hdp ile hükümet cephesinde alınan karar gereği taraflar “polemiklere girmemek” için artık daha az konuşuyor. özellikle de hdp kanadı.

son haftalarda görüşme trafiği birkaç ay öncesine göre çok hızlandı. bu görüşmelerin bazıları basına duyuruluyor, bazılarından ise görüşmeden ancak bir süre sonra haberdar olunabiliyor. gelen bilgiler, özellikle son birkaç gündür taraflar arasında bazı “anlaşmazlıklar” olduğu yönünde. ancak bu görüş ayrılıklarının kesinlikle “adına kriz denecek boyutta” olmadığının altı çiziliyor. fakat bir yandan da bu görüş ayrılıkları giderilmediği için kamuoyuna yansıyacak noktada somut adımlar da atılamıyor.

hükümetin beklentisi

hükümet kanadından çözüm sürecine ilişkin gelen açıklamalar en üst düzey isimlerden. çarşamba akşamı trt’de katıldığı canlı yayında konuşan başbakan davutoğlu, pkk’nın “hükümet adım atmıyor gerekçesiyle” 2013 yılı eylül ayında durdurduğu geri çekilmeyi hatırlattı, 2015 nevruzu’na ilişkin beklentisini dile getirdi.

“2013 nevruzu'nda verilen sözün getirilmesi, biz bunu bekliyoruz. 2013 nevruzu'nda verilen söz, mart'ında, 2015'te türkiye'de silahlı unsurların çekilmesi ve daha sonra silahlı yöntemlere bir son verilmesi, bunu bekliyoruz ve bunu da bir sürecin ana unsuru, ana ekseni olarak görüyoruz. aksi takdirde eğer bir silahlı mücadele yürüyecekse, devlet bu konuda kendisine bir taraf ya da şerit kabul etmez ama konuşacaksak, birlikte bir yola gideceksek ki sayın demirtaş'ın cumhurbaşkanlığı seçiminde kullandığı dil doğru dildi. ben kendisine de o dil dolayısıyla beni ziyarete geldiğinde tebriklerimi ilettim. 'bu dili sürdürün' demiştim. ama kobani'de kullandığı dil, bir şiddet diliydi, tahrik diliydi. eğer o olmamış olsaydı muhtemelen bugün geldiğimiz noktaya ekim ayının sonlarında gelmiş olurduk.”

benzer bir açıklama birkaç gün önce başbakan yardımcısı yalçın akdoğan’dan da geldi. bahar aylarını önemli bir aşama olarak niteleyen akdoğan, öcalan’dan ileri bir açıklama beklendiğini de söyledi. önce çözüm süreci toplantısına ardından da bakanlar kurulu toplantısına katılan ve sonrasında açıklama yapan başbakan yardımcısı bülent arınç ise “hükümet adına yapmamız gereken her şeyi yapıyoruz, yapacağız. hdp’nin yapması gerekenler vardır, yapmalılar. bizim açımızdan top onların sahasındadır” dedi.

arınç bu sözleri söylediğinde hdp’nin imralı heyetinin iki üyesi sırrı süreyya önder ve pervin buldan’ın başbakan yardımcısı yalçın akdoğan ile görüşmesi birkaç saat önce sona ermişti. heyet üyeleri imralı ziyareti sonrasında bir hükümet üyesi ile basına yansımayan bir görüşme daha yapmışlar, hem iç güvenlik paketine ilişkin kaygılarını dile getirmişler hem de çözüm sürecinde geçilmesini bekledikleri müzakere aşamasında son durumu ele almışlardı.

hdp daha sessiz

hükümet cephesinden son birkaç günde bu açıklamalar geldi ancak hdp kanadı daha sessiz. özellikle de imralı heyeti üyeleri. daha önce yapılan görüşmelerin aksine hdp’li buldan ve önder, akdoğan görüşmesi sonrası dahi açıklama yapmadan ayrıldılar başbakanlık binasından. sonrasında da bu tavrı sürdürdüler. al jazeera’nin edindiği bilgilere göre tıpkı hükümet gibi hdp’nin beklentisi de karşı tarafın yani hükümet’in adım atması. “müzakere başlıklarında ilerleme bekliyoruz” diye konuşan hdp kaynakları belli ilerlemeler sağlanması durumunda gelecek hafta daha ayrıntılı açıklama yapılabileceği görüşünde. izleme heyeti oluşturulması ve sekreteryanın çalışmaya başlaması da görüşmelerin gündem maddelerinden ancak bu konuda fikir ayrılıkları bulunmuyor.

müzakere taslağında ne var?

müzakere taslağında öncelikle hangi madde üzerinde anlaşılamadığına ilişkin ayrıntılı bilgi verilmiyor. ancak daha önce dile getirilen “tahkim edilmiş ateşkes” üzerinde anlaşılması ve başbakan davutoğlu’nun dile getirdiği geri çekilmenin yeniden başlaması için kandil’in şartları var.

abdullah öcalan ile devlet yetkilileri arasında üzerinde anlaşma sağlanan müzakere taslağına ilişkin ayrıntılı bilgiyi aralık ayının başında hdp’li sırrı süreyya önder vermişti. taslağın dört ana başlıktan oluştuğunu söyleyen önder, bu başlıkları yöntem, tarihi ve felsefi boyut, temel gündem maddeleri ve eylem planı olarak sıralamıştı. yöntem başlığının altında sürecin tüm aşamalarının belgeli hale getirilmesi, varılan mutabakatların imzayla kayıt altına alınması, temel kavram ve kurumların doğru tanımlanması yer alıyor. eylem planında ise geri çekilme, eve dönüş ve silahların bırakılması dahil altı madde yer alıyor. üzerinde anlaşılan bu takvimde ilk tarih ocak ayı başıydı. ancak halen bazı pürüzler giderilmediği için takvim işlemeye başlamadı.

perşembe günü ankara’da gazetecilerin sorularını yanıtlayan hdp eş başkanı figen yüksekdağ, hükümetin müzakere hazırlıklarını tamamlayamadığını söyledi, ancak o da ayrıntı vermedi. yüksekdağ partisinin bir ya da iki hafta içinde müzakerelere geçilmesini beklediğini söyledi.

müzakere aşamasına geçilmesi durumunda yine hdp kanadından yansıyan beklenti hükümet ve hdp’nin basına ortak bir açıklama yapması. bunun ne zaman olacağına dair de net bir açıklama yok. bu doğrultuda, gelecek hafta süreç açısından önemli gelişmeler bekleniyor.

kaynak: al jazeera