başbakan recep tayyip erdoğan'ın yerel seçim sonuçları ile ilgili yaptığı balkon konuşması da en az diğer icraatları kadar konuşuldu ve eleştirildi. muhalefet, ailesiyle halkı selamlayan erdoğan'ın bu tavrını provokatif ve kışkırtıcı olarak tanımladı. ak parti kurucularından ve en başından beri erdoğan'ın en çok güvendiği kurmaylarından biri olan başbakan yardımcısı beşir atalay bile, partinin zafer konuşmasında erdoğan ailesinin gölgesinde kalmıştı. televizyon kameralarından yansıyan görüntüde başbakan'ın sağında oğlu bilal, solunda eşi emine erdoğan vardı. o konuşmayı iletişim uzmanı ali saydam’a sorduk.

aile türk toplumu için önemli

İletişim uzmanı olan ve bu alanda faaliyet gösteren bir şirketin onursal başkanlığını yürüten Ali Saydam, mesleğe gazeteci olarak başladı.

ali saydam’a göre başbakan'ın bireysel ve toplumsal tavırlarını okumak için onun fıtratını ve kişiliğini bilmek gerekiyor. çevresindeki pek çok bilim adamı, sosyolog ve iletişimciden oluşan danışmanlara rağmen başbakan'ın farklı davranmayı tercih ettiğini söyleyen saydam, erdoğan'ın bu son tavrının kendi dünyasıyla son derece uyumlu olduğunu düşünüyor:

“ailesi gadre uğradı, o da ailesine sahip çıkıyor. algılama böyle olacaktır. batıdan farklı olarak, doğu toplumlarında ailenin önemi çok büyük. aile, maneviyatını kaybetmemiş doğu toplumlarında hala çok önemlidir. başbakan da bunun altını çiziyor. bazılarının başbakan'ın ailesiyle balkon konuşması yapmasını provokatör olarak görmesinin tersine ben, seçmen kitlesine uygun bir jest olduğunu düşünüyorum.”     

başbakan'ın ailesine çok ciddi bir saldırı algısı içinde olduğunu düşünen saydam, bu algının sonucu olarak erdoğan'ın bir baba ve bir eş olarak ailesini koruma refleksi gösterdiğini düşünüyor: “başbakan ‘siz benim aileme çirkin ve hayasız bir şekilde saldırdınız, ben de aileme sahip çıkıyorum’ diyor. bunu da ailesini yanına alarak yapıyor. aynı platformda egemen bağış ve aynı dönemde başka dinlenme olaylarına kurban olmuş, tapeleri yayınlanmış birkaç kişi daha vardı. orada da, kendi ifadelerinden söylüyorum, cemaat'in saldırılarına karşı onlara sahip çıktığını gösteriyor.”

balkondan kucaklaşma ve hesaplaşma mesajları

saydam’a göre erdoğan'ın balkon konuşmasında söylediği her sözün ayrı bir anlamı var:

"başbakan, ‘bana bu komploları yapanlara hesap soracağım’ diyor. ‘yeni sayfa açalım' diyor, ama ‘beyaz sayfa açalım' demedi. bence bu ince bir ayrıntı ve iyi okunması gerekir. bu yeni sayfada yeni türkiye ve yeni muhalefetten söz ediyor. fakat bunu hesap sormayacağı anlamında kullanmıyor. burada birincil hedefi, muhalefetten ziyade, fethullah gülen cemaatine yönelik bir serzeniş ve itiraz var diye düşünüyorum. onlara çatıyor. birçok araştırmada gülen cemaatinin yüzde birlik bir orana sahip olduğu iddia ediliyor. başbakan'ın bundan güç alarak bu konuşmayı yaptığını düşünüyorum. toplumun bütün isteği, iş dünyasının, türkiye’deki aydınların ve halkın isteği daha sakin ve huzurlu bir ortamın başlaması. onu da yeni bir sayfa açalım mesajıyla gündeme getirdiğini düşünüyorum.”

ailesi sustu ama bedenleri konuştu

Televizyon ekranlarında Erdoğan sağında oğlu Bilal ve solunda eşi Emine Erdoğan ile göründü.

[AP]

iletişim uzmanı ali saydam’ın dikkat çektiği bir diğer husus da erdoğan ailesinin beden dili. eşinin konuşmalarına kâh minikleri ile, kâh alkışla destek veren emine erdoğan ve babası konuşurken kalabalığa gülümseyen bilal erdoğan ... işte saydam’ın erdoğan ailesi yorumu:

“burada haksızlığa uğramış, ciddi olarak saldırıya uğramış insanların muzaffer duruşunu sergilediler. bu muzaffer duruşta, doğal olarak gurur var. burada anlaşılıyor ki aile olarak çok üzülmüşler. vücut dilleri de bunun hesabını soracakları mesajını veriyor.”

yeni şafak gazetesinde de yazı yazan ali saydam, balkon konuşmasının erdoğan destekçilerini rahatlattığını düşünüyor:

“insanları bence katarsise getiren, onları coşturan bir konuşma oldu. sayın başbakan ile özdeşleşen ve ona yapılan saldırıyı kendine yapılmış gibi hisseden milyonlarca insan olduğunu bu seçimler gösterdi. o insanlar birden bire, kendilerini onun yerine koyduklarından dolayı bu konuşmayla müthiş rahatladılar.”