İnsan
70'inde yalnız bir hayat
TÜİK verilerine göre, Türkiye'de 3,1 milyon, İstanbul'da ise yaklaşık 564 bin 873 kişi yalnız yaşıyor. İstanbul, Bahçelievler'de berberlik yapan Mustafa Gök onlardan biri. 17 yıldır tek başına yaşıyor. Bir evi yok, berber dükkânındaki çekyatta yatıyor. Hayatı, 15 metrekarelik dükkânda geçiyor.
istanbul, bahçelievler'de 15 metrekarelik bir berber dükkânı. içeride müşteri yok. bir tıraş koltuğu, tüplü bir televizyon, bir çekyat göze çarpıyor. bir de iki kanaryanın sesi duyuluyor. sokağa bakan büyük boy camda, renkli harflerle, "schön erkek berberi" yazısı, camın arkasındaysa eski, mavi bir perde var.
mustafa gök, 71 yaşında. 17 yıldır yalnız yaşıyor. ayrı bir evi yok. berber dükkânına koyduğu çekyat akşam hava kararınca onun yatağı oluyor:
"buradan aileler geçiyor elleri dolu, çocuklarıyla falan... biraz gözyaşı döküyorum. kederli oluyorum. ondan sonra silkeleniyorum, toparlanıyorum. diyorum ki; mustafa, sen yalnız değilsin. şükürler olsun allahın var, dostların var. bunlarla avunuyorum, inan..."
yalnızlıkla çocukken tanıştı
mustafa gök, tarsuslu. annesi, pamuk toplarken rahatsızlanıp ölünce, babası başka bir kadınla evlenmiş. babasının kendisini 7 yaşında berbere çırak olarak verdiğini, 16 yaşına geldiğinde, bir narenciye kamyonunun kasasında istanbul'a geldiğini anlatıyor.
bir süre balat ve karaköy civarındaki berberlerde çalışan gök'ün, 32 yıl süren bir de evliliği olmuş. 3 kızı var. ama 17 yıl önce eşinden ayrıldığını, 2 yıldır da kızlarıyla görüşemediğini anlatıyor:
"kızlarımdan biri osmaniye'de, biri izmir'de, biri de beylikdüzü'nde. bir evde ana olmayınca, o aile çil yavrusu gibi dağılır. ben de burada yalnızım. onlara muhtaç olmamak için, bir gün çamaşırımı götürmedim. şunu yapın, bunu yapın demedim. hayatta hep dik durmaya çalıştım. tabii onların da kendilerine göre işleri var ama sonuçta babayız, atayız. allah, onlara dert vermesin, kimseye muhtaç olmasınlar."
mustafa gök, gece dükkânın perdesini çekince kederli saatlerinin başladığını söylüyor:
"saat yedi, yedi buçuk gibi hava karardığında kederleniyorum. benim için zaman çok zor geçiyor. bir de dükkândayım, erkenden karanlıklar çöküyor. perdeyi çektiğim zaman yalnızım, hayatla ilişiğin kesiliyor. tek kalıyorum. bir televizyonla olmuyor. yani zorluğu budur. inan ki, gece benim zorluğum var. müşteri beklerken, sağa sola bakarken gün geçiyor ama akşamlar çok uzun oluyor. hele bir de yalnızsan, hiç geçmiyor..."
"umduğunu değil, bulduğunu yiyeceksin"
mustafa gök'ün kaldığı dükkânda tuvalet, banyo ve mutfak yok. yemek ihtiyacını çevrede yaşayanların getirdikleriyle karşılıyor. gök, pahalı olduğu için lokantalara gitmediğini anlatıyor:
"sabah kalkıyorum, iki yumurta yapıyorum. bazen bir tanıdık birşey getiriyor, börek gibi.. lokantalar pahalı oluyor, iki tabak yemek yesen 15 lira. durumum olduğu zaman patates, tavuk alıyorum. burada piknik tüpüm var, orada pişiriyorum. benim bir huyum var, umduğunu değil, bulduğunu yiyeceksin. canım şunu istiyor falan demeyeceksin. nefsime diyorum ki, beni idare et, böylece nefsimi de terbiye ediyorum."
"yaşlı berber olunca prim yapmazsın"
vergi mükellefi olduğu için herhangi bir sosyal yardım alamadığını söyleyen gök, dükkân kirasını ve masraflarını çıkarmak için çalıştığını söylüyor:
"berberler genellikle akşam dokuz gibi kapatır. ben, akşamları 11'e kadar açık kalmaya çalışıyorum. belki bir müşteri gelir diye. yaşlı berber oldun mu prim yapmazsın. gözü görmez, eli titrer derler, gelmezler. siftahsız kapattığım zamanlar da olur. tek amacım, kiramı geciktirmemek. elektrik, su faturamı ödemek. kendime diyorum ki, mustafa sen bunalım geçirme. sen, ekmek davasına bak. kimseye muhtaç olma."
"en mutlu olduğum yer, eminönü"
1962 yılında istanbul'a gelen mustafa gök, eminönü'nde yıllarca çalıştığını ve burayı çok sevdiğini, canı sıkıldıkça buraya geldiğini anlatıyor:
"hayatım, zorluklarla geçti. çok sıkıntılar yaşadım. benim hayatta en mutlu olduğum yer eminönü'dür. türkiye'nin, kaderin yeridir. en güzel yeridir. orada turistleri görüyorum, değişik insanları görüyorum, çiçeklere bakıyorum, kuşlara bakıyorum. deniz kenerına dalgalar vuruyor böyle, ohhh diyorum. balık tutuyorlar, mutlu oluyorum. içimi boşaltıp, dükkâna dönüyorum. kafam pamuk gibi, bal gibi oluyor."
"benim için iyi insandır desinler, yeter..."
dükkânında iki kanaryaya bakan mustafa gök, onların seslerini duydukça mutlu olduğunu, geceleri de yalnızlığına ortak olduklarını anlatıyor:
"hayvanlar olmazsa, hayat olmaz. hayvanlar çok iyi. insanlara 10 sene emek verirsin, bir gün bir şey yapmazsın, senden kötüsü olmaz. ama hayvanların ağzı var dili yok. dedikodusu, kötü düşüncesi yok. tabii bunun dışında insanlar sayesinde ekmek yiyorum. benim tek isteğim, benim arkamdan mustafa yalnız yaşıyor, yaşlı ama düzenli ve iyi bir insan desinler, bana yeter..."
3 milyon 100 bin yalnız...
türkiye istatistik kurumu, verilerine göre türkiye'de, 3 milyon 100 bin kişi yalnız yaşıyor. istanbul'da yalnız yaşayanların sayısı ise yaklaşık 564 bin 873. ankara'da 227 bin 29, izmir'de 225 bin 243 kişi yalnız yaşayan var.
muhabirimize ulaşmak için; guray.ervin@aljazeera.net
twitter'dan takip edin; @gurayervin
Yorumlar