Irak Kürdistan Özerk Bölgesi

'Türkiye ile anlaşma 50 yıllık'

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani, Türkiye ile enerji alanında 50 yıllık anlaşma imzaladıklarını, sürenin daha da uzatılabileceğini söyledi.

Konular: Ortadoğu, Irak, Türkiye
Neçirvan Barzani, öğle saatlerinde Ankara'da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşecek. [Fotoğraf:AA-Arşiv]

irak kürdistan bölgesel yönetimi (ikby) başbakanı neçirvan barzani, ikby parlamentosu'nda parti temsilcileri ve milletvekillerinin katıldığı toplantıda konuştu. barzani üç saat boyunca petrol sevkiyatı ve bağdat ile yaşanan bütçe krizi konusunda milletvekillerinin sorularını cevapladı. 

islami hareket partisi milletvekili şivan kaladizi'nin türkiye ile yapılan enerji anlaşmasına ilişkin sorusuna barzani, “türkiye ile enerji alanında yaptığımız anlaşma 50 yıllıktır. bu süre daha da uzatılabilir. biz bu anlaşmayı imzaladık. türkiye ile yaptığımız anlaşma irak topraklarını bölme amaçlı değildir. tek bir amacımız var, o da irak bütçesinden hakkımız olan yüzde 17’lik payımızı almaktır” cevabını verdi.

enerji konusunun çok önemli olduğu hususunda bütün tarafların mutabık olduklarını dile getiren barzani, "bu partisel ve şahsi bir siyaset meselesi değildir. genel bir sorundur ve hepimizi ilgilendiriyor. çok hassas ve önemlidir. kürdistan parlamentosu, memleketin yasal bir kurumu olarak her türlü ayrıntı hakkında bilgilendirilmelidir. bir önceki meclis oturumunda da aynı meseleye değindim. bu milli bir konudur. kürdistan halkının bundan haberdar olması gerekiyor" dedi.

'şu ana kadar 9 milyar dolarlık petrol sattık'

kürdistan petrolünün satışı için başlattıkları süreci şeffaf yürütmek istediklerini söyleyen barzani şu ana kadar 9 milyar dolarlık petrol sattıklarını açıkladı; "petrol satış sürecinin başarıya ulaşması, kürdistan siyasi güçlerinin ittifakından geçer" dedi. 

"anayasal haklarını talep eden halklar, bu kazanımı kolay elde etmiyor" diyen barzani, kürdistan bölgesi olarak sürecin başından itibaren anayasal haklarının uygunlamasını istediklerini kaydetti.

'bağdat ile sorunumuz petrolün kontrolüdür'

bağdat yönetimiyle yaşadıkları en büyük problemin petrolün kontrolünün kimde olacağı meselesi olduğunu dile getiren barzani, "merkezi hükümetin bizimle ilgili sorunu, iyi veya kötü bir iş yaptığımız yönünde değildir. bizimle meselesi, kontrolün tamamen kendi elinde olmasını istemesidir. biz ise petrol satışını kürdistan’ın bağımsızlığı için bir yol ve yöntem olarak görmüyoruz. talebimiz 2003 yılında yeni bir irak'ın kurulması amacıyla kabul edilen anayasada belirtilen haklarımızın verilmesi ve uygulanmasıdır" diye konuştu. 

kürdistan bölgesinin yüzde 17’lik payının gönderilmemesine de değinen barzani, bağdat tarafından haklarının ödenip ödenmediği noktasında emin olmak istediklerini vurguladı. barzani sözlerini şöyle sürdürdü:  

"kürdistan bölgesel hükümeti, bütçeden hakkı olan bu payı almak zorundadır. bu konuda kararlıyız ve hiçbir şekilde taviz vermemiz söz konusu olamaz. şu an bütçeden aldığımız payın zamanında gönderilmemesinin kürdistan halkı üzerinde çok olumsuz etkisi var. şayet irak bizimle anayasada yer alan bu kanunların uygulanması konusunda ittifak ederse, bu sorunların büyük bir kısmı hallolur."

iki taraf da irak anayasası'nı farklı okuyor

22 mayıs'ta irak kürdistan bölgesel yönetimi'nden türkiye'ye ihraç edilen petrolün uluslararası piyasalara sevkiyatına başlanmıştı. açıklamayı enerji ve tabii kaynaklar bakanı taner yıldız yaptı.

seykiyatın başlamasından yaklaşık bir hafta sonra ise irak devlet petrol pazarlama organizasyonu genel müdürü macid hılfi, kürdistan özerk bölgesi’nden türkiye’ye giden petrolü satın alan tüm müşteriler hakkında yasal işlem yapacağı tehdidinde bulundu.

irak anayasası'ndaki çelişkili maddeler yüzünden bağdat ve erbil arasında kuzey irak petrollerinin kaderi konusunda anlaşmazlık yaşanıyor.

erbil anayasada özerk bölgelere tanınan hakka atfen kendi petrolünü bağdat'tan bağımsız işleyip satmak istiyor.

ancak maliki hükümeti, anayasadaki 'irak petrolleri tüm irak halkına aittir' maddesini gerekçe gösterip bunu reddediyor.

henüz meclisten onay almayan 2007 yılında hazırlanan hidrokabon yasasıysa bağdat'ın tüm petrol gelirlerinden erbil'e yüzde 17 pay vermesini öngörüyor.

maliki hükümeti kendilerinden bağımsız petrol satması halinde kürt bölgesini ödediği bu payı da kesmekle tehdit ediyor.

türkiye bu sorunun çözümü için üçlü mekanizma önerdi.

iki taraf anlaşana dek kuzey irak petrollerinin türkiye'deki bir banka hesabında tutulmasını teklif etti.

ancak bağdat buna yanaşmadı. 

kaynak: al jazeera ve anadolu ajansı

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;