ntv’ye konuşan dışişleri bakanı mevlüt çavuşoğlu, türkiye’nin karşı çıkmasına rağmen pazar gecesi pyd’ye abd tarafından yapılan silah yardımını değerlendirdi. türkiye’nin pkk ve pyd’ye silah verilmesine karşı olduğunu, abd’nin de tutumunun aynı olduğunu söyledi, ‘yardımların terör örgütünü güçlendirici olmaması konusunda hassasiyetimizi ilettik, tekrarlanmayacağını söylediler’ dedi:

“abd ile bir kopukluğumuz yok. düşüncelerimizi, gördüğümüz yanlışlıkları ve eksikleri abd ve diğer müttefiklerimize açıklıkla söylüyoruz. kobani düşmesin diye koalisyon uçakları peşmergenin yardımlarını götürdü. abd’nin de söylediği gibi buradaki yardımlar çok sınırlı. terör örgütünü güçlendirici olmayacağını açıklamalarında söylediler. biz de hassasiyetlerimizi her düzeyde paylaşıyoruz. ancak bizim içinde olmadığımız konularda biz garanti veremeyiz. bunun tekrar etmeyeceğini abd söylüyor, sözünde durması gerekiyor.”

pyd’ye yönelik şartlar değişmedi

abd’den gelen ‘pyd terör örgütü değil’ açıklamasını da değerlendiren çavuşoğlu, “pyd yeni ortaya çıkmış bir oluşum, hiçbir ülkenin terör örgütü listesinde değil. biz de listeye almadık” dedi ve ekledi: 

“terör örgütü listesinde olmasa da pkk’nın bir uzantısı şeklinde. pyd şu andaki politikalarını değiştirmezse, ne özgür suriye ordusu (öso), ne türkiye ne de uluslararası camia açısından makbul olur. terör listesine de alınır, ona göre tedbirler alınır. suriye’nin bütünlüğüne yönelik olarak öso ile hareket etmeli. pyd’ye de öso ile beraber mücadele edin dedik, bizim meşru muhatabımız onlardır. desteklenecekse öso desteklenmeli.”

abd’nin ‘kobani stratejik önemde değil’ açıklamasını hatırlatan dışişleri bakanı, medya ve kamuoyu baskısı nedeniyle kobani'ye odaklandığını belirtti. çavuşoğlu “işid çobanbey’e girdiğinde türkmenlere dönük, veya araplara hristiyanlara dönük saldırıları olurken, vahşi yöntemlerle insanları öldürürken, kadınlara tecavüz ederken, o zaman türkiye'deki kardeşlerimiz neredeydi?’ diye sordu.

‘pyd peşmergeyi istemiyor’

bakan, pyd’nin rejimle sürekli temas halinde olduğunu ve asıl amacının kobani’yi korumak değil, kendi egemenliğini sağlamak olduğunu söyledi:

“pyd aslında orada peşmergeyi de istemiyor, amacı burada silahlı gücünü koruyup sonra kendi egemenliğini sağlamak. ama son açıklamalara göre kendi aralarında bir anlaşma sağladılar. bu anlaşma sağlandıktan sonra biz de gereken yardımı yapacağız. ancak pyd çok sayıda peşmergenin gelmesine karşı.”

çavuşoğlu, türkiye'nin, pyd lideri salih müslim’in açıkladığı gibi 'koridor için söz vermediğini' belirtti, “bizim kimseye verdiğimiz bir söz yoktur, koridor talepleri olmuş olabilir ama bizim verilmiş sözümüz yoktur” dedi.

‘pyd’ye kapsamlı desteğe karşıyız’

çavuşoğlu, pyd’ye silah gönderilmesine karşı olduklarını, bölgede peşmergenin olması gerektiğini savundu. türk dışişleri bakanı kobani’nin düşmesini istemedikleri için peşmerge bölgeye gidene kadar sınırlı bir destek verildiğini söyledi: 

“peşmerge bugün irak anayasasına göre kurulmuş güvenlik gücüdür. kobani’ye birisi yardım edecekse peşmerge veya öso yardım etmeli. pyd ve diğerlerine silah verilmesini istemiyoruz. peşmerge gelinceye kadar kendilerini idame ettirecek sınırlı destek veriyoruz diye bilgilendirdi bizi koalisyon. zaten biz kapsamlı bir desteğe karşıyız.”

peşmergenin sadece pyd’ye değil, bölgede işid’e karşı savaşan tüm silahlı gruplara destek vereceğini belirten çavuşoğlu, ‘burada sadece pyd yoktur’ dedi:

“kobani’de sekiz tane grup var, ortak bir karargâh kurdular. peşmerge mücadeleyi işid’e karşı yapacak, kobani’nin düşmesini istemiyoruz çünkü. bununla ilgili yapacaklarımız ve yapmayacaklarımız konusunda müttefiklerimizi bilgilendiriyoruz.”

‘peşmergeler türkiye’den henüz geçmedi’

türkiye üzerinden kobani’ye gidecek peşmergelerin henüz türkiye’den geçmediğini belirten çavuşoğlu, güzergâh ve silahlı olup olmamaları konusunda bir netlik olmadığını, görüşmelerin sürdüğünü söyledi. “işid’in kobani’ye de olası başka yerlere de gitmesine karşıyız” dedi.

incirlik üssü'nün kullanımı

çavuşoğlu, incirlik üssü’nün kullanılması konusunda abd ile henüz net bir strateji olmadığını, bunun için suriye ve irak’ta kapsamlı bir mücadele konusunda anlaşma sağlanması gerektiğini söyledi:

“kapsamlı bir strateji varsa biz varız diyoruz. derme çatma şeyler yapalım derlerse bundan istikrar gelmez. henüz tam anlaşılmış bir strateji yok, görüşmeler sürüyor. anlaşırsak türkiye üzerine düşeni yapar. birçok konuda hemfikiriz ama hâlâ tereddütlerimiz yok değil. müttefiklerimizin samimi yaklaşması lazım. detaylar konusunda görüşmelerimiz devam ediyor. netleşmeyen konular hakkında konuşursam yanlış bilgi vermiş olurum.

“kapsamlı bir strateji konusunda neler yapılması gerektiğini tüm ilgililerle paylaştık. dün el kaide vardı, işid çıktı, bugün horasan çıktı işte. siyasi dönüşüm şart. terörle mücadelenin kapsamlı bir operasyonla yapılması lazım. sadece havadan müdahaleyle bu iş olmaz. güvenli bölge oluşturulması lazım. öso’nun desteklenmesi lazım. irak içinde de 6 milyondan fazla yerinden edilmiş insan var.”

çavuşoğlu, esed’i destekleyen ülkelerin tutumlarının net olduğunu ancak ‘esed biterse suriye’de siyasi dönüşüm olur’ diyen ülkelerin net bir tutumu olmadığı için savaşın dört yıldır sürdüğünü ifade etti.

‘kurumlar arasında iletişimsizlik yok’

çavuşoğlu, peşmerge geçişiyle ilgili karardan genelkurmay'ın bilgisi olmadığı yönündeki haberler hatırlatılınca "kurumlar arasında iletişimsizlik yok, cumhurbaşkanlığından istihbarata, hükümetinden güvenlik güçlerine kadar tüm konular hep birlikte tartışılır” dedi.

türkiye’nin birleşmiş milletler güvenlik konseyi geçici adaylığı için yapılan oylamada abd’nin türkiye aleyhine lobi faaliyeti yürüttüğü iddialarıyla ilgili olarak da şunları söyledi:

“bu durumun abd ile hiç ilgisi yok, böyle bir şey söylersek ayıp etmiş oluruz. bmgk daimi üyeleri kime oy vereceğini açıklamaz, böyle bir gelenek de yoktur.”