kazakistan'ın başkenti astana'da 4'üncü turu düzenlenen suriye görüşmeleri başladı. görüşmelere garantör ülkeler rusya, türkiye ve iran katılıyor. önce toplantılara katılma kararını alan muhalifler, rejimin bombardımanının devam etmesini gerekçe göstererek katılımı askıya aldı. rejimin heyetine beşşar caferi başkanlık ediyor. bm suriye özel temsilcisi staffan de mistura ile abd ve ürdün’ün temsilcileri de gözlemci sıfatıyla görüşmelere katılıyor.

görüşmeler iki gün sürecek. ilk günde taraflar arasında ikili ve üçlü toplantılar yapılacak. ikinci gün yani perşembe ise tüm tarafların aynı masa etrafında oturacağı kapanış oturumu gerçekleştirilecek.

rusya’nın ‘güvenli bölgeler’ önerisini taraflara iletmesi bekleniyordu. ancak muhaliflerin kararının ardından bu durum şimdilik belirsiz hale geldi.

teknik görüşmeler yapıldı

garantör ülkelerden uzmanlar, salı günü astata’da teknik görüşmeler gerçekleştirmişti.

türkiye heyeti, rusya ve iran heyetleriyle ayrı ayrı ikili görüşmeler gerçekleştirdi. başer caferi'nin başkanlığındaki suriye rejimi heyeti de iran heyetiyle bir araya gelmişti.

ayrıca rusya ile birleşmiş milletler heyetleri arasında da görüşme yapıldı.

heyetler arası ikili görüşmelerde, ateşkesin güçlendirilmesi ve güven artırıcı önlemlerin alınması konuları ele alınırken, suriye askeri muhalefeti teknik görüşmelere katılmadı.

görüşmelerde türk heyetini dışişleri bakanlığı müsteşar yardımcısı sedat önal temsil edecek. rus heyetine devlet başkanı vladimir putin'in suriye özel temsilcisi alexander lavrentiev, iran heyetine de dışişleri bakan yardımcısı hüseyin cabiri ensari başkanlık yapıyor.

suriye askeri muhalefet heyetini muhammed alluş, suriye rejimi heyetini ise beşşar caferi yönetiyor.

astana süreci

astana toplantılarının ilki, türkiye ve rusya garantörlüğünde 23-24 ocak'ta düzenlenmişti.

iki ülke garantörlüğünde 30 aralık 2016'da ilan edilen ateşkesin güçlendirilmesi gündemiyle toplanan heyetler, ateşkesi izlemek için iran'ın da dâhil olduğu üçlü mekanizma kurulması konusunda anlaşmıştı.

6 şubat'ta yalnızca garantör ülkelerin katıldığı toplantıda izleme mekanizmasına ilişkin teknik detaylar ele alınmıştı.

15-16 şubat'taki ikinci toplantıda, muhalifler ve rejim heyetleri de dâhil tüm taraflar, ateşkesi güçlendirmek için yeniden bir araya gelirken muhalifler, 14-15 mart'ta düzenlenen 3'üncü tur görüşmelere katılmadı. bu turda iran resmi garantör olarak sürece katılmıştı.

birleşmiş milletler gözetiminde isviçre'nin cenevre kentinde düzenlenen görüşmelerin gündemini siyasi geçişin uygulanması oluşturuyor.

astana toplantıları ise  siyasi geçiş için gerekli genel ateşkes ortamını sağlamak için düzenleniyor.

kaynak: al jazeera ve aa