Enerji

TANAP'ta ilk temel Kars'tan

Avrupa’nın Rus doğalgazına bağımlılığını azaltmak için geliştirilen Güney Gaz Koridoru projesi, anlaşmalar ve atılan temellerle gerçekleşme yolunda ilerliyor. Proje kapsamında Türkiye’den geçecek TANAP boru hattının temeli bugün Kars’ta atılıyor.

TANAP kapsamında Türkiye'de inşa edilecek boru hattı 1841 km uzunluğunda. [AA-Arsiv]

tıpkı türkiye gibi ısınma ve elektrik üretiminde büyük ölçüde doğalgaz kullanan avrupa ülkeleri, bu doğalgazın büyük bölümünü yine tıpkı türkiye gibi rusya’dan satın alıyor. ancak rusya ile amerika birleşik devletleri ve avrupa ülkelerinde siyasi nedenlerle zaman zaman gerilen ilişkiler bu ülkelerin gaz ihtiyacının karşılanması konusunda endişeleri de beraberinde getiriyor.

sadece siyasi nedenler değil basit bir teknik nedenle doğabilecek kesintiler de endişenin artma nedenlerinden biri. bunu gidermek için geliştirilen ilk proje nabucco’ydu. ancak planlanan uzun boru hattı ile birlikte artan maliyet ve ortaklık yapısından kaynaklanan sorunlar nedeniyle nabucco hayata geçirilemedi.

nabucco’nun bir anlamda can çekiştiği günlerde gündeme yeni bir proje geldi, güney gaz koridoru. azerbaycan’dan, hazar denizi’nden çıkarılacak doğalgazın türkiye üzerinden trans anadolu doğalgaz boru hattı projesi (tanap) ile avrupa piyasalarına ulaştırılmasını içeren projede nabucco’nun tersine somut adımlar hızla atıldı.

boru hattının temeli kars’ta atılacak

ortaklık yapısının belirlenmesi ve projeye ilişkin resmi anlaşmaların imzalanmasının ardından ilk somut adım 20 eylül’de azerbaycan’da atıldı. bakü’nün 60 kilometre güneyindeki şahdeniz sahasından sağlanacak gazın çıkarılması için yapılacak yatırımın temeli atıldı. şahdeniz 2 olarak adlandırılan bu sahadaki doğalgaz rezervi tahmini 1.4 trilyon metreküp. sahanın büyük ortağı yüzde 28.8’lik pay ile ingiliz bp.

bp’yi sahada yüzde yüzde 19 oranında hissesi bulunan türkiye petrolleri anonim ortaklığı (tpao) takip ediyor. azerbaycan devlet şirketi socar’ın hisse oranı ise yüzde 16.7. aynı sahada statoil, total, lukoil ve niko’nun da hisseleri bulunuyor. şahdeniz 2, yani projenin besin kaynağı, üç ayaklı güney gaz koridoru projesinin birinci ayağı.  

şahdeniz’den çıkarılacak doğalgaz azerbaycan ve gürcistan üzerinden türkiye sınırına ulaşacak. projenin ikinci ayağı ise türkiye bölümünü yani tanap'ı içeriyor. 1841 km uzunluğundaki hat 19 ilden geçerek bulgaristan-yunanistan sınırında avrupa’ya ulaşacak. bugün düzenlenecek törenle tanap’ın temeli atılacak. törene cumhurbaşkanı erdoğan ve azerbaycan devlet başkanı ilham aliyev katılacak.

tanap hayata geçtiğinde...

yaklaşık 10 milyar dolar yatırım maliyeti olduğu hesaplanan tanap’tan gaz akışının başlamasına ilişkin verilen en erken tahmin 2018 yılı. ilk etapta akış 16 milyar metreküple başlayacak. takvimler 2031 yılını gösterdiğinde bu miktarın 31 milyar metreküpe ulaşması hedefleniyor. bu gazın 6 milyar metreküplük bölümünü türkiye alacak.

tanap’ta temellerin atılmasının avrupa ülkeleri için, yeni bir doğalgaz kaynağına bir adım daha yaklaşılması ve siyaseten elinin az da olsa rahatlaması anlamı var. gazın kaynağı konumundaki azerbaycan için ise siyasi, stratejik ve ekonomik anlamda önem taşıyor.

gazın transfer edileceği boru hattının geçeceği türkiye için ise tanap, stratejik öneminin altını bir kez daha çizme açısından anlam taşıyor. söz konusu olan rusya’ya bağımlığı azaltmak olunca ve işin içine amerika birleşik devletleri de girdiği için türkiye'nin bu önemin altını çizmesi batı bloku ülkeleri açısından da anlamlı. 

tanap’ın yaratacağı yeni iş imkanları ile birlikte 50 milyar dolarlık bir katma değeri de beraberinde getirmesi söz konusu. projede 1.5 milyar dolar değerinde 1.3 milyon ton çelik boru kullanılacak. enerji bakanı taner yıldız bunun sadece 200 bin tonunun dışarıda 1.1 milyon tonunun ise içeride üretileceğini söyledi. 19 ilden geçecek boru hattının 15 bin kişiye iş imkânı sağlaması bekleniyor.

üçüncü ayak: tap

projenin üçüncü ayağı ise doğalgazın nihai tüketim noktasına ulaşacağı trans adriyatik boru hattı. bu boru hattının uzunluğu yaklaşık 500 kilometre olacak ve gazın avrupa ülkelerine dağıtımı bu noktadan yapılacak.

kaynak: al jazeera

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;