iş gücünde cinsiyet ayrımı, küresel ekonomik büyümeyi de engelleyecek boyutta. ancak buna rağmen konu g-20 bünyesinde son yıllarda girmeyi başardı ve hedefler 2025 yılına kadar konuldu.

15-16 kasım’da antalya’da yapılacak olan g-20 zirvesinde de kadın-erkek istihdam oranları arasındaki fark, liderlerin ele alacağı konular arasında olacak. gruba üye ülkeler, 2014 yılında, 2025’e kadar kadın-erkek istihdam farkının yüzde 25’e indirilmesi hedefini koymuştu. bu hedefe ulaşmak; 100 milyon kadının daha çalışma hayatına katılması anlamına geliyor.

türkiye dönem başkanlığında bu hedefe yönelik çalışmak için w-20 (women 20) grubunu oluşturdu. w-20, g-20 üyesi ülkelerin kadın veya aile bakanlarının ve birleşmiş milletler kadın birimi yetkililerinin de katılımıyla, bu hedefe ulaşabilmek için yapılacaklar üzerine tartıştı.

g-20 üyesi ülkeler de bm kadın birimi ile ortak çalışmalar yürütüyor. bu ülkelerin yapabileceklerini, hedefin ulaşılabilir olup olmadığını ve atılması gereken adımları, bm kadın birimi'nin istanbul'da bulunan avrupa ve orta asya bölge ofisi koordinatörü ingibjorg solrun gisladottir ile konuştuk.

gisladottir, hedefe yönelik sözün sadece bir yıl önce verildiğini ve kaydedilen gelişmeyi değerlendirmek için erken olduğunu söylüyor. ancak ‘tekerleği yeniden icat etmiyoruz’ diyerek bazı ülkelerin bu konuyu çoktan çözdüğünü hatırlatıyor.

‘bu hedefe ulaşılabilir’

gisladottir, “bu hedefe ulaşılabilir” diyor ama ülkelerin bunun için daha çok çalışması gerektiği uyarısında bulunuyor:

“bunun kesinlikle yapılması lâzım çünkü araştırmalar gösteriyor ki; kadınların işgücüne katılımı küresel ekonomik gelişmeye büyük katkı sağlar ve toplumsal refahı arttırır. yani sadece doğru olduğu için değil, akıllıca olduğu için de yapılmalı. ancak bu otomatik olarak gerçekleşmez, çaba göstermek lâzım. bence g-20 ülkeleri daha fazla çaba göstermeli, evet bazı adımlar attılar ama bu yeterli değil, kesinlikle fazlasını yapmaları lâzım.

bu sadece işgücüne katılım değil aynı zamanda ekonomi alanında liderlikle de ilgili… sendikalarda, meslek örgütlerinde ve şirketlerde yönetici pozisyonunda daha fazla kadın yer almalı.”

‘karşılanabilir bakım hizmeti sunulmalı’

bm kadın birimi’ne göre kadınların işgücüne katılımı için öncelikle yapılması gereken; ev işleri ve bakım gibi sorumlulukların kadınların üzerinden alınması:

“bakım işleri konusuna odaklanmaları gerekir. çünkü kadınların işgücüne katılımının önündeki en büyük engel çocukların, yaşlıların, hastaların ve engellilerin bakımı için yeterli bakım hizmetinin olmaması… kadınlar toplumda bu bakım işleriyle en fazla ilgilenen kesim ve bunun karşılığında para da ödenmiyor. bu durum değişmeli. erkekler de bakım işlerine dâhil olmalı ve ailelerin karşılayabileceği bakım hizmetleri sunulmalı.”

bu plan için yapılacak harcamanın, getirisinden çok daha az olduğunu hatırlatan gisladottir, kadın istihdamının aileler ve ülkeler için daha fazla gelir sağlayacağının altını çiziyor:

“birçok ülke bu konuda ilerleme kaydetti, örneğin iskandinav ülkeleri. tekerleği yeniden icat etmiyoruz, kadınların erkeklerle eşit istihdamı için neler yapılması gerektiğini zaten biliyoruz. kadınlar evde çocuk bakmak ve çalışmak arasında tercih yapmak zorunda bırakılmamalı. tıpkı erkekler gibi ikisini birden yapabiliyor olmaları gerekir.”

dünya bankası 2013 verilerine göre, 15 yaş üzeri kadınların yüzde 50,3’ü çalışma hayatına katılıyor. erkeklerin ise yüzde 76,7’si.

tarım dışı işgücünde kadınların toplam maaş ödemelerindeki payları, dünyadaki 193 ülkenin 42’sinde yüzde 50 civarında. bunlar da çoğunlukla avrupa ve eski sovyet ülkeleri.

bm kadın birimi’nin verilerine göre kadınların ev ve bakım işleri için harcadığı zaman erkeklerden 2 ilâ 10 kat daha fazla.