suudi arabistan'da tahta oturacak olan prens selman bin abdulaziz 1935’te doğdu. suudi arabistan’ın ilk kralı abdülaziz’in hüsa sudayri’den doğma yedi oğlundan biri.

dini ve temel eğitimini kraliyet çocuklarının gittiği prens okulu'nda aldı. siyasi hayatına 1954’te henüz 19 yaşındayken riyad valisi olarak başladı. 

selman bin abdulaziz valilik görevini 2011'e kadar tam 48 yıl sürdürdü. 5 kasım 2011'de ise savunma bakanı olan selman, ilk etapta kral abdullah'tan sonraki veliaht değildi. ancak son olarak nayif bin abdulaziz’in de ölümün ardından veliahtlık kendisine devredilmiş oldu.

dönemin prensi olan selman'ın veliahtlık pozisyonuna yükselmesinden sonra, yani 3 yıldan daha uzun bir zaman kadar önce kendisi hakkında çok sayıda yazı yayınlandı. bunlardan en önemlisi selman dönemine girildiğinde suudi arabistan'ın ülke dışında çok daha aktif bir politika yürüteceğiydi. bunda ise selman'ın 2011'e kadar süren 48 yıllık riyad valiliği tecrübesi etkiliydi. selman'ın bu süre zarfında suud devlet adamlarından çok yabancı diplomatlar ve liderlerle görüşmesi bu yorumların başlıca sebebini teşkil ediyor.

'selman pragmatiktir'

bundan 3 yıl önce, selman'ın veliaht ilan edilmesinden sonra suudi gazetesinden bir editör olan cemal khashoggi reuters'a "tahmin ediyorum ki dışarıda daha fazla suud etkisi göreceğiz, özellikle de arap dünyasında hâlihazırda olanları düşündüğümüzde. selman pragmatiktir" açıklamasında bulunmuştu. nitekim öyle de oldu. selman'ın savunma bakanlığı döneminde suudi arabistan müslüman kardeşler'in mısır'da iktidara gelmesine karşı tavrını ortaya koydu. 2013'ün temmuz ayındaki askeri darbenin ardından darbe yönetimin arkasında duran en büyük güç suudi arabistan'ın başını çektiği körfez ülkeleriydi.

selman savunma bakanlığı görevindeyken, rusya’nın vedomosti gazetesi şubat ayında, mısır ile rusya arasında 3 milyar dolarlık silah ve mühimmat alımı ile ilgili ön anlaşma imzalandığını ve ödemeleri suudi arabistan ve birleşik arap emirlikleri’nin yapacağını yazmıştı. eylül ayında ise rusya silah ticareti ajansı başkanı aleksander fomin, ülkesinin mısır ile 3 buçuk milyar dolarlık bir silah anlaşması yaptığını söyledi. russia today kanalına göre, imzalanan anlaşma, hava savunma füze sistemini de içeriyordu.

selman ayrıca suudi arabistan siyasetinde üst düzey birçok aşiret ve dini liderlerle iyi ilişkilere sahip olan bir isim. ülkedeki muhafazakârlar konusundaki tavrı da bunun bir örneği. wikileaks kayıtlarında ortaya çıkan bir kayda göre mart 2007’de dönemin prensi selman kral abdullah tarafından hayata geçirilen sosyal ve kültürel reformların muhafazakârların tepkisini çekme endişesinden dolayı daha yavaş yapılması gerektiğini söylüyor.

'müzakereci ve diyaloğa yakın'

2012’nin ağustos ayındaki financial times’ta abeer allam imzasıyla yayınlanan yazıya göre suudi bir reformcu, dönemin veliaht prensi selman bin abdulaziz daha müzakereci bir tavra sahip ve muhalefetle diyalogda daha diplomatik bir yaklaşıma sahip. aynı yazıda geçen ifadeye göre selman da kendisinden önceki kral abdullah gibi siyasi değişimden çok ekonomik kalkınmaya öncelik verecek.

suudi arabistan’ın bölgedeki ihvan’a karşı tutumu sadece mısır için böyle değildi. nitekim ayaklanmalara ve rejim değişimine destek verdiği suriye’de dahi suudi arabistan’ın değişiklikten sonra ihvan’ın iktidara gelebileceği korkusu yerleşmeye başlamıştı. bu tehlikeye rağmen suudların esed karşısında durmasının sebebi esed rejiminin en büyük müttefiki olan iran’a darbe vurmak. iran’a zarar vermek adına birçok şeyi göze alabilen suudi arabistan, en büyük enerji üreticilerinden biri olmasına rağmen petrol üretimini artırarak fiyatların düşmesine sebep oldu.

2011 yılında savunma bakanlığı görevine getirildi, bir yıl sonra da veliaht prens oldu.

selman bin abdulaziz, muhafazakar ve gelenekçi bir isim olarak biliniyor. oğulları devlet kademesinde önemli görevlerde.

80 yaşındaki selman bin abdulaziz’in sağlık durumunun, yoğun çalışma temposu için elverişli olup olmadığı tartışma konusu. 

kaynak: al jazeera