türkiye büyük millet meclisi’nde madencilik sektöründeki sorunları araştırmak üzere dört yıl önce bir komisyon kuruldu. komisyon mayıs 2010’da raporunu hazırladı ve meclis başkanlığı’na sundu. raporda iş güvenliği ve iş kazalarına ilişkin tespit ve görüşler de yer alıyor.

rapora göre 2009'da türkiye’de kayıtlı işçi sayısı 8 milyon 674 bin 726'yken iş müfettişi sayısı 582. yani bir müfettişe 14 bin 905 işçi düşüyor. geçen dört yılda türkiye’deki hem nüfus, hem kayıtlı işçi, hem de müfettiş sayısında artış olsa da ortalamalar hâlâ ab ortalamasının gerisinde.

2013 verileri

çalışma bakanlığı’nın 2013 yılı verilerine göre türkiye’deki müfettiş sayısı 952’ye, kayıtlı işçi sayısı da 11 milyon 600 bin 554’e yükseldi. buna göre ortalama 12 bin kayıtlı işçiye bir müfettiş düşüyor.

meclis raporunda sanayileşmiş ekonomilerle kıyaslandığında ortalama iş müfettişi sayısının 2 bin, hızla sanayileşen ülke ekonomileriyle kıyaslandığında ise bin 350 olması gerekiyor.

iş kazalarının yüzde 97’si önlenebilir

rapora göre “şanssızlık, kaçınılmazlık, dikkatsizlik” gibi değerlendirmeler yapılması kazalardan önce gerekli önlemlerin alınmasını engelliyor. iş kazalarının yüzde 97'si de önlenebilir nitelikte. 

meclis araştırma komisyonu'nun raporunda madenlerdeki iş kazaları gaz ve kömür tozu patlamaları, tavan boşalması, göçükler ve elektrik, su basması, ocak yangınları ve ocak gazlarının yol açtığı zehirlenmeler olarak sınıflandırılıyor.

2010’da soma’da ‘kaza oranı düşük’ denildi   

komisyonun madencilik raporunda manisa genelinde ve soma ilçesinde yapılan inceleme ve araştırmalara ilişkin görüşlere de yer veriliyor. buna göre 2010 yılında soma’da imbat aş ve facianın yaşandığı madenin sahibi olan soma a.ş yetkilileri komisyon üyelerine brifing verdi. şirketler “soma kömür havzasında kaza oranlarının düşük olduğu, işletmelerin henüz düşük kotlarda çalıştığı, ileri tarihlerde derinliklere inilmeye başlayınca metan gazı tehlikelerinin ortaya çıkabileceği" görüşünü dile getirdi. 

bu tespitleri içeren rapor meclis başkanlığı'na sunuldu. araştırma komisyonlarının hazırladığı raporların bir bağlayıcılığı bulunmuyor. 

kaynak: al jazeera