eskişehir'de bir kafeden sahiplendiği kediyi öldürüp videosunu sosyal paylaşım sitesi facebook'ta paylaşan üniversite öğrencisi,  hayvanların yaşam hakkına yönelik ihlalleri gündeme getirdi. hayvanseverler, sivil toplum kuruluşları ve hukukçuların tepkisini çeken olay, buna benzer bir çok benzer vakadan yalnızca birisi.

işkence veya tecavüze maruz kalan hayvan sayısıyla ilgili yayınlanmış resmi bir veri bulunmuyor. ancak al jazeera türk’e konuşan istanbul barosu hayvan hakları komisyonu başkanı hülya yalçın, yalnızca merkezlerine ayda 100- 150 cinayet ve işkence ihbarı geldiğini söylüyor. 

yalçın, hayvana yönelik şiddetin azaltılması için yasal düzenlemelerde revizyonlar gerektiği görüşünde.

hayvanlar ‘mal’ statüsünde

evcil hayvanların statüsünün ‘mal olmaktan öteye geçemediğini’ ifade eden uçar, "hayvanlara yapılan her türlü şiddet, dayak, eziyet, işkence, kesme, yakma, öldürme, tecavüz gibi yasa nezdinde  kabahat yani idari para cezası ile karşılanan basit hatalar olarak görüldüğüne işaret ediyor.

yalçın, “hayvana yönelik bu kötü faaliyetlerin sonucunda hayvanın ekonomik değerinde azalma olursa, sahibi bu konuda zararını gerekçe göstererek kabahatten daha ağır olan adli yargılama süreci başlatılabilir. ancak maalesef, bu da hayvanı korumak için değil hayvan sahibinin ekonomik yararını korumak için konulmuş bir uygulama” dedi.

5199 sayılı hayvanları koruma kanunu’nun yetersiz olduğunu ifade eden yalçın, “hayvan sahipli ise ve sahibi ‘ekonomik ‘değerde düşme,  yok olma gibi gerekçelerle şikayetçi olursa devreye sokulabilen tck, benzer şekilde borçlar kanunu ve benzeri diğer kanunlardaki hükümler, hayvana işkenceyi cezalandıran adli hükümler gibi görünse de, aslında “hayvanı korumak için” doğrudan uygulanabilirliği olmayan, dolaylı  hükümler” diye konuştu.

uçar’a göre öncelikli hedef, hayvana şiddet, öldürme , işkence ve tecavüzün para cezasına çevrilip, ertelenmeden ağır cezalarla karşılanacağı şekilde düzenleme yapılmasını sağlamak.
ancak komisyon başkanı, bu konudaki çalışmalar yaparken sıkça ‘önce insan’ dayatmalarıyla karşılaştıklarını ifade ediyor.

‘başka suçların habercisi olabilir’

al jazeera türk’e açıklama yapan adli bilimci prof. dr. sevil atasoy ise hayvana kötü muamelenin hayvan haklarının yanı sıra insan hakkına da müdahale olduğunu söylüyor.

atasoy, "çeşitli çalışmaların çocuk ve yaşlıları istismar edenlerle, eşlerini dövenler dahil olmak üzere, şiddet şuçları işleyen kişilerin, çocukluk ve gençlik dönemlerinde, ciddi boyutlarda ve tekrarlanan nitelikte hayvanlara karşı kötü davranışlar sergilemiş oldukları gerçeğine" işaret etti.

atasoy’un verdiği bilgiye göre, çok sayıda katil ve bilinen seri katillerin hemen hepsi küçükken, hayvanlara işkence etmiş, hatta öldümüş.

psikiyatri uzmanlarının bağlı bulunduğu meslek örgütlerinin, hayvanlara fena muameleyi, davranış bozukluğunun tanısında bir kriter kabul ettiklerini ifade eden atasoy, “hayvanlara kötü davranan her çocuğun, ileriki yaşlarda şiddet içerikli suçlar işleyeceğini öngörmek elbette yanlış olur. ancak bu çocuklardan hangisinin şiddete yönleneceğini önceden kestirmek mümkün olamayacağından, her birinin, hele onları döven, işkence eden ve öldürenlerin mutlaka ciddiye alınması gerekir” dedi.

atasoy, “hayvanlara kötü davranmakla suçlanan vatandaşlarının ad ve adreslerini internet sitelerinde yayınlayan ülkeler var. hayvanlarla cinsel ilişkide bulunanların dna bilgileri pek çok ülkenin dna bankasında, tıpkı insana saldıranlarınki gibi korunuyor.kısacası, hayvana fena muamele, mutlaka bir erken uyarı işareti olarak değerlendirilmelidir” şeklinde görüş bildirdi.

‘önce kedi, sonra 32 kadın öldürdü’

prof. dr. sevil atasoy konuyla ilgili çeşitli örnekler paylaştı:

• “kanadalı luka rocco magnotta iki yıl boyunca kedileri nasıl öldürdüğünü gösteren videoları internette yayınladı. polisin haberi olduğu halde ilgilenmedi. luca 2012 mayıs'ında, bilgisayar bölümü öğrencisi bir çinliyi öldürüp, parçaladı, kısmen yedi.

• 19 yaşına varmadan 5 çocuğu öldüren christine falling'in çocukluğu kedi cinayetleri ile doludur. 15 yaşındaki kobe canavarı sakakibara, 11 yaşındaki jun hase'nin başını gövdesinden ayırmadan önce, kedi başı kesmiş, güvercinleri boğmuştu. filmlere, romanlara ilham kaynağı olan jeffrey dahmer, kedilerin iç organlarını inceledikten sonra, aynı tekniği 17 küçük erkek çocuğa uyguladı. dedesini, ninesini, annesini, karısını öldüren edward kemperer, çocukluğunda kedileri ufak parçalara ayırırdı.

• hayvanları öldürüp, onların cansız bedeniyle ilişkiye giren henry lee lucas,  boston canavarı albert de salvo, kedi ile köpeği aynı kafese koyar, aç bırakır, birbirini öldürüp yemelerini seyrederdi. daha sonra 13 kadını boğdu. 11 yaşındaki andrew golden ile 13 yaşındaki mitchell johnson köpeklere işkence edip, öldürürlerdi. 24 mart 1998'de arkansas'taki okullarında 4 öğrenci ve bir öğretmni öldürdüler. theodore robert bundy, dedesinin hayvanlara kötü davranışlarını seyrederek büyüdü. daha sonra 32 kadını öldürdü”

ne yaşanmıştı?

eskişehir'de edebiyat fakültesi’nde öğrenim gören bir üniversite öğrencisinin, sahiplendiği kediyi 20 kiloluk damacanayla ağır şekilde yaraladığı iddia edilmişti.
gencin facebook hesabına yüklediği videoda yaralı kedinin son anları görülürken, "sen daha ölmedin mi?" sözleri duyuluyordu.

c.a’nın öğrenim gördüğü osmangazi üniversitesi'nin rektörlüğüne çok sayıda şikayet gitmiş, üniversite rektörlüğü konuyla ilgili açıklama yayımlamış, rektörlük açıklamada, yaşananları nefretle kınadıklarını ve olayla ilgili soruşturma başlatıldığını ifade etmişti.

kaynak: al  jazeera