularını yetersiz bulmuş ve sorumluların cezalandırılması için hazırlanan tasarıyı konsey'de veto etmişti. konsey'in dâimi üyeleri abd, rusya, çin, ingiltere ve fransa iki gündür tasarılar üzerindeki müzakerelerini sürdürüyor. henüz iki tasarının da oylamaya sunulup sunulmayacağı konusunda açıklama yapılmadı.

kaynak: aa