iran yönetimi, uluslararası atom enerjisi kurumu'nun (uaek), tahran'ın beklenen seviyenin üstünde zenginleştirilmiş uranyuma sahip olduğuna yönelik raporunu önemsemediğini açıkladı.

tahran’ın uaek daimi temsilcisi ali asker sultaniye, cuma günü açıklanan rapordaki uranyum zenginleştirmeye yönelik ifadelerin, sıradan teknik meseleleri içerdiğini söyledi.

sultaniye, batı medyasının bu tip detayların üzerinde durma amacının, tahran ile uaek arasındaki 'yapıcı ilişkiye' zarar vermeye yönelik olduğunu ifade etti.

uaek'nın raporunda, iran'ın yer altındaki fordo nükleer tesisinde, yüzde 27 oranında zenginleştirilmiş uranyum ürettiğine dair kanıtlar olduğu belirtiliyor.

diplomatlar, söz konusu raporun iran'ın gizlice nükleer silah üretimi hedeflediğini göstermediğini belirtirken, yine de oranın beklenenin üzerinde olmasının endişe verici olduğunu kaydediyor.

tahran'ın nükleer silah için gerekli olan yüzde 90 oranındaki saf uranyuma ulaşma ihtimali batılı ülkelerin temel endişesi olarak ön plana çıkıyor.

'iran'ın da hakkı'

iran uzmanlar meclisi üyesi ayetullah seyyid ahmed hatemi ise, nükleer enerjinin her ülke gibi iran'ın da hakkı olduğunu belirterek, nükleer enerji faaliyetlerinin süreceğini söyledi.

hatemi, tahran üniversitesi bahçesinde verdiği cuma hutbesinde ülkesi ile '5 artı 1' grubu arasında bağdat'ta yapılan nükleer müzakerelere de değindi.

müzakerelerde iran'dan uranyum zenginleştirmeyi durdurmasının istendiğini hatırlatan hatemi, ''batılılar, üç yıl önce bir milyon hastanın tedavisi için tıpta kullanılacak bu teknolojiyi vereceklerini vaat ettiler. ancak onlar sözlerinde durmadılar. iran da kendi uzmanlarının çabalarıyla uranyumu yüzde 20 zenginleştirdi ve bu hakkından asla vazgeçmeyecek'' ifadesini kullandı.

güven vermenin iki taraf için de söz konusu olduğunu, iran'ın güveninin kazanılması gerektiğini belirten ayetullah hatemi, '5 artı 1' ülkelerine hitaben, ''iran halkı, haraç veren bir halk değil'' dedi.

iran ve bm güvenlik konseyi’nin beş daimi üyesi, ingiltere, fransa, abd, çin, rusya ve almanya (p5+1) arasında irak’ın başkenti bağdat’ta iki gün süren nükleer müzakerelerde istenen sonuca varılamamıştı. taraflar gelecek ay yeniden, bu kez rusya’nın başkenti moskova’da bir araya gelerek görüşmelere devam etme kararı almıştı. bir sonraki buluşma tarihi 18-19 haziran.

ağır yaptırımlar

abd, iran’a uyguladığı kapsamlı ticari, ekonomik ve mali yaptırımlara ek olarak, bu ülkeyle petrol ticaretini kademeli olarak azaltmayan şirketler ile ülkeleri, haziran ayından itibaren abd’nin finans sisteminden yararlanamamakla tehdit ediyor.

ocak ayında ab de, 1 temmuz’dan itibaren iran’ın petrol başta olmak üzere çeşitli sektörlerini hedef alan ticari yaptırımlar uygulama kararı almış, ayrıca iran merkez bankası'nın üye ülkelerdeki aktiflerini, meşru ticareti ve borç ödemelerini engellemeyecek şekilde kısmen dondurmuştu.

uaek, kasım ayında yayımladığı raporda, iran'ın nükleer programının askeri boyutuna ilişkin ‘güvenilir kaynaklardan bilgi edindiklerini’ ve bu çerçevede, ülkenin ‘nükleer silah tasarlamak ve üretmek için deneysel faaliyetlerde bulunduğuna’ ilişkin bilgisi olduğunu söylemişti.

kaynak: ajanslar