şam'a geçtiğimiz yıl temmuz ayından bu yana dördüncü ziyaretini gerçekleştirecek olan de mistura, halep'ten başlanarak uygulanmasını önerdiği 'dondurulmuş bölgeler' planını beşşar esed ile görüşecek.

de mistura'nın suriye ziyaretinin ardından muhaliflerle görüşmek üzere istanbul'a geçmesi bekleniyor. 

halep'te bombardıman sürdü

de mistura 18 şubat’ta yaptığı açıklamada, rejimin halep’e yönelik bombardımanları 6 hafta durduracağına dair garanti verdiğini dile getirmişti. ancak bu kararın ne zaman hayata geçeceği açıklanmamış ve suriye rejimi halep'i bombalamaya devam etmişti. rejim daha önce de üzerinde uzlaşılan çok sayıda ateşkes anlaşmasını ihlal etmişti.

mistura, muhaliflerin de çağrıya benzer bir yanıt vererek, roket ve havan saldırılarını halep'te 6 hafta süreyle durduracaklarını umduğunu ifade ederek, küçük bir umut ışığı bile olsa sivillerin korunması için her şeyin denenmesi gerektiğini kaydetmişti. ancak suriyeli muhalifler bm özel temsilcisi'ne bazı endişelerini dile getirerek olumlu yanıt vermemişti.

'gerçek bir anlaşma şart'

suriye muhalefeti lideri halid hoca, halep'te halkın güvenliğini sağlayan 'gerçek bir anlaşmaya' varıldığı taktirde özgür suriye ordusu ve bağlı tüm birliklerin buna bağlı kalacağını belirtti.

hoca, mistura'nın önerisi hakkında şunları söylemişti:

‘suriye'de ölümü durduracak ve daha fazla kan akmasının önüne geçecek her türlü girişimi memnuniyetle karşılıyoruz. smdk'nın kurulduğu günden bu yana tavrı bu yöndedir. mistura ile iki gündür yaptığım telefon görüşmelerinde bana girişime ilişkin fikir önerilerini anlattı. mistura'ya konuların daha ayrıntılı ve kapsayıcı olarak ele alınması gerektiğini ifade ettim. buna göre tüm hava saldırılarının durdurulmasını ve karadaki ölümlerin de yaşanmamasını garanti altına alacak bir anlaşma düşünülmesi gerektiğini ifade ettim.’

bm suriye özel temsilcisi mistura, 2 şubat’ta ‘türkiye, iran, suudi arabistan, rusya ve abd dahil olmadan, bir formülün parçası olmadan suriye'de çözüm üretmek için yeterli kritik yoğunluk sağlanamayacak’ ifadelerini kullanmıştı.

'dondurulmuş bölgeler' planı

bm suriye özel temsilcisi staffan de mistura, ekim ayında suriye krizinin çözümü için yeni bir teklifte bulunmuştu: halep’ten başlanarak başka bölgelere de uygulanacak “dondurulmuş bölgeler” (freeze zones). planı de mistura ile şam'da görüşen suriye devlet başkanı beşşar esed, taslağı 'üzerinde çalışılmaya değer' bulduğunu açıkladı.

plan hem rejim hem de muhaliflerin halep’ten başlayarak belirlenmiş bazı bölgelerde ateşkes ilan etmesini öngörüyor. de mistura dondurulmuş bölgelerin daha sonra yapılacak müzakereler için bir başlangıç olacağını söyledi, ancak bunun ayrıntılarını ve takvimini vermedi.

de mistura son olarak, "türkiye, iran, suudi arabistan, rusya ve abd dahil olmadan, bir formülün parçası olmadan suriye'de çözüm üretmek için yeterli kritik yoğunluk sağlanamayacak" demişti.

abd yönetimi söz konusu planı desteklediğini açıklarken, dışişleri bakanı mevlüt çavuşoğlu teklifi desteklediklerini söylemiş, ancak  "planda eksiklikler var, teklif iyi niyetli ama uygulama garantisi gerekiyor" demişti.

halep'te durum kritik

planın öncelikli olarak uygulanması hedeflenen halep kenti aylardır rejimin yoğun kuşatması altında.

muhalifler halep merkezini diğer bölgelere bağlayan 4 kilometrelik bir koridorda direnişini sürdürüyor.

rejimin halep’i tamamen kuşatması binlerce sığınmacının daha türkiye’ye akın etmesi riskini ortaya çıkarıyor.

şam rejimi daha önce de humus'ta benzer bir şekilde yaklaşık iki yıl boyunca kuşatma uygulamış ve bölgede büyük bir insani dram yaşanmıştı.

kuşatma altında tuttuğu bölgelere ilaç ve gıda girişine izin vermeyen rejim güçleri, bu şekilde kenti teslim olmaya mecbur bırakma politikası güdüyor.

rejimin humus'ta uyguladığı abluka, cenevre 2 konferansı'nda da gündeme gelmiş, varılan anlaşma ile bölgeye gıda ve insani yardım girişine bir süre izin verilmişti.

kaynak: al jazeera