türk eğitim derneği'nin (ted) düşünce kuruluşu tedmem tarafından hazırlanan ‘türkiye eğitim atlası’, ted genel başkanı selçuk pehlivanoğlu ve tedmem direktörü prof. dr. ziya selçuk tarafından açıklandı.

atlas, tablolar, haritalar ve grafiklerle kız ve erkek öğrencilerin okullaşma oranları, bölgeler arası öğrenci, öğretmen ve okullaşma oranları arasındaki farklar ve uluslararası düzeyde karşılaştırmaları içeriyor. eğitim atlasi, milli eğitim bakanlığı’nın örgün eğitim istatistiklerinin yanı sıra, meb’den alınan yeni rakamlar, pisa (uluslararası öğrenci değerlendirme programı), timss (uluslararası matüimatik ve fen eğitimleri araştırması) verileri toplanarak hazırlandı. amaç veriye dayalı eğitim politikaları geliştirmek için veri paylaşımının önemini vurgulamak.

türkiye'de satrancı sadece 8 öğrenci seçti

selçuk, türkiye'de eğitim sistemiyle ilgili sağlıklı veri toplanması ve paylaşımı konusunda sıkıntılar olduğunu belirtti ve türkiye'nin  ilginç eğitim istatistikleri olduğunu anlattı:

"seçmeli dersler söz konusu olunca öğrenciler matematik ve yabancı dil gibi zorunlu dersleri seçiyor. satranç dersini sadece türkiye'de 8 öğrenci seçmiş. en fazla devamsızlık, okul terki türkiye'deki öğrencilerde. ancak pisa mutluluk indeksinde en fazla okul memniyeti olan öğrenciler de bizimkiler şırnak'taki öğretmenlerin sadece yüzde 16'sı kendi branşında kadrolu."

türkiye'nin eğitim atlası'ndan çarpıcı verilerin bazıları şöyle:  

beslenme eksikliği büyük

* türkiye’de evlerinde eğitim kaynağı az düzeyde olan öğrenci oranı yüzde 54, uluslararası ortalamada ise bu oran yüzde 21.

* 4. sınıf düzeyinde temel beslenme eksikliği nedeniyle öğretimi aksayan öğrenci oranı yüzde 74, uluslararası ortalamada bu oran yüzde 29.

* 4. sınıf düzeyinde okullarda kütüphanesi olmayan okul oranı türkiye’de yüzde 24,  bu oran uluslararası ortalamada yüzde 13.

* yine 4. sınıf düzeyinde dezavantajlı öğrencilerin bulunduğu okul oranı türkiye’de yüzde 63 iken uluslararası ortalama yüzde 30. rusya’da ise yüzde 13.

öğretmen açığı 128 bin 

* tüm kademelerde özel okullardaki erkek öğrenci sayısı kız öğrencilerden daha fazla.

* 128 bin 987 öğretmen açığı, 1729  norm fazlası öğretmen var. 

* liseyi bitiremeyen erkek öğrenci sayısı kız öğrenci sayısından daha fazla.

lüksemburg'un onda biri kadar harcama 

* 2011 yılında türkiye’deki yetişkin nüfusun yüzde 68’i lise düzeyi altında eğitime sahip. oecd ülkeleri ortalamasında ise bu oran yüzde 25.

* 6-15 yaş aralığında öğrenci başına yapılan harcama türkiye’de lüksemburg’un onda biri düzeyinde. harcama sıralamasında türkiye 19 bin 821 dolar ile son sırada. lüksemburg, 197 bin 598 ile ilk sırada yer alıyor.

3-4 yaşta eğitim alan yüzde 12 

* sosyal, kültürel ve ekonomik olarak alt düzeydeki öğrenci oranı türkiye’de yüzde 69. oecd  ülkeleri ortalaması yüzde 15.

* 2011 yetişkin kadın istihdam oranı türkiye’de yüzde 31, rusya’da yüzde 72, oecd ülkeleri ortalaması yüzde 65, ab ülkeleri ortalaması ise yüzde 66.

* 3-4 yaş nüfusunda bir eğitim kurumuna kayıtlı nüfus oranı türkiye’de yüzde 12., rusya’da yüzde 73, oecd ülkelerinde yüzde 74, avrupa birliği ortalaması ise yüzde 81.

* 2000-2011 yılları arasında türkiye’de 15-19 yaş arasındaki bireylerin eğitime katılımlarında 41 yüzde puan artış sağlanırken, bu oran rusya’da 7, oecd ülkelerinde 8.

tunceli okul öncesi eğitimde sonda 

* okulöncesi eğitim kurumunun en düşük olduğu beş il tunceli, bayburt, bilecik, çankırı, karabük.

* ilkokul sayısının en düşük olduğu iller, tunceli, karabük, yalova, bilecik, bolu.

* okul öncesi eğitimde derslik başına düşen öğrenci oranının en yüksek olduğu iller, hatay (35 öğrenci), mersin (32 öğrenci),  antalya (30.87), kocaeli (30.71), şanlıurfa (30.54)

kalabalık sınıf hakkari ve istanbul'da 

* ilkokullarda kalabalık sınıfların olduğu ilk 5 il, istanbul (37.70), sakarya (36.39), kilis (31.88), kahramanmaraş (31,22), gaziantep (30.78).

* ortaöğretimde sınıflar daha da kalabalık. ortalama sınıf mevcudu en yüksek il 48 öğrenci ile hakkâri, onu diyarbakır, istanbul, batman ve adana takip ediyor.

kaynak: al jazeera