dışişleri bakanı john kerry, senato dış ilişkiler komitesi’nde, obama yönetiminin işid’e karşı askeri güç kullanılmasına yönelik yetki talebi konusundaki oturuma katıldı. 

senato dış ilişkiler komitesi başkanı robert menendez önderliğinde hazırlanan yetki tasarısında obama yönetimine 3 yıl yetki verilmesi öngörülürken, tasarıda amerikan askeri gücünün kesinlikle muharebeye girmeyeceği ve bu yetkinin irak ve suriye'yi kapsadığı yer alıyor. 

kerry, başlangıç için bunun uygun bir tasarı olduğunu ancak abd başkanı’nın işid ile mücadeleyi başarabilmesi için bazı esnekliklerinin de bulunması gerektiğini kaydetti. 

bu nedenle tasarıda bazı değişiklikler öneren kerry, ilk olarak verilecek yetkinin belirli bir coğrafyaya sınırlanmaması gerektiğini söyledi. kerry, yetkinin irak ve suriye ile sınırlanması halinde işid’e diğer ülkelerde güvenli bölgeler oluşturma seçeneği sunulacağını belirterek, işid’in diğer ülkelerde tehdit oluşturması halinde yetkinin buralarda da kullanılabilmesinin kısıtlanmaması gerektiğini dile getirdi.

kerry, ikinci olarak, abd başkanı barack obama’nın sahada amerikan askeri olmayacağına açıklık getirdiğini ve bu mücadelede sorumluluğun yerel güçlere ait olduğunu söyledi.  bunun hem amerika’nın çıkarları hem de koalisyonu sürdürmenin en iyi yolu olduğunu ifade eden kerry, “bunun sağlam bir politika olduğuna kesinlikle inanmamıza ve başkan bu yetkinin içinde abd muharip gücünün kullanımı konusunun aydınlatılmasına açık olduğunu belirtmesine rağmen, bu, başkomutanımızın öngörülmesi mümkün olmayan senaryo ve beklenmedik durumlara karşı elinin önceden bağlanmasını gerektirmiyor” diye konuştu.

kerry, yetkinin süresiyle ilgili olarak da işid ile mücadelenin kısa zamanda sona ermeyeceğine dikkati çekerek, “birçoğunuzun tamamen ucu açık bir yetki vermekten kaçınmasını anlıyoruz. komite başkanının yetkinin 3 yıllığına sınırlanması önerisi var, bu öneriyi, içine yetkinin uzatılabilmesine yönelik bazı olanakların da eklenmesi halinde destekliyoruz” ifadesini kullandı.  

kerry, kongre’den, birinci körfez savaşı öncesi olduğu gibi ortak, iki partinin birlikte çıkardığı bir yetki tasarısının geçmesini arzu ettiklerini bildirdi.

"tüm senaryoları öngöremeyiz"

kongre'nin iki kanadı ise bu önerilere farklı yaklaşıyor. 

yaklaşık 4 saat süren oturumda, bazı senatörler amerikan muharip güçlerinin sahada yer almasının yasaklanmasını isterken, bazıları muharip güç olmadan işid'in yenilgiye uğratılamayacağını savundu. senatörler, ayrıca yönetimin işid ile mücadelenin çıktılarına dair öngörü sunmasını da talep etti. 

komite başkanı menendez, önerdiği tasarının abd başkanı’nın elini “kısıtladığına” yönelik iddiayı kabul etmediğini, kendilerinin hazırladığı tasarının obama’nın istediği her şeyi ona sunduğunu söyledi.

kerry de menendez’e tasarısını eleştirmediğini, birkaç nokta hariç genel anlamda desteklediklerini dile getirdi.

ancak yer sınırlamasının prensipte, sahada amerikan askerinin kullanımının yasaklanmasının da pratikte sınırlamalar koyduğunu savunan kerry, “çünkü hiçbirimiz ortaya çıkabilecek durumların tamamını öngöremeyiz. rehine durumlarında izin verilecek mi? diyelim işid’in eline kimyasal silahlar geçti ya da geçmek üzere ve bunun olmasını engellemek için acil hareket edilmesi gerekti, o zaman ne olacak” diye konuştu. 

kerry, kimsenin ucu açık bir süreç içine girmek istemediğini ama bu konulara mantıklı yaklaşmak gerektiğini, tüm varsayımların üzerinden gidilemeyeceğini ve bu durumda da önceden eli bağlamamak gerektiğini kaydetti. menendez ise buna karşılık, kerry’nin bu değişiklik önerilerinin yönetimin ucu açık bir yetki istediği anlamına geldiğini söyledi.

bazı kongre üyelerinin sahada amerikan askeri olmadan bu mücadelenin kazanılmayacağına inandığını, kendilerinin ise bundan kaçındığını anlatan menendez, yönetimden yetki tasarısından tam ne istediklerine açıklık getirmesini talep etti.

abd esed'in arkasından gitmeyi şu anda planlamıyor

komitenin kıdemli üyesi bob corker da bir sürece başlayıp sonunu görmemenin abd’ye zarar verdiğini ve bunu geçmişte yaşadıklarını hatırlattı. yönetimle karşılıklı oturup yetki tasarısını konuşmaları gerektiğini belirten corker, “ikinci dünya savaşı’ndan bu yana, sonu iyi bitmeyen birçok çabamız oldu. bir sonuç ortaya çıkaramadılar. o nedenle yönetimin bu yetkiyle ne yapacağını bilmemiz lazım” diye konuştu. 

corker ayrıca, "esed’in arkasından gidecek miyiz, askeri olarak" sorusunu sorarken, kerry, abd’nin şu anda böyle bir şey planlamadığını ama esed ile doğrudan savaşan ılımlı muhalifleri desteklediğini söyledi.

kerry, corker’ın, "bu yetkiyi bizden alamasanız da işid kampanyasına devam edecek misiniz" sorusuna, "evet, çünkü 2001 ve 2002 yılındaki yetkilendirmelerin bir parçası olarak bu konuda tamamen yetkimiz var" yanıtını verdi.

ancak kerry, işid konusunda ayrı bir spesifik yetki çıkararak, kongre’de bu konudaki bazı rahatsızlıkları ve soru işaretini gidermek istediklerini, bu nedenle bu tasarıyı istediklerini anlattı.

senatörlerden eleştiri

john mccain ve marco rubio gibi bazı senatörler de yönetimin, istediği yetkiyle ilgili neden bir taslak göndermediğini sorguladı. senatör ben cardin gibi isimler ise tasarıyı hazırlamanın ve içeriğine karar vermenin kendilerinin işleri olduğunu, yönetimin ek talepleri olursa, kendilerinden tekrar yetki istemeye gelebileceğini söyledi. 

dışişleri bakanı kerry ise komite başkanının halihazırda ortaya koyduğu taslağın başlangıç için iyi bir nokta olduğunu ama içindeki bazı teknik unsurlara katılmadıklarını ve bunların üzerinde konuşabileceklerini ifade etti.

kerry, "yeni bir şey önermiyorum, var olan üzerinde çalışmak için buradayım" diye konuştu. kerry, yönetimin istediği değişiklikler yapılmadan geçirilmesi halinde obama’nın tasarıyı imzalayıp imzalamayacağı sorusunu ise yanıtsız bıraktı.

"muhaliflere eğitim için türkiye’deki tesis hazır"

suriye meselesine dair bir soru üzerine de kerry, güneyde muhaliflerin durumunun iyi olduğunu ama kuzeyde zorlu bir mücadele yaşandığını anlatırken, bu konuda türkiye ile de konuştuklarını söyledi. kerry, ılımlı muhaliflere eğitim ve ekipman programı için türkiye ve ürdün’deki üslerin hazır olduğunu bildirdi.

"esed ana düşman ve biz onu durdurmak için hiçbir şey yapmıyoruz"

obama için suriye’de zamanın azaldığını, suriyeli muhaliflerin dağılmanın eşiğine geldiğini, bunun en önemli nedenlerinden birinin de esed rejiminin hava saldırıları ve varil bombaları olduğunu savunan senatör john mccain, esed yönetiminin işid ile mücadele stratejisine eklenmemesini de eleştirdi.

mccain, "esed ana düşman ve biz onu durdurmak için hiçbir şey yapmıyoruz" ifadesini kullandı.

"kabul edelim işid bir devlet"

işid’in hava saldırılarıyla yenilgiye uğratılamayacağını ifade eden mccain, "kabul edelim, işid bir devlet ve devleti havadan saldırılarla yok edemezsiniz, karada askerlerinizin olması lazım" dedi. mccain, şu anda yaşanan durumu vietnam savaşı’na benzetti.

kerry ise muhaliflerin varil bombalarıyla yok edilmesine izin verdikleri tezini reddetti.

bunun üzerine mccain, "ama bunu önlemiyoruz" yorumunu yaptı. kerry, komiteye dönerek, aralarında kaç kişinin amerikan güçlerinin sahaya inmesini onaylayacağını sorarken, mccain, kendisinin amerikan askerlerinden değil muhaliflere yeterli silah verilmemesinden bahsettiğini kaydetti.

kaynak: aa