beklentiler düşük de olsa suriye'de çözüm için tek umut olarak görülen cenevre 2 konferansına süryanilerin ardından türkiyeli akrabalarından da itiraz yükseldi. süryani dernekler federasyonu (sdf) ve avrupa süryaniler birliği'nin (asb) üst düzey isimleri konferansta süryanilerin temsil edilmediğini savundu; çıkacak olumsuz kararları tanımayacaklarını söyledi.

mardin'in midyat ilçesinde al jazeera'nin sorularını yanıtlayan sdf başkanı evgil türker suriye'nin çok etnili bir yapı olduğunu ve uluslararası toplumun resmi olarak sadece araplardan oluşan bir muhalefeti tanımasının sıkıntı yaratacağını söyledi. türker "bunu hem süryaniler hem de kürtler kabul etmez" dedi. kürtlerin konferansla ilgili "ikinci lozan'ı yaşamayalım" vurgusu yaptığını hatırlatan türker, "suriye arap cumhuriyeti'ni kabul etmiyoruz. suriye arap ülkesi değildir" dedi. 

"ikinci lozan", 1923'te türkiye'deki bütün azınlıkları türk uyruklu kabul eden lozan antlaşması'na yapılan bir gönderme. türkiye bu antlaşmayla azınlıklarla çoğunluk arasında eşitlik sağladığını savunuyor. kürtler ve süryaniler başta olmak üzere türkiye'deki azınlıkların büyük kısmı ise anlaşmanın azınlık haklarını ve kimliğini ortadan kaldırdığı görüşünde. 

'laik suriye'den yanayız'

müslüman kardeşler mi esed mi? 

peki süryaniler bir tercih yapmak zorunda kalsa kimi seçer?

tuma çelik bu soruya, "biz inkar ediliyorsak kim inkar ederse etsin ona karşı mücadele ederiz. aynı şekilde bizim varlığımızı kabul edip taleplerimizi karşılıyorsa o kişi kim olursa olsun bir sorunumuz olmaz. bu beşar olur, başkası olur. bizim kan derdimiz yok. feodal bir yapıya sahip değiliz" yanıtını verdi.

evgil türker ise "(süryaniler) bugüne kadar suriye devletinin belli kademelerinde yer almışlar. onun için bir sıkıntıları yoktu beşar esed yönetimiyle. ha kimlik olarak kabul edilmiyorlar, doğrudur. sıkıntı oradaydı. bugün eğer tercih yapılırsa müslüman kardeşler'den oluşacak bir yönetimle cephetül nusra (nusra cephesi) ile ortak veya islami cephe ile kurulacak bir yönetim yerine oradaki süryaniler beşar esed'i tercih ederler" dedi.

suriye'nin hristiyan halkı

süryanilerin suriye'deki nüfusu 2 buçuk milyon olarak tahmin ediliyor. bunların büyük çoğunluğu türkiyeli süryaniler ile akraba. türkiye'deki süryani cemaati bu yüzden suriye'de yaşanan her türlü gelişmeyi yakından takip ediyor. 

tuma çelik ve evgil türker'in cenevre 2'ye yönelik itirazları da aslında suriyeli süryanilerin bu yöndeki şikayetlerinin tekrarı. son olarak suriye'deki süryani birlik partisi genel sekreter yardımcısı senherib bersom fırat haber ajansı'na yaptığı açıklamada  konferanstan çıkacak kararları tanımayacaklarını söylemişti.

kaynak: al jazeera