sanayi, ticaret ve ihracat merkezi olmasının yanı sıra turizmiyle de ön plana çıkan denizli, alışılagelmiş sakin bir günü yaşıyor. kentin merkezinde, öğlen saatlerinde sakinliği bozan, bayramyeri’nde dağıtılan aşure. denizli halkı, ticaret odası’nın dağıttığı aşureden almak için sırada. ayaküstü, aşurenin o güzel tadına varmak, kısa süreli de olsa yaşam şartlarını bir kenara bırakmak demek.

emekli öğretmen ibrahim özkan da bir yandan aşuresini yerken, bir yandan da eşiyle derin bir sohbet içinde. kendimizi o sohbetin içinde buluyor ve özkan’a, bir denizlili olarak çözüm süreciyle ilgili değerlendirmesini soruyoruz. önce gülümsüyor, “aşuremi bitireyim öyle diyor”.

tabakta kalan son aşuresini de kaşıklıyor ve anlatmaya başlıyor:

İbrahim Özkan, çözümün gereğine inandığını söylüyor. [Fotoğraf: Turaç TOP / Al Jazeera Türk]   Taksi şoförleri Ramazan Güngör ve Serdar Dedek. [Fotoğraf: Turaç TOP / Al Jazeera Türk]   Öğrenci Ali Can'a göre, Öcalan'ın şartları ağırlaştırılmalı. [Fotoğraf: Turaç TOP / Al Jazeera Türk]   İşyeri sahibi Cemile Savun, çözüm sürecinin destekçisi. [Fotoğraf: Turaç TOP / Al Jazeera Türk]

“güven çok önemli”

“bu ülkeye huzurun, barışın, kardeşliğin gelmesi için çözüm şart, gerekli. ancak tarafların, iktidarın, muhalefetin tutumları çok önemli. benim bu konuda siyasilere güvenim yok. siyasi bir rant, şov olarak bu durum kullanılmamalı. eğer bunu göz önüne alıp aksi şekilde hareket ederlerse o zaman güvenebiliriz. ciddi olurlarsa bu sorun neden çözülmesin. ben yıllarca güneydoğu’da, doğu’da görev yaptım. seneler önce toplumumuzda böyle bir ayrım yoktu. böyle bir sıkıntıyı hiç yaşamadım, görmedim. şimdi nereden çıktı? nasıl bu hale gelindi, aklım almıyor”

özkan, abdullah öcalan’ın şartlarının iyileştirilmesi veya ilerleyen süreçte serbest bırakılmasına yönelik tavrının ise net olduğunu belirtiyor:

“yıllarca bu topraklarda vatandaşı, askeri öldüreceksin. sonra da ortalıkta dolaşacaksın. kesinlikle bırakılmamalı”

“özgürlüğün sınırı biçilmeli”

özkan’ın yanından ayrılıp her yerde olduğu gibi kentin nabzını en iyi tutan taksi şoförlerine kulak veriyoruz.

taksi şoförü ramazan güngör, süreçte, siyasileri samimi bulmadığını söylüyor. nedenini de söyle açıklıyor:

“hem iktidarın hem de hdp’nin çıkarları belli değil. kimin ne istediğini bilmiyoruz. siyasi beklentilerini de, süreçteki taleplerini de, içeriğini de bilmiyoruz. gerçekleri bir ortaya koysunlar bakalım. özgürlük daha nasıl bir şey onu da anlamış değilim. özgürlüğün sınırı biçilmeli onlar için. çok istiyorlarsa, versinler özerkliği. kendi topraklarında yaşasınlar da görelim. bir de, 'abdullah öcalan’ın şartları iyileştirilsin' diyorlar. daha ne olacak, öcalan’ın şartları zaten iyi. gelsin o burada çalışsın, ben orada yaşamaya razıyım.”

“ne saçmalık”

güngör’ün mesai arkadaşı serdar dedek ise, “son günlerde yaşananların bence kürtlerle alakası yok. pkk’yı kim, ne için destlekliyor, bu önemli” diyor. dedek, terör örgütünün hiçbir zaman isteklerinin bitmeyeceğini, bu nedenle de sonuca varılmayacağına inanıyor. 

“biz yıllarca pkk’yla mücadele ettik. şimdi kobani için bir olduk. bu ne saçmalık anlamıyorum. hassasiyet gösterilmesi gereken konular var. medyaya da bu konuda görev düşüyor. her sayfada pkk’nın adını yazıyorlar. bu onların hoşlarına gidiyor. bıraksınlar, kullanmasınlar adlarını, reklamlarını yapmasınlar. öcalan’ın dışarı çıkması demek, onlarca katil, tecavüzcünün dışarı çıkması demek. o zaman ne olur, toplumun tüm dinamikleri yerinden oynar. ne gerek var buna?”

“bitse bugüne biterdi”

yaşlısı genci, erkeği kadını için kentin buluşma noktası çınar meydanı. açıköğretim fakültesi öğrencisi 19 yaşındaki ali can da arkadaşlarıyla buluşmuş. can’a göre öcalan’ın şartları daha da ağırlaştırılmalı.

“hepimiz bu ülkenin insanıyız. tabii ki barış, kardeşlik, huzur istiyoruz. süreç olsa ne olur; terör bitse, bugüne biterdi. binlerce asker şehit verildi, analar ağladı. hâlâ da ağlıyor. ben de yakında askere gitcem. şehit edilen askerlerin yerinde ben de olabilirdim, ben de öldürülebilirim. niye bu millet ağlıyor? çünkü istekler bitmiyor, samimi değiller. öcalan niye cezaevinden çıksın? bu ülkede baklava çalan çocuklar için adalet var da, onun için mi yok? onun suçu daha ağır, cezasını çekmeli.”

“umarım başarabilirler”

bebek malzemeleri satan işyeri bulunan cemile savun ise, çözüm sürecinin destekçisi. savun hükümete süreçte inandığını dile getiriyor:

“terör bu ülkede yıllardır var. zaten sadece türkiye’de değil tüm ülkelerde bu tip sorunlar var. pkk bu hükümet döneminde ortaya çıkmadı. iktidar iyi niyetle bu sorunu çözmek için uğraşıyor. diğerlerinden farklı olarak bir şeyler yapmaya çalışıyor, umarım başarabilirler. şu dönemde en güzel günlerimizi yaşıyoruz. eşit haklara sahibiz. bu huzuru bozanın terbiye edilmesi de bilinir. ama hepimiz refah, huzur içinde yaşayalım.”

savun’un abdullah öcalan’ın durumuyla ilgili soruya cevabı ise şöyle:

“abdullah öcalan’ın çıkacağına inanmıyorum. bu hükümet bunu yapmaz.”

kaynak: al jazeera