hakların demokratik partisi’nin (hdp) islami kimliğiyle öne çıkan adaylarından biri hüda kaya. istanbul 1. bölgede hdp eşbaşkanı selahattin demirtaş’ın ardından ikinci sırada yer alıyor. hdp’nin barajı aşması durumunda meclise girmesine kesin gözüyle bakılıyor.

ak parti’nin kalesi ve muhafazakâr kesimin yoğun yaşadığı sultanbeyli’deki seçim çalışmasına alevilerle buluşarak başlıyor. ilçe genelinde yaklaşık sekiz ile 10 bin alevi seçmen olduğu tahmin ediliyor. özellikle yavuz sultan selim mahallesi’nde yoğun bir alevi vatandaş nüfusu var. hdp’lilerden biri, çoğunun chp’den yana tercih kullandığını ama gittikçe partilerine doğru eğilimin arttığını belirtiyor. hdp’li yöneticilerin eşliğinde bu mahalledeki pir sultan abdal derneği sultanbeyli şubesi’ne gidiyoruz. şube başkanı ismail şahinbey ile hüda kaya arasında başlayan sohbette konu, alevilik-sünnilik. sohbet esnasında, hüda kaya'nın “alevi arkadaşlarımız”, şahinbey'in ise “sünnicanlar” deyişi dikkat çekiyor. 

Hüda Kaya, Sultanbeyli'de ilk olarak Cemevi'ni ziyaret ederek seçim çalışmalarına başladı. [Fotoğraf:Kemal Soğukdere/Al Jazeera Türk]

alevilik sohbeti

şahinbey “cemevi ile caminin bir farkı yok” deyince, hüda kaya hz. ali’yi anıyor, kerbela olayını “direniş” diye tanımlıyor ve “kerbela direnişi bir halkın yezidlere karşı özgürlük, barış direnişidir” diyor. hdp’li aday mezhepçi olmadığını hatırlatarak “bizim ortak noktamız ali ve kerbela direnişidir. saltanatçılara karşı yezidçilere karşı hz. hüseyin’in direnişini anlatırsak, insanlar bugünkü yezidçileri de tanıyacaktır” diyor. 

bu sırada hdp yöneticilerinden biri dernekte bulunan ve alevilerin ne istediğini anlatan tabloyu gösteriyor. kaya da “bakın orada yazdıklarınızı biz seçim bildirgemize aldık” diyerek, bildirgelerindeki zorunlu din dersinin ve diyanet işleri başkanlığı'nın kaldırılması ile ilgili bölümleri hatırlatıyor. şube başkanı şahinbey “kim bizi onurlu, şerefli, iyi şekilde yönetiyorsa, biz onların yanındayız” deyince hüda kaya “kimse bizi yönetsin istemiyoruz. biz birlikte yönetelim diyoruz” ifadelerini kullanıyor. 

çıkışta hüda kaya'ya daha önce cemevlerini ziyaret edip etmediğini soruyoruz. kaya, “adaylık süreci öncesinde iki defa gittim. listeler açıklandıktan sonraysa bu ilk ziyaretim” diyor. 

Hüda Kaya, Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Sultanbeyli Şube Başkanı İsmail Şahinbey ile görüştü. [Fotoğraf:Kemal Soğukdere/Al Jazeera Türk]

“kürtçe öğrenmelisin”

sırada esnaf ziyaretleri var. önce ak parti’nin çok güçlü olduğu fatih mahallesi esnafına gidiliyor. mahallede, birkaç kadın gelip hdp’li adaya sarılıyor. yöneticilerin akrabaları bunlar. o esnada biri kaya’ya “barış için bu barajı aşacağız” diyor. hüda kaya’yı karşılayan kadınlardan biri türkçe bilmediğini söyleyince, kaya da kürtçe olarak “ben de kürtçe bilmiyorum” diyor. kadın da öğrenmesi gerektiğini dile getiriyor. 

esnaftan bazıları kararsız

mahalledeki eczane ziyareti sonrası biz içeride kalıp çalışanlarla sohbet ediyoruz. kaya’yı tanımadıklarını söylüyorlar. çalışanlar daha önce ak parti’ye oy verdiklerini ama bu kez kararsız olduklarını belirtiyor. nuri tezol “ak parti’ye veriyordum ama bu kez kararsızım. aslında hiçbirine vermeyi düşünmüyorum. hdp için de neden olmasın diyorum ama şimdilik vermeyi düşünmüyorum” derken, merve alkız ise “ak parti’ye verdim ama bu seçim vermeyeceğim. çok büyüdüler” ifadelerini kullanıyor. 

hdp'nin hedefi 50 bin oy

üçüncü durak, ilçe merkezindeki fatih bulvarı esnafı. çalışanların çoğu başörtülü kadınlar... bu, aynı zamanda ilçenin muhafazakâr kimliğinin de kanıtı. ilçede belediye seçimlerinde ak parti birinci, saadet partisi ikinci çıkmıştı. 

cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise selahattin demirtaş’ın varlığı hdp’nin oylarını 24 bine çıkarmış ilçede. ama akp burada tartışmasız birinci parti. hdp’liler de bunun farkında. 18 mahallede seçim büroları kurarak seçmeni etkilemeye çalışıyorlar. hedefleri bu seçimde 50 bin oya ulaşmak. partililer, alevileri dini inanç, kürtleri barış, türkleri ise sosyal ve ekonomik programlarını anlatarak ikna etmeye çalışıyor. 

“dua edin, destekleşelim”

hüda kaya da merkezdeki esnaf ziyaretinde sık sık 'kanın durması', 'ülkeye huzurun gelmesi', 'barış olması'ndan, ekonomik sıkıntılardan bahsediyor. sohbete “hayırlı cumalar” ile başlıyor, “hayırlı kazançlarla” sona erdiriyor. mütevazı davranıyor. seçmenden doğrudan oy istemiyor. kullandığı tabir, seçim çalışmasının sloganı haline gelmiş: “dua edin, destekleşelim”.

sıkça kur’an'dan ayetler okuyarak örnekler veriyor, hz. ali’nin “kim ki barışa yanaşıyorsa, onlara yanaşın” sözünü hatırlatıyor. yoldan geçen, otobüs durağında bekleyen kadınların yanına gidiyor, sohbet ediyor. erkekler elini sıkıp sıkmamakta önce kararsız kalıyor, hüda kaya elini uzatınca onlar da uzatıyor. 

Hüda Kaya, Sultanbeyli'deki ziyaret ettiği esnafın sorunlarını dinledi. [Fotoğraf:Kemal Soğukdere/Al Jazeera Türk]

‘hdp’ye asla vermeyiz’

esnaf ziyareti sürerken, bir parti yöneticisi “buralar çok muhafakazâr, milliyetçi bölge. burada bir açıklama bile yapamıyoruz. çok katılar” diye fısıldıyor bize. ama ziyaret esnasında hüda kaya’ya ya da partililere yönelik bir tepki görmüyoruz. ama hdp'ye mesafeli olduklarını anlayabiliyoruz. heyeti soğuk karşılıyorlar. hüda kaya'nın ziyareti sonrası gençlere ne düşündüklerini soruyoruz. “hdp’ye asla vermeyiz. ne yapsa da vermeyiz. seçim bildirgelerini dahi okumadık, okumam da. zaten biliyoruz. bizim çizgimiz belli” cevabını alıyoruz. "peki hangi partiyi tercih ediyorsunuz" diye sorduğumuzda da “esnaf olduğumuz için söyleyemeyiz. bizi bilenler biliyor” diyorlar. isimlerinin yazılmasını da istemiyorlar.

genç kadınlara asgari ücret vaadi

hdp’li aday, bir kuyumcuda genç kadın çalışanlarla sohbetini asgari ücret üzerine kuruyor. gençlere ne kadar ücret aldıklarını soruyor, “1000 tl” yanıtını alınca, seçim bildirgelerini hatırlatıyor ve “eğer biz yasa koyucu olursak, asgari ücreti bin 800 tl yapacağız. bunu laf olarak söylemiyoruz, uygulayacağız” diyor. ardından kadınlar için yapacakları yardım paketlerini, izinler, ulaşımdaki indirimleri anlatıyor ve “bunu yapacağız ki, kimsenin geçim, ekmek derdi olmasın” ifadelerini kullanıyor. kaya, mağazadan ayrıldığında "sizce hdp asgari ücret vaadini gerçekleştirebilir mi" diye soruyoruz. çalışanlardan biri “bence başaramazlar” diyor.

Mevlit öncesi kadınlar, Kobani'de yaşamını yitirenler için saygı duruşunda bulundu. [Fotoğraf:Kemal Soğukdere/Al Jazeera Türk]

kutlu doğum haftası için mevlit

hüda kaya’nın günlük programında, hdp’nin güçlü olduğu orhangazi mahallesi’ndeki seçim bürosunun açılışı da var. büronun camına asılı “kutlu doğum haftası. o’nu anmayan hiçbir gönül kalmasın” yazılı söz dikkat çekici. büro sadece kadınlar için açılmış. içeride onlarca kadın var. erkekler içeri alınmıyor. kutlu doğum haftası nedeniyle mevlit okunacak. kaya, kısa bir konuşma yapıyor, ardından mevlide geçiliyor. 

taban için öncelik parti 

beş saatin ardından sultanbeyli’ndeki program sonra eriyor. hüda kaya, avrupa yakasında başka bir etkinliğe katılmak için ayrılıyor.

eski ülkücü olarak bilinen, son yıllarda kürt siyaseti hareketiyle birlikte hareket etmeye başlayan kaya, hdp tabanında pek bilinmiyor ama zaten taban için bu çok da sorun değil. onlar için önemli olan hdp. isim ya da farklı düşünüp düşünmemesi tabanın tercihini değiştirmede etkili değil. partilerinin uygun görmesi taban için yeterli. 

kaynak: al jazeera