başkanlık seçimlerini geride bırakan abd'de, demokratlar ve cumhuriyetçiler bu kez bir büyükelçi nedeniyle karşı karşıya. seçimlerde koltuğunu koruyan abd başkanı barack obama'nın, bm büyükelçisi susan rice'ı dışişleri bakanlığı'na getirmesinden kaygı duyan cumhuriyetçiler, olası bir atamayı bloke edeceklerini duyurdu. başkan obama ise, libya'da büyükelçinin öldüğü saldırının planlı olmadığını söyleyerek iki aydır ülkenin gündeminden düşmeyen rice'a destek verdi ve cumhuriyetçilerden güvenlik açığının tek sorumlusu olarak kendisini hedef almalarını istedi.

11 eylül 2012 tarihinde, libya’nın bingazi kentindeki büyükelçiliğe yönelik saldırıyı eleştiren cumhuriyetçi senatörlere seslenen barack obama, rice'ın arkasında durdu ve büyükelçiye yüklenmemeleri çağrısı yaptı.

başkan obama, "bingazi’yle hiçbir ilgisi olmayan ve sadece aldığı sitihbarata dayalı açıklama yapan abd büyükelçisi’ni suçlamak ve itibarını zedelemek çok insafsızca" diye konuştu. 

tartışılan isim rice'ın yeni dönemde hükümete girmesine karşı çıkan cumhuriyetçilere karşılık obama, henüz ikinci dönem kabinesiyle ilgili karar vermediğini belirtti. ancak, abd lideri rice’ın dışişleri bakanlığı için ideal kişi olduğunu düşünmesi halinde onu ‘aday’ göstereceğini de sözlerine ekledi.

cumhuriyetçiler, saldırıdan beş gün sonra televizyona çıkarak olayın planlı bir eylem değil, kendiliğinden gelişen bir protesto gösterisi olduğunu söyleyen rice'a günlerdir tepki gösteriyor.

cumhuriyetçi blok, 6 kasım'daki seçimlerden önce yabancı misyonların güvenliğini sağlayamadığı gerekçesiyle obama'ya sert eleştiriler yöneltmişti. cumhuriyetçiler, söz konusu olayla ilgili, daha sonra gelen istihbarata göre bingazi’de film protestosu gerçekleşmediğini savunuyor.

cumhuriyetçi senatörler john mccain ve linsey graham, susan rice’ın yeni hükümette alacağı olası görevi senato’da bloke edeceklerine yönelik açıklamalar yapmıştı.

mccain ve graham, bingazi saldırısının tek koldan araştırılması için senato’da özel komite oluşturulmasını istiyor. şu an için dış ilişkiler, istihbarat ve silahlı hizmetler adı altında üç ayrı komite saldıryı araştırıyor.

washington'da bingazi tartışılacak

öte yandan abd başkanı, saldırının aydınlatılması için kongre ile işbirliği sözü verdi. obama, “saldırıyı düzenleyenleri adaletin karşısına çıkartmalıyız. bu konuda tartışmaya bile girmem” dedi. 

abd senatosu ve temsilciler meclisi, perşembe günü kapalı oturumlarda bingazi’yi tartışacak.

ilk olarak eski cia  başkanı david petraeus’un tanıklık etmesi planlanıyordu, ancak petraeus’un özel hayatıyla ilgili bir skandal yüzünden bu hafta içinde görevinden ayrılması nedeniyle yerine cia başkan vekili michael morell, tanık olacak.

bazı üst düzey siyasetçiler ise hala petraeus’un tanıklığını dinlemeyi istiyor, zira petraeus bingazi saldırısı sırasında cia’in başında yer alıyordu.
temsilciler meclisi istihbarat komitesi, çarşamba günü yaptığı açıklamada petraeus’un cuma günü bingazi ile ilgili kapalı kapılar ardında tanıklık verebileceğini açıkladı.

film tepkisi

libya, tunus, pakistan gibi birçok müslüman ülkede abd’li bir yapımcı tarafından çekilen ‘müslümanların masumiyeti adlı filme karşı gösteriler düzenlenmişti. rice, saldırıların bu gösteriler kapsamında gerçekleştirildiğini belirtmişti.

11 eylül saldırılarının yıldönümünde libya’nın bingazi kentindeki abd büyükelçiliği'ne saldıran göstericiler,  büyükelçi chris stevens ve üç abd’li diplomatı öldürmüştü. hayatını kaybetmişti. obama, yurt dışındaki misyonların güvenliğini etkin şekilde sağlayamadığı gerekçesiyle seçimler öncesinde cumhuriyetçiler’in sert eleştirilerine hedef olmuştu.

kaynak: al jazeera ve ajanslar