“sayın recep tayyip erdoğan, hdp var oldukça, hdp’liler bu topraklarda nefes aldığı müddetçe sen başkan olamayacaksın. sayın recep tayyip erdoğan, seni başkan yaptırmayacağız, seni başkan yaptırmayacağız.”

17 mart 2015’te hdp eş başkanı selahattin demirtaş’ın partisinin 2 dakika süren meclis grup toplantısında söylediği bu sözler, hdp’nin seçim kampanyasının en çarpıcı açıklamasıydı.

o tarihe kadar “araf”taki seçmenin tereddüdü, parti olarak meclis’e girmesi durumunda hdp’nin, ak parti’nin ve cumhurbaşkanı erdoğan’ın başkanlık arzusunun önünü açacağı yönündeydi. demirtaş, o gün bu sözleriyle tereddüt sahibi seçmen nezdinde önemli bir adım attı.

kampanya süreci de seçmen üzerinde etkili olan bu söylem etrafında gelişti. partinin barajı aşmasında büyük katkı sunan “emanet oylar”,  bu mesajın kampanya boyunca altının çizilmesiyle hdp’ye kaydı.

2 aydan fazla süren seçim kampanyası boyunca akıllardaki soru, “hdp barajı aşacak mı?” idi. hem dışarıdan izlenen anketler hem de partinin yaptırdığı anketler hdp’nin barajı aşma ihtimalinin barajın altında kalmasından daha kuvvetli olduğunu gösteriyordu. ancak her şeye rağmen hiç kimse emin olamadı. çünkü, cumhurbaşkanlığı seçimine göre 1 milyon daha fazla oy alınması gerekiyordu ve bu tüm yöneticilerin de kapalı kapılar ardında dile getirdiği gibi hiç de kolay değildi.

 “halkların demokratik kalp çarpıntısı”

sandıklar kapanıp oylar sayılmaya başlandığında da ankara’daki genel merkez binasında da aynı tereddütler yaşanıyordu. yüksek seçim kurulu’nun yayın yasağı kalkmadığı için sonuçlar televizyonlardan değil sadece sosyal medyadan daha çok da anadolu ajansı verilerinden öğrenilebiliyordu. gelen ilk sonuçlara göre, hdp’nin oyu yüzde 8’di, yani baraj altında kalıyordu. bu dakikalarda atılan bir tweet, hdp’ye oy verenlerin durumunu çok güzel anlatıyordu; “halkların demokratik kalp çarpıntısı.”

ancak birkaç saat sonra kalp çarpıntısına gerek olmadığı görüldü. hdp'nin oy oranına ilişkin en iyimser tahminler gerçek oldu, partinin oy oranı yüzde 12’nin üzerine çıktı. sırrı süreyya önder’in deyimiyle hdp yaklaşık 80 milletvekiliyle meclis’e girmenin eşiğine geldi.

barajın aşılması kadar bölgedeki illerde, özellikle diyarbakır, mardin, batman, ağrı’da elde edilen sonuçlar partide yüzleri güldürdü. ama bölgede katlanarak artan milletvekilliği sayısı kadar istanbul ve izmir’den gelen oylar da hdp genel merkezi’nde yakından takip edildi, yüzleri güldürdü.

partinin başarısının temel nedeni oyların türkiye genelinde gösterdiği artış. ancak bazı illerin özellikle altının çizilmesi gerekiyor. hdp 7 haziran seçimlerinde 5 ilden "tulum" çıkardı, yani milletvekilliklerinin tamamını aldı. bu iller iğdır, hakkari, ağrı, şırnak ve daha önce partinin bir milletvekili dahi çıkaramadığı tunceli. van'da 8 milletvekilliğinin 7'sini, partinin kalesi konumundaki diyarbakır'da ise 11 milletvekilliğinin 10'u alınarak tuluma yakın bir sonuca imza atıldı. 

bölgedeki başarı önemli ancak oy oranındaki artış batıdaki illerde de ilkleri beraberinde getirdi. yeni meclis'te ilk defa bursa, antalya ve ankara'dan birer milletvekili meclis'te olacak. son mitingin olaylı geçtiği erzurum'dan bir, gaziantep'ten ise 2 milletvekili meclis'e girdi. 

oyların çoğunluğu alınmamış olsa da şanlıurfa'dan gelen sonuçlar da hdp açısından anlamlı. daha önce şehrin 12 vekilliğinden 2'sini alan hdp bu defa şanlıurfa'yı 5 milletvekili ile meclis'te temsil edecek. adana'da da vekillik sayısı arttı. meclis'e girmeye hak kazanan 5 vekil arasında abdullah öcalan'ın yeğeni dilek öcalan da var. 

hdp ne yapacak?

seçim sonuçları ile birlikte türkiye’de tek parti iktidarı dönemi sona erdi. bundan sonra beklenen ya koalisyon ya da erken seçim. en başından bu yana belirtildiği gibi bundan sonra hdp’nin ne yapacağı çok önemli. seçim sonuçlarını değerlendirmek üzere kameraların karşısına geçen hdp eş başkanı selahattin demirtaş, kampanya boyunca dile getirdikleri gibi akp ile koalisyon yapmayacaklarını bir kez daha dile getirdi. hükümet kurulması türkiye gündeminin bundan sonra bir numaralı başlığı olacak. ancak çözüm sürecinin akibeti de önemli. sürecin akibeti de, nasıl yön bulacağı da önemli bir başlık. 

kaynak: al jazeera