Bilim-Teknoloji
Büyük hayvanlar kanseri DNA'larından siliyor
Büyük hayvanların daha uzun yaşamasına ve kansere çok az daha yakalanmasının sebebi, DNA'larında saklı olan özellikte ortaya çıktı.
Konular:
Bilim-Teknoloji
yeni araştırmalar, küçük canlılara göre çok daha düşük kanser oranına rastlanan büyük hayvanların sırrını çözmüş olabilir. 40 yıldan bu yana biyologları meşgul eden sorunun cevabı, büyük hayvanların dna'sında yatıyor.
bilim insanları, hem yaşam süreleri daha uzun olduğu hem de çok daha fazla hücreye sahip oldukları için büyük hayvanların kansere yakalanma oranlarının küçük canlılara göre çok daha yüksek olması gerektiğini düşünüyordu. ancak 1970'li yıllarda oxford üniversitesi'nden sir richard peto, bu düşüncenin tam tersinin geçerli olduğunu ortaya çıkardı.
'peto'nun paradoksu' adıyla bilim tarihine geçen durumun sebebini bulmak için, farelerden mavi balinaya kadar boyutları değişen 38 memeli üzerinde gen analizi gerçekleştirildi. oxford, glasgow ve plymouth üniversiteleri'nde yapılan araştırmalarda, dna'sını insan kromozomları içine yerleştirebilen endojen retrovirüsler dna dizinleri incelendi.
araştırmada yer alan plymouth üniversitesi'nden robert belshaw, "kanser, hücrelerin bölünmesi esnasında ortaya çıkan bozukluklardan belirir. dolayısıyla daha fazla hücreye sahip hayvanların daha fazla kansere yakalanması gerekir. kısaca, mavi balinaların bugün var olmaması gerekiyordu" dedi.
beklentiler doğru çıkmadı
yapılan analizler, milyonlarca yıldır değişim geçiren en güçlü enfeksiyonlar ile büyük memeliler arasında 'tersine işleyen' bir ilişki olduğunu gösterdi. hayvanların vücut büyüklüğü arttıkça, genomlarında tespit edilen retrovirüs kalıntıları o kadar azaldı.
analizlerde, fare genomunda 3331 retrovirüs kalıntısı bulunurken; insanlarda 1085; balinalarda ise sadece 55 tane belirlendi.
araştırmacılar, büyük hayvanların küçük canlılara kıyasla genomlarından kansere neden olan virüsleri daha etkin bir temizleme yeteneğine sahip olduğunu belirtti.
plos pathogens dergisinde yayımlanan araştırmada rol alan oxford üniversitesi'nden aris katzourakis, "analizler peto'nun paradoksunu tam olarak çözümlemiyor çünkü paradoks sadece endojen retrovirüsleri içeriyor. ancak kısmen olsa da önemli bilgilere ulaştık" ifadesini kullandı.
independent'a konuşan katzourakis, 'mantıken bakıldığında endojen retrovirüslerin zararlı olduğu için büyük canlıların vücutlarında yer alamadıklarını, aksi takdirde onları vücuttan atmaya ihtiyaç olmayacağını' belirtti.
kaynak: al jazeera
Yorumlar