şırnaklı bahattin ve semiha kaçar, türkiye’deki “çocuk yaşta evlilik” mağdurlarından sadece ikisi. onların öyküsünü diğerlerinden ayıran, daha 10 yaşındayken evlendirilmiş olmaları. semiha, düzenlenen eğlencenin kendi düğünü olduğunu bile bilmiyordu. 

şırnak’ın gabar dağı eteklerindeki koçağılı köyü’nde görüştüğümüz kaçar çifti, mutlu olduklarını söylüyor ama çocuk yaşta evliliklere tepkililer.

köyleri, 26 mart 1994’te bombalandı. hâlâ harap halde. çözüm süreciyle birlikte birçok köylü gibi kaçar ailesi de köylerinin yakınlarındaki yaylada çadırda yaşamaya başladı. 

düğününü izlerken gelin olduğunu öğrendi

ikisi de 32 yaşında. bahattin, semiha’nın dayısının oğlu. aynı köyde yaşıyorlardı. semiha, henüz 9 yaşındayken 1991 yılında annesi vefat etti. bunun üzerine aile köyden şırnak merkeze taşındı. bahattin köydeydi. çobanlık yapıyordu:

“birgün babam beni yanına çağırdı. ablamı istemişlerdi. 10 yaşındaydım. evliliği bilmiyordum. ‘eğer şimdi berdelle kabul etmezsen, seni sonra evlendiremem. durumumuz yok’ dedi. semiha’yı isteyeceklerini söylediler. istemiyordum ama başka şansım da yoktu.”

semiha’nın durumu ise daha dramatikti. ona kimse söyleme gereği duymadı, gelin olacağından bile habersizdi:

“bir hafta sonu köye gittik. düğün vardı. def çalıyordu. düğünü izlerken ‘sen niye izliyorsun. insan kendi düğününü izler mi’ dediler. kimse gelin olduğumu bile söylememişti. hemen akrabamızın evine koştum. çiçekli boncuklu elbisemi giymiştim. hiç unutamıyorum.”

semiha kaçar gülerek, “eşimin eline kına yapmışlardı. kınasını yıkamasını bile bilmiyordu. o kadar küçüktük yani” diyor.

çocuk yaşta evliliklere karşılar

evlendirildikten sonra köyde yaşamaya başladılar. iki yıl sonra köyleri bombalandı. aile şırnak’a bağlı kumçatı beldesi’ne taşındı. evliliklerinin altıncı yılında ilk çocukları doğdu. adını emine koydular. ama fazla yaşamadı. hastalandı ve üç aylıkken hayatını kaybetti. anne semiha kaçar “kızım çok güzeldi. nazara geldi” diyor.

bahattin ve semiha kaçar, ilk çocuklarının acısını şimdi 14 yaşında olan abdurrahim’in doğumuyla hafifletebildiler. yıllar içinde, ismail (12), yahya (11), nurullah (9), beytullah (7), zeki (5), mehmet şirin (4), tuba (2) ve bir yaşındaki nurcan doğdu.

22 yıldır birlikte hayatı paylaştıklarını hatırlatan çift, “birbirimize kızdığımızda bile hemen barışıyoruz” diyor. ikisi de, çocuk yaşta evliliğe karşı. semiha kaçar “çocuk yaşta evlilikleri duyduğumda kendi çocukluğumu hatırlıyorum. yeni evlenenlerin durumuna üzülüyorum, ağlıyorum. acıyorum onlara. olmamalı” derken, bahattin kaçar da, “hayatları olmuyor, çocuk yaşta evlendirmek doğru değil” sözleriyle karşı çıkıyor.

Kaçar ailesi, iki yıldır baharın gelmesiyle birlikte yaylada kurdukları çadırda yaşıyor.

[[Faruk Yüce/Al Jazeera Türk]]

“oğlumu çocuk yaşta evlendirmem”

semiha araya girip ekliyor. büyük oğlu abdurrahim’i göstererek, “benim oğlum büyüyecek, askerliğini yapacak. ondan sonra evlenecek. büyümeden asla evlendirmeyeceğiz” ifadelerini kullanıyor. çocukların hepsi okula gidiyor. kaçar çifti, çocuklarını okutmakta kararlı. orta öğretim 8. sınıfa giden abdurrahim’in hayali müzik öğretmeni olmak. bağlama çalmak istiyor, “çocuk yaşta evlenmem” diyor.