abd ulusal havacılık ve uzay dairesi'nin (nasa) mars'taki uzay aracı curiosity (merak), kızıl gezegen’de bir zamanlar yüzey boyunca akan bir nehrin izlerini buldu.

curiosity'nin iniş yaptığı gale krateri yakınından çektiği fotoğraflarda görünen çakıl taşlarının biçimleri ve büyüklükleri, bir zamanlar bölgede hızlı akan, derin bir nehir olduğunu gösteriyor. ancak fotoğraflardan nehrin kaç yıl önce var olduğunu anlamak mümkün değil.

california institute of technology’den bilim adamı john grotzinger de görüntülerin mars’ın üzerinde  güçlü bir akıntı olduğuna işaret ettiğini söyledi. grotzinger, “çok heyecanlıyız” dedi.

curiosity şu an için ileri teknoloji aygıtlarını kullanarak bölgedeki kaya parçalarından numune almadı ancak grotzinger sadece fotoğraflara bakarak bile suyun önemli bir rol oynadığının söylenebileceğini belirtti.

daha önce de izine rastlandı

bilim adamları, daha önce de mars'ta eskiden suyun var olduğuna işaret eden ipuçlarına ulaşmıştı.

ancak curiosity’nin çektiği son fotoğraflar şimdiye kadarki en kuvvetli ipucu olarak değerlendirildi.

sekiz yıl önce fırlatılan bir diğer nasa robotu opportunity, aralık ayında mars’ın endeavour kraterinin duvarının yakınında su tarafından bırakılan alçıtaşı damarlarını keşfetmişti. bilim adamları bunun opportunity'nin şimdiye dek mars'ta suyun varlığı konusunda keşfettiği en kuvvetli kanıt olduğunu belirtmişti.

avrupa uzay ajansı'nın (esa) keşif uydusu ‘mars ekspres’ de kızıl gezegen’de şubat ayında milyarlarca yıl önce var olmuş iki büyük okyanusa ait güçlü deliller toplamıştı.

bir zamanlar sıcak ve nemliydi

bugünkü haliyle ‘soğuk bir çöl’ olan mars’ta su bulunmuyor. ancak kaya parçalarından numune alınarak yapılan jeolojik araştırmalar kızıl gezegen’in önceden daha sıcak ve nemli olduğunu gösteriyor.

kasım ayında fırlatılan ve ağustos ayında mars'a iniş yapan curiosity, nasa tarafından güneş sistemi'nin bir başka gezegenine şimdiye kadar gönderdikleri en kapasiteli robot.

robotun, kızıl gezegen'de bir mars yılı (687 dünya günü) geçirmesi ve sıcaklığın sıfırın altında 90 ve 0 santigrat derece arasında değiştiği dev gale kraterine inerek burayı incelemesi öngörülüyor.

taşıdığı 10 bilimsel cihazla kaya parçalarının kimyasal tahlilini yapacak curiosity, kraterde  yaşam için organik unsurlar bulunup bulunmadığını inceleyecek.

bilim adamları, 150 kilometre genişliğindeki dev kraterde bulunan yüksek dağın, aralıksız esen mars rüzgarının zaman içinde burayı doldurarak şekillendirmesiyle oluştuğunu düşünüyor.

kaynak: ajanslar