çanakkale kara savaşları'nın 100. yıldönümü anma töreni, cumhurbaşkanı tayyip erdoğan'ın 100. yıl barış zirvesi'ne katılan konuk heyetlerle yahya çavuş şehitliği'nde öğle yemeğinde bir araya gelmesiyle başladı. mehmetçik anıtı ile i̇ngiliz anıtı'nda tören düzenlendi.

birçok ülkeden cumhurbaşkanı, devlet başkanı, parlamento başkanı, cumhurbaşkanı yardımcısı, başbakan, bakan ve büyükelçi düzeyinde temsilcinin katıldığı törenlerde birleşik krallık galler prensi charles, azerbaycan cumhurbaşkanı ilham aliyev, irak cumhurbaşkanı fuad masum, katar emiri tamim bin hamad el sani, suriye ulusal koalisyonu başkanı halid hoca ve türkmenistan devlet başkanı gurbangulu berdimuhamedov da bulunuyor. liderler çanakkale'ye geldi. erdoğan konuk heyet başkanları onuruna savarona yatında akşam yemeği verdi. törenlerde konuşan cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan şunları söyledi;

"bulunduğumuz gelibolu yarımadası birinci dünya savaşı'nın en önemli cephelerinden biriydi. yüz binlerce askerimiz ölüme gözünü kırpmadan yürüdü. aynı zamanda başka ülkelerden gelenler idealleri için savaştı. çanakkale’de olanlar cephede yer almayan milletlerin de kaderlerini belirledi. bu savaştan dolaylı olarak etkilenen milletlerin temsilcileri de. burada olanları, savaş yüzyılının sona erip barış yüzyılının başlangıcı için ortaklarımız olarak görüyoruz. dünyanın bu mesaja çok ihtiyacı var. çanakkale savaşı bu mücadelenin özünü ortaya koymuştur. bu mesajı dünyaya ulaştırabilmemiz için ayrı ayrı teşekkür ediyorum."

"yeni savaşlar yaşanmaması için uğraşmalıyız"

kayıplar sebebiyle çanakkale savaşı'nın kendi ülkesi için bir zafer olduğu kadar üzüntü kaynağı da olduğunu belirten erdoğan, bu savaşın bir barış çağına vesile olmasını istedi;

"değerli misafirler. 100 yıl önce bu tarihi yarımadada savaşmış tüm milletlerin ortak hafızasında da yer aldı. bizim için çanakkale zafer olduğu kadar kayıplarımızın çoğunluğu yüzünden üzüntü kaynağıdır. bu topraklara her milletten yüz binlerce gencin istikbali gömüldü. burada savaşan her genç insandı. savaş anında karşılarındakini düşmandan öte insan olarak gördüler. bu saygı zemininde başlayan dostluk bizi bir araya getirdi. bizlere düşen yeni savaşların yaşanmaması için üzerimize düşenleri yapmaktır. burada yatan gençlerin aziz hatırası üzerine barış için çalışma kararımızı bir kez daha ifade ediyorum."

atatürk'ten alıntı

erdoğan atatürk'ün sözlerinden de alıntı yaptı:

"çanakkale savaşın'da görev alan ve cumhuriyetimizin kurucusu gazi mustafa kemal’in bir sözünü hatırlatmak isterim: uzak diyarlardan evlâtlarını harbe gönderen analar! gözyaşlarınızı dindiriniz. evlâtlarınız bizim bağrımızdadır. huzur içindedirler ve huzur içinde rahat uyuyacaklardır. onlar bu toprakta canlarını verdikten sonra, artık bizim evlâtlarımız olmuşlardır. anıtlarımız bu topraklarda kaybedilen yarım milyon gencin sembolüdür. yeni nesillere düşen görev çanakkale’de kanla kazınan dostluk mesajına sahip çıkmalarıdır. şafak ayinine 10 bin anzak torunu katılacak. yine aynı şekilde bizim ülkemizden 35 bin genç katılacak. küresel istikrar ve refah için buradaki kardeşlik tüm toplumlar tarafından kabullenilmeli." 

Anma etkinlikleri çerçevesinde Türk Hava Kuvvetlerinin Türk Yıldızları Akro Timi gösteri uçuşu yaptı.

[[Fotoğraf: Mustafa Değirmenci]]

prens charles çanakkale'ye geçti