avrupa birliği (ab) devlet ve hükümet başkanları, euro bölgesi’ndeki borç krizini masaya yatırmak için bir araya geldi. pazar günü brüksel'de düzenlenen ab zirvesi'ne ek olarak çarşamba günü düzenlenmesi planlanan euro bölgesi zirvesi, ingiltere ve polonya'nın itirazı sonucu yine ab zirvesi'ne dönüştürüldü.  

öte yandan, fransa cumhurbaşkanı nicolas sarkozy’nin, kriz karşısında avrupa merkez bankası (ecb) fonlarının sınırsız olarak kullanılması teklifi, hem ecb, hem de almanya başbakanı angela merkel tarafından reddedildi.

buluşmaların en önemli gündemlerinden birini yunanistan için izlenecek yol haritasının belirlenmesi oluşturdu. ek olarak, pazar günkü ab zirvesi'nde euro bölgesi’nin en büyük ekonomileri almanya ve fransa’nın, ekonomisi zor durumda olan italya’ya ‘ekonomik reform ve tedbir paketlerini hızla hayata geçirmesi için baskı yaptığı’ ifade ediliyor.

çarşamba günkü zirve ile sona erecek sürecin sonunda, yunanistan’ın borç yükünün hafifletilmesi, avrupa’daki bankaların mali pozisyonlarının sermaye tedariki yoluyla güçlendirilmesi, euro bölgesi’nin ekonomik idaresinin iyileştirilmesi ve mali sisteme sigorta olması için kurulan avrupa mali istikrar fonu’nun (efsf) etkinliğinin maksimize edilmesi üzerinde kararlar alınması bekleniyor.

haber ajansları, cuma ve cumartesi günü bir araya gelen ab maliye bakanlarının, krizin çözümüne katkı amacıyla bankalara sermaye transfer edilmesi konusunda prensip anlaşmasına vardıklarını ve üzerinde anlaştıkları tasarıyı nihai karar için ab zirvesi'ne ilettiklerini duyurmuştu.

reuters haber ajansının haberine göre, pazar günkü zirvede onaylanan tasarıda, bankalardan ellerinde tuttukları euro bölgesi tahvillerinin değerinde önemli indirime gitmeleri talep ediliyor. anlaşma çerçevesinde, bundan kaynaklanacak zararların karşılanması için bu bankalara 100 milyar euroluk sermaye enjeksiyonu yapılacak.

sarkozy geri adım attı

merkel ile birlikte ortak basın toplantısı düzenleyen sarkozy, avrupa mali istikrar fonu’nun (efsf) etkinliğinin, bir bankaya dönüştürülüp ecb'den kaynak sağlaması yoluyla artırılması teklifinden vazgeçtiğini açıkladı. sarkozy, “tüm avrupa kurumlarının desteklemediği bir çözüm, hayata geçirilebilir değildir” ifadesini kullandı.

merkel ise, 440 milyar euroluk efsf’nin uygulamaya geçirilebilmesi için iki yol kaldığını ve ecb’nin bu yöntemlerde bir rolü olmayacağını söyledi.

italya, ispanya ve yunanistan gibi riskli eurozone tahvillerine sahip olan ya da satın alacak bankalara kısmi garantiler sunmanın masadaki yöntemlerden ilki olduğu ifade ediliyor. uluslararası para fonu (imf) tarafından sadece bu amaçla bir araç oluşturularak, çin gibi gelişmekte olan pazarlardan fon çekmek, izlenebilecek ikinci yöntem konumunda bulunuyor.

merkel, çarşambayı işaret etti

yunanistan başbakanı george papandreu, zirveye girerken basına yaptığı açıklamada, “bu krizin yunanistan krizi olmadığı ispatlandı. bu avrupa krizidir. o halde şimdi avrupalıların kararlı ve etkin şekilde harekete geçmeleri gerekiyor” dedi.

merkel ise zirveye girişinde, önceki açıklamalarını destekleyecek şekilde, “bugün (önemli) kararlar beklemeyin” ifadesini kullandı. ab antlaşmalarında değişikliğe yeşil ışık yakan merkel, “müdahale etmeye güçlü hakları olan daha fazla avrupa (yetkisi artırılmış ab) istiyoruz. ab anlaşmalarının değiştirilmesi konusu tabu olmamalı” açıklamasını yaptı.

merkel, önemli kararların çarşamba günü toplanacak olan euro bölgesi zirvesi'nde alınmasını istediğini daha önce belirtmişti. fakat, bu zirve, ingiltere ve polonya'nın itirazları sonrası ab zirvesi'ne dönüştürüldü.

öte yandan, reuters haber ajansına konuşan diplomatlar, merkel ile sarkozy’nin, italya başbakanı silvio berlusconi ile baş başa bir görüşme yaptığını söyledi. ikilinin belusconi’den, ekonomisi zor durumda olan italya’da, ‘ekonomik reform ve tedbir paketlerinin hızla hayata geçirilmesini’ istediği belirtiliyor.

liderler, gayri safi yurtiçi hâsılaya (gsyh) oranla borcu yüzde 120 gibi yüksek bir seviyede olan italya’nın bu oranı aşağı çekmezse piyasaların güvenini sağlayamayacağını da vurguladı.

atina kritik tasarıyı onaylamıştı

yunanistan parlamentosu, tartışmalı tasarruf yasa tasarısını, atina sokaklarına şiddetin hakim olduğu bir günden sonra perşembe gecesi onaylamıştı.

kamuda maaş ve istihdam kesintileri, iş pazarı reformu ve vergi artırımları gibi önlemler içeren yeni yasanın kabul edilmesi, şu anda yürürlükte olan 110 milyar euroluk kurtarma paketinin yanında, ab ve euro bölgesi zirvelerinde ele alınacak olan ikinci paketin hayata geçirilebilmesi açısından da büyük önem taşıyordu.

euro bölgesi maliye bakanları da cumartesi günü, yunanistan'ın 110 milyar euroluk kurtarma paketinin sekiz milyar euroluk altıncı dilimini prensipte onaylamıştı.

ab liderlerinin yayılmasından korktuğu borç krizinin çıkış noktası olan yunanistan, bölgenin gsyh'ya oranla en borçlu üyesi konumunda bulunuyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar