amerika birleşik devletleri savunma güvenliği işbirliği ajansı, türkiye ve suudi arabistan’a silah satışı yapılacağını açıkladı. açıklamaya göre, silahlar türk hava kuvvetleri’nin genişletilmiş kıyı bölgesini ve sınırlarını, gelecek tehditlere karşı savunma kapasitesinin artmasını sağlayacak.

ajans, türkiye’ye, 145 aim-120c-7 isimli orta mesafeli havadan havaya güdümlü füze ve bununla bağlantılı donanımın satılacağını duyurdu. satılacak malzemenin yaklaşık maliyeti ise 320 milyon dolar, yani yaklaşık 691 milyon türk lirası.

gönderilecek askeri malzeme, türk hava kuvvetleri’nin f-16 filosunda kullanılacak. aynı zamanda, türkiye’nin ilk olarak 2017’de iki tane almayı planladığı ve üretim aşamasında proje ortağı olduğu, eski nesil uçaklara göre dört kat fazla kabiliyete sahip olan f-35’lerde de kullanılabilecek. 2017’den sonra 100 adet alınacak olan f-35’ler, önceden gönderilen bombaların ulaşacağı noktayı  –hedefin yer değiştirmesi halinde- değiştirme kabiliyeti var.

türkiye'nin satın alacağı silahların üretimini de amerikalı savunma sistemleri üretim ve geliştirme şirketi raytheon, arizona’daki tesislerinde yapacak.

suudi arabistan’a da silah satılacak

suudi arabistan hükümeti de, uyarı ve kontrol sistem uçaklarının geliştirilmesi için 2 milyar dolar ödeyecek. ajanstan yapılan açıklamada, geliştirme işleminin ‘ortadoğu’da istikrarı sağlayan ve bunun için çok önemli bir güç olan dost ülkenin güvenliğine katkı yapacağı’ söylendi.

iki ülkeye yapılacak satış da savunma güvenliği işbirliği ajansı tarafından resmen duyuruldu ancak kesinleşmesi için alıcılarla yapılacak görüşmelerin ardından abd kongresi’nin onayından geçmesi gerekiyor.

'abd ile ilişkilere dolaylı etkisi olur'

güvenlik alanında da çalışma yürüten siyaset bilimci, uluslararası stratejik araştırmalar kurumu (usak) amerika araştırmaları merkezi başkanı mehmet yeğin, konuyla ilgili olarak “bunlar bizim zaten halihazırda kullandığımız silahlar, son zamanlarda daha fazla gerekebiliyor” dedi ve ekledi: “ancak ihtiyaçtan biraz daha fazla alınmış, bunun sebebi abd ile ilişkileri geliştirmek olabilir.”

haziran ayının başlarında musul’u ele geçiren işid, irak’taki ilerleyişini sürdürüyor. erbil’e yaklaşık 35 km mesafedeki köylere ulaşınca kuzey irak’taki amerikan petrol şirketleri çalışanlarının büyük kısmını tahliye etti. abd hava kuvvetleri, işid’in erbil yakınlarındaki mevzilerine ve konvoylarına da hava saldırıları düzenliyor.

yeğin, türkiye’nin yapacağı duyurulan silah alımının yeni bir operasyona ya da işid’e yapılan müdahaleye katılma bağlamında bir politika değişikliğine işaret etmediğini, dolaylı ilişki geliştirmeye yarayacağını söylüyor:

“bu silahları biz zaten kullanıyoruz, türkiye’nin kapasitesine bir şey katmıyor. 10 tane değil 100 taneye sahip olmamız da güç dengesini değiştirmez. bir de bunlar havadan güdümlü füzeler, işid’e karşı zaten kullanılamaz. amerika’ya karşı ilişkileri dolaylı yoldan geliştirmek için atılmış bir adım olabilir.”

'suriye sınırında ve ege’de kullanılır'

yeğin, işid’e karşı kullanılması olası gözükmeyen teçhizata ege’de ve suriye sınırında ihtiyaç duyulduğunu, ancak yine de ihtiyaçtan biraz daha fazla alındığını belirtti:

“bizim zaten geniş filomuz var. son zamanlarda gerekebiliyor ama bu yeni alınan miktar hem ihtiyacın biraz fazlası, hem de aslında küçük bir miktar. havada bir karşılaşma olduğunda f-16’lar kalıp vurup geri gelse, bunu sadece üç kez yaptığında yetebilecek bir miktar. üç bombardımanda biter.”

abd’nin işid’e yönelik düzenlediği ilk hava operasyonunun ardından türkiye milli savunma bakanı ismet yılmaz, türkiye’nin operasyonel anlamda destek vermediğini söylemiş; “musul başkonsolosluğu’ndan kaçırılan 49 türk vatandaşının hâlâ işid’in elinde, farklı bir şey yapmamız mümkün değildir” demişti. 

kaynak: al jazeera