soma'daki facianın meydana geldiği madenin ait olduğu soma madencilik'in sahibi ve yöneticileri, facianın ardından ilk kez kameraların karşısına geçti.

işletme müdürü akın çelik, maden krokisi üstünde gösterdiği 500 kişilik yaşam odasının, şirketin ilk yapımında inşa edildiğini ancak sonraki çalışma sahasına uzak kaldığı için kendilerinin bu odayı söktüğünü söyledi.

madenin daha ileri bir noktasına taşınması planlanan yaşam odasının henüz yerleştirilmediğini, yani madende bir yaşam odası olmadığını açıkladı.

ancak akın çelik yangının başladığı ve en çok ölümün gerçekleştiği nokta olarak da yine bu kaldırılan yaşam odasının hemen yanını gösterdi.

türkiye’de madenlerin yaşam odası bulundurma zorunluluğu yok. uluslararası çalışma örgütü, "madenlerde güvenlik ve sağlık sözleşmesi"nin 176. maddesinde yaşam odalarını zorunlu kılıyor. ancak türkiye bu sözleşmeye imza atmayan az sayıda ülkeden biri. şirket daha önce yaptığı açıklamada madende 500 kişilik yaşam odası bulunduğunu söylemişti. 

işletme müdürü akın çelik ayrıca kazada bir ihmalleri olup olmadığına dair soruya ise  "hiçbir ihmalimiz yok" diyerek yanıt verdi.

Basın toplantısını maden işçileri de izledi. [Fotoğraf: Zahidin Köşüş/Al Jazeera Türk]

"4 ay sonra olsaydı..."

maden şirketinin sahibi alp gürkan ise "bu kaza 3-4 ay sonra olmuş olsa bu insanları buraya yığmamız mümkün olacaktı" dedi. gürkan'ın sözleri şöyle:

"arkadaşlarımın bir sene önce çalışma alanlarında yapılan bir odadır yaşam odası. bu odalar anataşın içinde yapılacak. eğer kömürün içinde yaparsanız. bir yangında odanın içinde olan insanlar yanar. taşlı bölgede yaşam odası yapmamız gerekir. esas üretim alanı olmadığı için ana taşa girilerek yapılıyor bu yaşam odası. yaşam odası hemen her yere yapılamaz. kömür madeninin içine yapamazsınız. civara yapabilirsiniz. yaşam odasının türkiye’de hazırlığını yapmak da maden içinden geçerek olur. madenin içinden geçiyor. tünel sürerek yapılır. oraya gitmeden oda yapsanız ne olur. yaşam odası üretimin ağır olduğu yere yakın yapılır. buradaki odanın hiçbir ehemmiyeti yok. alt tarafta hazırlık yapılıyor şu an."

"trafo patlamasından kaynaklanmıyor"

şirketin genel müdürü ramazan doğru kazanın sebebiyle ilgili şunları söyledi:

"kazanın sebebini bilirkişiler söyleyecek. kazanın oluş şeklini en doğru şekilde onlar söyleyecek. bizim görüşümüz şudur. kaza 140 kodunda 4. bant diye tabir ettiğimiz anayolda meydana gelen bir kaza. tespit edilmesi mümkün olmayan bir kızışma meydana geldi. kömür içinde kızışma meydana geldi. ocağın girişi olduğu için aşırı bir hava girişi vardı. yukardan düşen korlar, havanın da hızıyla yangını şiddetlendirdi. trafoyla alakası yok."

"yoğun duman sıkıntı oldu"

işletme müdürü akın çelik ise "değişik yorumlar yapılıyor. biz de araştırıyoruz. ama önceliğimiz içerideki insanları kurtarmaktı" diye konuştu. çelik, "oksijen maskeleri işçilerin çoğunda ve sığınma odalarında var. olayın sıkıntısı duman. yoğun dumanın işçilerin yollarını kapatmasıyla ilgili sıkıntı oldu." dedi.

"yabancı uyruklu ya da çocuk işçi yok"

şirket yöneticilerinin yaptığı açıklamada yer altına giren işçi sayısının 787 olduğu belirtildi. açıklamaya göre ilk etapta madenden çıkarılan 383 kişi çıkarıldı. maden yöneticileri, ocakla ilgili teknik kayıtların tutulduğu deftere savcılık tarafından el konulduğunu belirterek, bu kayıtlar hakkında bilgi veremeyeceklerini söyledi.

dayısının ifadesine dayanarak 15 yaşında olduğu söyleyenen işçi için ise şirket, "15 yaşında olduğu söylenen işçi 19 yaşındadır. bu konuda çok ciddi çalışan bir firmayız. kemal yıldız denilen, sonra da cemal yıldız arkadaşamızın işe giriş belgesi. 18 yaşını doldurmuş herkes yer altında çalışabilir." denildi. bir tane yabancı uyruklu ya da 18 yaşın altında taşeron işçi olmadığını belirtildi. "bizde taşeron işçi uygulaması kesinlikle yoktur. bizde ekip başları vardır. onlara teşeron diyorsa onu bilemiyorum." denildi.

gazetecilerin "madene giden hava kesildi deniyor" demesi üzerine verilen cevapta ise "yangın temiz havada çıktı. biz havayı ters çevirerek insanları çıkardık. bunu yaparak 100 kişiyi kurtardık. bu bir yöntemdir" ifadesi kullanıldı. 

kaynak: al jazeera