afganistan ve hindistan arasında, askeri işbirliğini öngören bir stratejik ortaklık anlaşması imzalandı.

anlaşma, afganistan devlet başkanı hamid karzai'nin, hindistan'ın başkenti yeni delhi'ye gerçekleştirdiği iki günlük resmi ziyaret çerçevesinde yapıldı. metin, iki ülke arasındaki siyasi ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesini, aynı zamanda afgan güvenlik güçlerinin hindistan tarafından eğitilmesini öngörüyor.

afganistan devlet başkanı karzai ve hindistan başbakanı manmohan singh, imza töreni sonrasında ortak basın toplantısı düzenledi.

karzai yaptığı açıklamada, terörizm ve köktendinciliğe karşı bölgede daha geniş çaplı bir bölgesel işbirliğinin gerekli olduğunu kaydetti. ülkesinin hindistan'ın deneyimlerinden faydalanmak istediğini vurgulayan karzai, muhatabına uzun yıllardır sağladığı karşılıksız mali destek için de teşekkür etti.

singh ise, afganistan halkının çok acı çektiğini belirterek, afganların, artık dış etkiler ve tehditler olmaksızın barış içinde yaşamayı ve kendi geleceklerini şekillendirmeyi hak ettiklerini ifade etti.

afganistan'ın en büyük bağışçılarından biri olan hindistan, ülkenin yeniden yapılanması projelerine yaklaşık 2 milyar dolarlık katkıda bulunmayı taahhüt etmişti. hindistan, amerika birleşik devletleri (abd) birliklerinin afganistan'dan çekilmesinin ülkede iç savaşa yol açmasından ve aşırı dinci eylemlerin komşu ülkelere sıçramasından endişe ediyor.

karzai’nin bu yılki ikinci hindistan gezisi bölgede dengelerin değiştiği bir dönemde yapılıyor. abd liderliğindeki uluslararası güçlerin 2014’e kadar ülkeden çekilmeye hazırlanması sonrası, karzai’nin hindistan’ın ülkesinde istikrarın sağlanmasına yardımcı olmasını istediği belirtiliyor.

karzai’nin, hükümet karşıtı gruplara finansman sağlamakla suçladığı, pakistan’a tepkiyi arttırdığı, abd’ye de güvenliğin tesisi yolunda gelecekte fazla güvenmediği bildiriliyor. rakibi hindistan ile imzalanan anlaşmaya pakstan'ın tepki göstermesi bekleiyor.

'pakistan ikili oynuyor'

öte yandan karzai, ziyaret öncesinde yaptığı açıklamalarda, "ikili oynamakla" suçladığı komşu ülke pakistan’ın silahlı örgütlerle mücadele konusunda kendilerine destek vermediğini açıkladı.

ulusa sesleniş konuşmasında islamabad yönetimine sert eleştiriler yönelten karzai, pakistan’la her zaman dostça ilişkiler kurmak için çaba gösterdiğini ancak komşularının kendisini büyük hayal kırıklığına uğrattığını söyledi.

devlet başkanı, islamabad’ın, afganistan’da barış ve güvenliğin tesisine yönelik olarak işbirliğinden kaçındığını ve bunun kendileri için talihsizlik olduğunu belirtti.

karzai ayrıca, taliban ile barış görüşmelerinde yeni stratejiye karar vermek üzere büyük meclis olarak da adlandırılan "loya jirga"yı toplanmaya çağıracağını açıkladı.

yıllardır taliban hareketini siyasi platforma çekmek isteyen ve bunun için görüşmeler yapılması girişiminde bulunan karzai, önceki gün artık örgüt ile görüşme girişimlerinde bulunmanın beyhude olduğunu söylemişti. 

'isi ve taliban sorumlu'

afganistan yetkilileri, ülkenin eski liderlerinden burhaneddin rabbani’nin 20 eylül’de başkent kabil’deki evinde suikastle öldürülmesinden, pakistan istihbarat servisi’ni (isi) ve taliban’ın üst düzey liderlerini sorumlu tutuyor.

kabil’deki evinde bir intihar saldırısı sonucu ölen rabbani, afganistan barış konseyi’nin de başkanıydı ve onun lideri olduğu konsey, ülkede 10 yıldır süren savaşa müzakerelerle son vermeye çalışıyordu.

onu öldüren kişi ise rabbani’nin evine, taliban liderlerinden bir barış mesajı getirdiğini söyleyerek girmişti. afganistan’da birçok kişi uzun süredir pakistan ve isi’yı, ülkedeki silahlı grupları desteklemekle suçluyor. pakistan ise suçlamaları reddediyor.

'somut adım' istendi

afgan hükümeti, taliban direnişinin sona ermesine yardım etmek için etkisini kullanacağı sözünü veren pakistan'dan "somut adım" atmasını istemişti.

afganistan dışişleri bakanlığı sözcüsü cenan musazai, ülkesinin üç yıldan uzun süredir pakistan ile ilişkileri geliştirmek ve güven ortamı yaratmak için iyi niyetli çalışmalarda bulunduğuna dikkat çekmişti.

kaynak: al jazeera ve ajanslar