halkların demokratik partisi (hdp) seçim beyannamesini istanbul’da açıkladı. salonda hdp’nin seçim sloganı “biz’ler meclise” yazıları ve parti bayrakları vardı. eşbaşkanları selahattin demirtaş ve yüksekdağ salona girince coşku arttı. açıklamayı 60’tan fazla basın yayın kuruluşu izledi.

somut projeler ve vaatler

genel seçimlere ilk kez parti olarak katılan hdp’nin seçim beyannamesinin “iktidar ya da iktidar ortağı olma” hedefiyle hazırlandığı dikkat çekti. hdp'nin, seçim vaatlerinde de, 'türkiyelileşme' projesini hayata geçirebilmek için tüm kesimleri dikkate aldığı görüldü.

seçim bildirgesinde, somut projeler oldukça fazlaydı. hdp selefi partilerine göre bu seçime daha derli toplu, somut projelerle, türkiye’yi yönetme hedefiyle gittiği mesajını verdi. kadınlar, gençler, çocuklar, yaşlılar, emekliler, engelliler, öğrenciler, lgbti’ler, işçiler unutulmadı, bunlarla ilgili ayrı bölümlerde vaatler sunuldu.

asgari ücrette chp’yi geçti

hdp’nin seçim beyannamesinde, kaynağının nasıl bulunacağı sorusunu akla getiren ve tartışılacak olan vaatler ekonomi bölümünde yer aldı. bunlar, her eve ayda 10 metreküp su ve 180 kilowatt elektriğin ücretsiz verileceği, ısınma desteğinin sağlanacağı, mülkü olmayan kiracılara ise her ay 250 tl  kira sözü oldu. 18 yaş altındakilere, emekli ve engellilere toplu taşıma ücretsiz olma vaadi de verildi.

bir diğer somut vaat ise asgari ücretlerle ilgiliydi. chp, bu konuda seçmenlere 1.500 tl net ücret ödeme sözü vermişti. hdp çıtayı yükseltti. 1.800 tl net ücret vaadinde bulundu ve bunu da “ilk etap” olarak açıkladı. çocuklar için gıda paketleri, çocuk hakları ve hayvan hakları konusundaki hassasiyet de dikkat çekti. tüm bu projeleriyle ilgili kaynağın nasıl  bulacağı hdp eşbaşkanlarına soruldu. yanıtı figen yüksekdağ verdi. tasarruftan bahsetti, güvenlik ve askeri harcamaların kısıtlanmasını önerdi. yüksekdağ “sarayı kapatmak önemli bir tasarruf olacaktır” dedi. ayrıca yaptıkları hesaplamalarda türkiye bütçesinin eksik değil fazla çıktığını belirtti, sözü 17 aralık yolsuzluk ve rüşvet soruşturmasına getirdi; “ayakkabı kutularında bulunan paraları” hatırlatarak, yolsuzluğun önüne geçilmesinin de en büyük kaynak olacağını söyledi. toplumsal olaylarda kullanılan gaz bombasıyla, seçim vaatlerinde yer alan çocuklara verilecek süt ve gıda paketinin maliyetinin karşılanabileceğini söyledi.

HDP milletvekili adayı Celal Doğan da seçim bildirgesini dinlemeye gelenler arasındaydı

[[Fotoğraf: Mustafa Değirmenci / Al Jazeera Turk]]

radikal değişim yeni türkiye

hdp’nin 71 sayfalık seçim bildirgesinde yer alan, “yeni anayasada başkanlık sistemi asla olmayacak” sözü okunduğunda salondan büyük bir alkış sesi yükseldi. türkiye siyaset tarihinde ilk kez kendi partilerinde eşbaşkanlık sistemini uygulayarak bir ilke imza atan hdp, sistemin daha da genişletilmesi sözü verdi. bunun için tüm kamu kurum ve kuruluşlarında “eşbaşbakanlık” önerisini getirdi.

alevilere vaatler

bildirgede alevilerin talepleri de yer aldı. bunlardan en önemlisi diyanet işleri başkanlığı’nın kaldırılması, dini ibadet yerlerinin ibadethane olarak kabul edilmesi yani cemevlerine yasal statünün getirilmesi oldu. ayrıca zorunlu din dersini kaldıracaklarına yönelik söz veren hdp, bunun yerine isteyenlerin seçmeli din dersi alabileceğini öneriyor.

gençler için alternatif projeler

hdp'nin seçim vaatlerinde gençlere özellikle ayrı bir önem verdiği görülüyor. parti, gençlik bakanlığı’nın kurulmasıyla gençlere verilen önemi göstermeye çalıştı. öğrenciler de ayrı bir kategoride değerlendirildi. yurtlarda kalan öğrencilerin birçok ihtiyacının ücretsiz karşılanması, bursların karşılıksız verilmesi ve gençler için 200 tl’lik “genç yaşam kartı” vaatleri göze çarptı. ayrıca siyasete katılma yaşını da düşürerek, gençlerin aktif politika katılmalarını önünü açma sözü verdi. vicdani ret hakkının tanınacağının açıklanmasıysa salondaki gençler tarafından büyük alkış aldı.

demokratik özerklik

hdp bildirgesiyle, ankara merkezli yönetim modeli yerine, yerinden yönetim modelini ortaya koyuyor. kürt siyasi hareketinin legal partileri olan dtp’nin 2007, bdp’nin 2011’de bağımsız adaylarla girdiği seçimlerde özellikle vurguladığı “demokratik özerklik” konusu bildirgede yer aldı ama daha önceki iki genel seçimdeki kadar öncelikli talepler arasında yer almadığı görüldü. hdp, yönetim sistemi olarak önerilen bölge meclisleri ve ademi merkeziyetçiliği ve valiler dahil tüm idarecilerin atamayla değil, seçilerek göreve gelmelerini savunarak, nasıl bir yönetim modelini istediklerini açıkladı. çözüm süreciyle ilgili bildirgede dolmabahçe’de imralı heyeti ile hükümet temsilcilerinin birlikte okuduğu pkk lideri abdullah öcalan’ın sorunun çözümü için ortaya koyduğu “10 madde”yle ilgili değerlendirme yer aldı. hdp, öcalan’ın sunduğu bu 10 maddeyi çözümün ilkesel çerçevesi olarak kabul etti.

filistin için bağımsızlık

seçim bildirgesinde dış politikayla ilgili hdp’nin görüşleri de yer aldı. bu bölümde hdp'nin özellikle islami kesime açıldığı görülüyor. bunun için filistin’in bağımsızlığını destekleyeceklerini, suriye’deki iç savaşın sona erdirilmesi için çaba harcayacakları belirtiliyor.

ayrıca ermenistan ile iyi ilişkiler bağlamında türkiye tarafından tek taraflı olarak kapatılan türkiye-ermenistan sınırının koşulsuz olarak açılacağı belirtilen bildirgede karabağ sorununu çözümü için de çaba gösterileceği sözü verildi.