kış aylarıyla birlikte artan elektrik tüketimine ve kaçak kullanımına dayanamayan trafo arızalanınca 40 haneli gedicik köyü elektriksiz kaldı. iki aydan bu yana yaşanan sıkıntı nedeniyle köylüler çaresiz. 

cep telefonlarının şarjı yok; elektrikli aletler dengesiz akım nedeniyle tamircilerden çıkmıyor ve mezrada yaşayanlar dünyada olup bitenleri ancak kasabaya indiklerinde öğreniyorlar.

diyarbakır’ın ergani ilçesine bağlı karpuzlu köyünün gedicik mezrası sakinleri iki aydan beri elektriksiz. ancak en büyük sorun bu değil. elektrik olmayınca sular da kesiliyor ve düzenli temizlik yapılamadığından köyde bit salgını baş gösterdi.

kış aylarıyla birlikte artan elektrik tüketimini kaldırmayan trafonun arızalanması nedeniyle elektriksiz kalan köydeki bakım çalışmaları sürüyor. 

aslında köyün trafosu ısınma haricinde ortalama ölçülerde elektrik kullanan 120 konutluk bir köyü kaldıracak güce sahip. ancak dicle elektrik dağıtım a.ş'nin (dedaş) açıklamasına göre, özel idare mezrada su sondajı yaparken elektriği bu trafodan çekti. köydeki evlerde de kış gelip ısınmak için kaçak elektrik kullanılınca trafonun gücü aşıldı ve  köye yetmemeye başladı. 

‘buzdolabının fişini çektik’

gedicik köylülerinden zübeyde korkmaz, elektrik kesintileri sırasında yaşanan dalgalanma nedeniyle tüm cihazlarını prizden çekmiş:

“geliyor on dakika, sonra gidiyor. köyde pek çok kişinin buzdolabı, çamaşır makinesi ve televizyonları yandı. prizde cihaz bırakmıyorum. yedi çocuğum var, perişan oluyoruz. ne yemek ne temizlik yapabiliyorum. çocuklar derslerine bile çalışamıyorlar.”

Mehmet Korkmaz, elektrik kesintisi nedeniyle ders çalışamadığına öğretmenlerini inandıramıyor.

‘öğretmen inanmıyor’

mehmet korkmaz lise ikinci sınıf öğrencisi. okula gittiğinde ‘elektriğimiz yoktu, ders çalışamadım’ mazeretine öğretmenlerinin inanmadıklarını anlatıyor:

“imam hatip lisesi’nde okuyorum. akşamları hep karanlıktayız. geldiği zaman da çok kalmıyor, hemen gidiyor elektrik. bu nedenle düzenli ders çalışamıyorum. mum ışığında da olmuyor. okula gittiğimde öğretmenlerimden azar işitiyorum. ‘elektriklerimiz yoktu’ dediğimde, ‘bu kaçıncı’ diyorlar, inanmıyorlar.”

İsmet Pala, yemeklerini artık ateş yakarak pişirdiklerini söylüyor.

‘kafam kaşınıyor’

köylülerden ismet pala elektriklerin kesilmesiyle suların da kesildiğini belirtiyor. kızının ‘kafam kaşınıyor’ dediğini ve annesinin kontrol ettiğinde bit bulduğunu söylüyor.

“yemeklerimiz ateşte pişiyor artık. evlerimiz buz gibi. en kötüsü sular kesiliyor. çünkü köye su veren motorlar da elektriğe bağlı. temizlik yapılamıyor. kızım ‘kafam kaşınıyor’ dedikten sonra annesi kafasında bit buldu. sonra köydeki çocukların hepsinin kafasında çıktı. böyle rezillik olur mu allah aşkına?”

Öğretmen Abdullah Anuştekin, öğrencilerinin bitlendiğini anlatıyor.

‘belediye ilaçlama yaptı’

gedicek köyü ilkokulu öğretmenlerinden abdullah anuştekin elektrik ve su probleminin okulda büyük sıkıntı yarattığını söylüyor. bitlenen öğrencileri için de belediye ekipleri gelip ilaçlama yapmış.

“çocukların saçlarında bit tespit ettiğimizde köylüler ilçeye haber vermişler. belediyeden cuma günü gelip ilaçlama yaptılar. okulun da suları akmıyor. sınıf karanlık. çok sıkıntı çekiyoruz. odun sobasıyla ısıtıyoruz sınıfı. çocuklara bilgisayar yazıcısından ödev çıkaracağım ama elektrik olmadığı için çıkaramıyorum.”

Vedat Pala düzenli elektrik verilmesi halinde kaçak kullanmaktan vaz geçeklerini belirtiyor.

‘kaçak kullanmayız’

köylüler gedicek ve çevresindeki neredeyse tüm köylerin elektriğinin çok büyük bölümünün kaçak olduğunu kabul ediyorlar. köylülerden vedat pala, köylerinin eski trafosunun onarılması ve düzenli elektrik verilmesi halinde kaçak kullanmayı bırakacaklarını anlatıyor.

“mezradaki trafo 1985 yılında kurulmuş ve o günden beri hiç değiştirilmemiş. enerji verilse bile anında sigorta atıyor. gidip kaldırınca yeniden atıyor. yüzlerce lira harcayıp sigorta aldık ama olmadı. bizim mezrada da, çevrede de elektriğin çoğu kaçak. elektrik şirketi gelip trafomuzu değiştirsin, enerji versin, tek tek kaçakları iptal etsin. yeter ki elektriğimiz olsun.”

Gedicikliler elektrik kesintileri nedeniyle çaresiz durumdalar.

dedaş: trafo güçlendirilecek

gedicek mezrasında yaşanan kesintilerle ilgili bilgilerine başvurduğumuz dicle elektrik anonim şirketi (dedaş) yetkilileri, özel idare tarafından mezrada yapılan su sondaj kuyusunun elektriğinin trafodan çekilmesiyle sıkıntı yaşandığına dikkat çekerek, trafonun değiştirileceğini belirttiler. dedaş'ın konu ile ilgili açıklaması şöyle:

‘’bu mezrada dedaş’a ait 100 kwa’lık bir trafo bulunuyor. bu trafo normal şartlarda elektrikle ısınma yapmayan, elektriği normal ihtiyaçlarına göre kullanan 120 konuta yetecek güçtedir. ancak özel idare mezrada su sondajı yaparken elektriği bu trafodan çekmiş ve halen buradan kullanıyor. köydeki evlerde de ısınma sebebiyle kaçak elektrik kullanılması ve bu nedenle aşırı tüketim yaşandığından mevcut trafo 40 haneye yetmemeye başlamış durumda.

mezra sakinleri dedaş’a başvurarak, trafolarının gücünün artırılması talebinde bulunmuş.

şimdi dedaş bu mezradaki trafonun gücünü artırmak için çalışma başlatacak. bu çalışma sonunda trafonun gücü 160 kwa’ya çıkarılacak.’’

kaynak: al jazeera türk