şişli meydanı’nda buluştular. hem aylarca direnen kazova tekstil işçileri, hem de onlara destek olmak için meydanda bir araya gelenler. sonra ellerinde pankartlarla, sloganlar atarak yürüyüşe geçtiler.yeni açtıkları mağazanın açılış töreni vardı. mağazanın bulunduğu sokağa geldiklerinde de kendilerini bekleyenler ve mahalleli tarafından da alkışlarla karşılandılar.

sıradışı sokak defilesi

Kazova direnişçileri tarafından 25 Ocak'ta düzenlenen defilenin mankenleri gazeteciler, yazarlar ve oyunculardı. [AJT - Güray Ervin]

25 ocak cumartesi günüydü. aylarca direnerek işverenden haciz yoluyla aldıkları 3 makinede dokudukları kazakları bir sokak defilesiyle sergilediler. güncel sanatçı halil altındere’nin tasarımlarının dokunduğu kazak ve tişörtleri sergileyen mankenler arasında gazeteciler, yazarlar, oyuncular vardı: tuba ünsal, defne koryürek, metin üstündağ, demet yoruç, pınar yiğitoğulları, zeyno pekünlü, ece temelkuran, ertuğrul mavioğlu…

halil altındere’nin tasarımlarında kazova işçilerinin eylemleri ve gezi direnişi öne çıkan temalardı. evlerinin camlarından komşular da defileyi izledi, zaman zaman şarkılara, bazen de sloganlara eşlik etti. açılış kazova işçilerini memnun etmişti. aylar sonra ilk kez haklarını alabilmek için sürdürdükleri direnişin meyvelerini toplayacaklardı. defile ilgi uyandırdı.

direniş nasıl başladı?

hikayelerini anlamak için, filmi tam bir yıl geriye sarmak gerekiyor. kazova tekstil fabrikası'nın işçileri yıllarca aynı fabrikada çalıştılar, trikotajda. tüm haklarını zamanında aldıkları da oldu, maaşlarının geciktiği de. alacakları birikse de yıllarca para kazandıkları bu işyerinde çalışmaya devam ettiler. bazen siparişleri yetiştirmek için mesaiye kaldılar, bazen hafta sonlarında da çalıştılar. işçilerin anlattığına göre özellikle son dönemde paralarını zamanında aldıkları nadirdi. belli ki fabrikanın durumu da iyi değildi. fabrika batarsa işsiz kalacaklarını görüp düzlüğe çıkmak için çalışmaya devam ettiler. fakat 2013’ün ocak ayında aldıkları bir haber onlar için bir yıkım oldu. işten çıkarıldıklarını öğrendiler. işverenin vaadi bir hafta sonra maaş alacaklarını ve tazminatlarını ödemekti. fakat umduklarını bulamadılar.

Fabrikanın 16 yıllık işçisi Nurten Yaman patronlarının onları kandırdığını söylüyor. [AJT - Güray Ervin]

bomonti’de açtıkları mağazada, fabrikanın 16 yıllık işçisi nurten yaman başlarına geleni, “patronumuz bize bir hafta izin verdi. geri dönüşte baktık ki hiçbir şey kalmamış fabrikada. hepsini götürmüş, hurda  makineler kalmış 3 tane. biz de dedik ne yapalım, avukat tuttuk, dışarı çıktık, sonra başladık yürüyüşe. yürüyüşe başlayınca çadır kurmaya da niyetlendik. çadırı da 2 ay sonra kurduk. bu arada çadırı kurmadan direnişe gittik, geri geldik evlerimize dağıldık. o arada 40 ton ipliği almışlar, jeneratörü almışlar. baktık sonra fabrikayı işgal ettik. çadırı kurduk, dışarıda kalmaya başladık gece adamlar kaldı gündüz bayanlar” diye aktardı.

yaman, kalan o 3 makineyi de icra yoluyla aldıklarını anlattı. ancak şimdi o makineler için de işveren dava açtı. davanın sonucu ne olursa olsun kazova işçileri mutlaka devam edeceklerini söylüyor.

küba genç milli takımı ve bask takımlarına forma

işçilerden birisi de bülent ünal. “toplumla çok güzel bir dayanışma kurduk. biz o makineleri her yerden buluruz. sadece içeride değil uluslararası alanda da bizimle büyük bir dayanışma var” dedi. ardından ilk önemli uluslararası projelerinin nasıl hayata geçtiğini anlattı: 

"küba genç milli takımı ile bask bölgesi genç takımı arasında, havana’da 15 şubat’ta bir maç oynandı. şimdi biz geldiğimiz nokta itibarıyla uluslararası anlamda çok güzel bir dayanışma yakalamıştık. bu noktada bize böyle bir futbol karşılaşması olacağı, bizimle dayanışma adına da bizden forma üretmemizi istediler. biz de seve seve yapacağımızı bildirdik. şu anda hem bask bölgesi genç takımı'nın  formasını hem de küba genç milli takımı'nın formasını  ürettik.. bu çok hoş.”

triko makinesinde bask bölgesi takımının formasını sembolik dokudular. sporcular maç sırasında triko forma giyemiyor, bu nedenle kazova işçileri sporcuların maçta üzerlerinde taşıyacakları formayı dışarıya sipariş ettiler.

sadece kazak değil

Muzaffer Gezer, Kazova direnişi sırasında işçiler tarafından kurulan Kültür ve Sanat Komitesi'nin yetkilisi. [AJT- Güray Ervin]

kazova direnişi sırasında işçiler bir de kültür ve sanat komitesi kurdu. bu komitenin sorumlusu muzaffer gezer, açtıkları mağazanın alt katını “kültür merkezi” olarak düzenleyeceklerini söyledi. gezer, “burası sadece bir mağaza değil, buraya gelenler de müşteri değil zaten, buradakiler de klasik esnaf değiller” dedi ve anlatmayı sürdürdü:

“burası sinemanın, tiyatronun ya da sanatın farklı dallarının sergileneceği yer olacak, aynı zamanda burası sanatın üretileceği yer olacak. burası o yüzden sadece bir mağaza değil, aynı zamanda da bir kültür merkezi olacak. buraya gelenler kazova direnişini duyan tüm insanlar. kazova direnişini gazetelerden okumuş duymuş duyarlı insanlar, biz onlara müşteri demiyoruz. sadece kendi bölgemizden değil istanbul’un çeşitli yerlerinden geliyorlar. anadolu'nun farklı yerlerinden hatta yurtdışından gelenler var mail yoluyla bize ulaşanlar var.”

mağaza boş kalmıyor

Sosyal Demokrat Parti Meclis Üyesi Cemalettin Sezer, Kazova direnişinin bir örnek teşkil ettiğini anlattı. [AJT- Güray Ervin]

nitekim mağazada her dakika bir müşteri var. kimisi kazak satın alıyor, kimisi sırf işçilerin hikayelerini dinlemek için geldi. onlardan birisi de cemalettin sezer’di. sosyal demokrat parti sodep’in parti meclisi üyesi olduğunu söyledi, burada bulunmasının nedeni ile ilgili şöyle konuştu: 

“bu arkadaşların direnişini bulunduğumuz binadan acı hissederek izledik. ne olacak bunların hali diyerek içlendik, dertlendik. ama an geldi ki kararlılıkları ve mücadeleleri ve bazı desteklerin de sayesinde başardılar, direnmenin başarıya ulaştıracağını bir anlamda kanıtladılar”.

kazova işçileri uluslararası platformlardan da destek aldıklarını anlatırken içeri avusturyalı misha stroi girdi. "avusturyalıyım, 3 aydır türkiye’deyim. bu mağazanın hikayesini biliyorum, internette okudum ve şimdi de destek olmak için buradayım” dedi, devam etti:

Üç aydır Türkiye'de yaşayan Avusturyalı Misha Stroi, direnişin hikayesini internetten okuyarak mağazaya gelen bir müşteri. [AJT-Güray Ervin]

“daha önce buraya gelen arkadaşlarım oldu, onlardan duyduklarımla geldim, görmeyi beklediklerimi de gördüm. destek olmak amacıyla kendime giyecek birşeyler alacağım.”

kazova işçileri kendilerine gösterilen ilgiden memnundu. formalarını ürettikleri bask bölgesi ve küba genç takımlarının uluslararası mücadelesi, kazova işçilerinin hafızasında hiç unutulmayacak bir anı olarak kaldı bile. 

kaynak: al jazeera