tunceli'de seçim yarışı heyecanlı başladı. şehrin girişinden başlayan parti bayrakları her yerde sallanıyor. seçim bürolarında adayların posterleri asılı. zaten varolagelen siyasi bir kimliğe sahip tunceli’de seçimle birlikte tartışmalar da hareketlenmiş. seçim havası şehrin her yerine sinmiş durumda. 

kıyasıya yarış

seçim ana muhalefet partisi chp ile mevcut belediyeyi elinde bulunduran bdp arasında kıyasıya bir yarışa sahne olacağa benziyor. chp, liderleri kemal kılıçdaroğlu’nun da memleketi olması nedeniyle bu şehre ayrı bir önem veriyor. son 2011 genel seçimlerinde şehrin iki vekilini de alarak tunceli’yi doğu’daki “tek kalesi” haline getiren parti yerelde de zafer istiyor.

chp’nin adayı eski shp’li

adayları eski bir sosyal demokrat halkçı parti'li (shp). hızır bahtiyar aytaç. tunceli’nin en büyük aşireti olan kureyşanlı. sosyal demokrat kimliğiyle ön planda. eski shp lideri murat karayalçın'ın ekibinden. karayalçın’ın ankaralı belediyeciliği rehberliğinde yürümek isteyen bir isim. o dönemdeki ekiple çalışacağını söylüyor. 2004 yerel seçimlerine shp’den giren ve kazanan barış ve demokrasi partisi'nin (bdp) selefi demokratik halk partisi'nin (dehap) adayı songül erol abdil’e oy veren bir isim. sloganı “munzur özgür akacak, dersim hayat bulacak.”

chp’ye karşı devrimci güç birliği

bdp ise diğer sol partiler emep, hdp, partizan ve esp ile “devrimci güç birliği” adı altında ortaklık yaptı. parti, son milletvekilliği seçimlerindeki kaybını telâfi etmek ve mevcut belediyesini korumak istiyor. parti tunceli’de, bu yıl birçok yerde uyguladıkları yeni sistem olan eşbaşkanlıkla seçimlere giriyor. iki adayları var. mehmet ali bul ve nurhayat altun. resmiyette bul aday. bir sendikacı. şehirde uzun yıllar yol-iş’in başkanlığını yürütmüş. altun ise bdp siyasetinden. sloganları iki dilli. türkçe ve zazaca: “dersim için birleştik, birlikte kazanacağız” ve “ebi rayberiya xo sonime kamiya xoser / kimliğimizle, inancımızla birlikte başaracağız.” ayrıca bdp’nin türkiye genelinde kullandığı “öz yönetimle özgür kimliğe” sloganı da sıkça kullanılıyor.

akp “aradan sıyrılma” peşinde

ak parti’nin seçimde pek varlık gösteremeyeceği belirtiliyor. partinin türkiye genelinde hakkari ve iğdır’dan sonra vekil çıkaramadığı üçüncü şehir burası. partinin beklentisi sol seçmen oylarının bölünmesinden faydalanarak “aradan sıyrılıp belediyeyi almak” olarak özetlenebilir.

seçimde 'kaypakkayacılar'ın etkisi  

sol seçmen oylarının tunceli’de bölündüğü kesin. bunda en büyük etkiyi son yerel seçimlerde varlık gösteren demokratik haklar federasyonu dhf’nin yeniden bağımsız adayla yarışa katılması. dhf son seçimlerde şu anda cezaevinde bulunan adayları murat kur ile 3.291 oy aldı. seçimi 4.035 oy alan bdp’nin selefi dtp’ye kaptırmışlardı. şimdiki adayları ali tacer. ibrahim kaypakkaya’cılar olarak da bilinen dhf’nin kazanma şansı yok gibi ama seçimdeki sol oyları böldüğü ve sonuçları etkileyeceği de kesin.

partiler, dhf seçmeni peşinde

bdp'nin de, chp'nin de dhf’yi yanına çekmek için girişimlerde bulunduğu konuşuluyor. bdp, birçok görüşme yaptı ama bu görüşmelerden sonuç çıkmadı. seçime doğru bağımsız adaycıların “yola devam” mı diyeceği yoksa bdp ya da chp’ye mi kayacağı belli değil ama hangi partiye kayarlarsa o partinin işinin çok kolay olacağını, kesin kazanacağını dile getirenlerin sayısı çok. bir tuncelili bu durumu “dhf’yi yanına çeken parti gidip evinde otursun. belediye kesin” sözüyle özetliyor.

en büyük sorun işsizlik

tunceli’de kiminle konuşsanız en büyük sorun olarak işsizlikten yakınıyor. şehir merkezindeki ulaşım, trafik ve altyapı sorunlarından yakınanlar da yok değil. gençlerin uyuşturucu kullanımına yönelik tepkiler de var. derya demir adlı seçmenin acil çözülmesini istediği sorun ise başka. o, köyünün 1990’larda boşaltıldığını hatırlatıyor ve “köyüme dönmek istiyorum ama korkudan gidemiyoruz” diyor. köye dönüşler için gerekli çalışmaların yapılmasını istiyor. üç çocuk annesi aysel tümen’in ise derdi su. merkeze bağlı köylerinde su olmadığını dile getiriyor ve “su sıkıntımız giderilsin” diyor. seçmenlerin çoğu adaya değil, partiye oy vereceklerini söylüyor. nedenini sorduğumuzda “parti önceliğimiz” diyorlar.  

gezi’den dolayı tepkililer

tuncelilerin gezi olayları, 17 aralık operasyonu ve hükümet - cemaat kavgasından etkilendikleri de bir diğer gerçek. gezi olaylarından dolayı hükümete çok tepkililer. yine de bunların oylarını etkilemediğini belirtiyorlar. “çünkü” diyorlar. “bizim oyumuz zaten baştan belli. değiştirmeyiz de.”

adaylardan çözüm projeleri

peki adayların şehrin en acil çözülmesi gereken sorunlarıyla ilgili projeleri neler?

bdp'nin eşbaşkan adayı mehmet ali bul, işsizlik sorunuyla ilgili boşaltılan köylere dönüşü teşvik etmekten bahsediyor. bul, çözüm projesini şöyle dile getiriyor: “köylerde üretim ve hayvancılıkla ilgili istihdama yönelik çalışmalarımız olacak. merkezde meslek edinme kurslarını teşvik edeceğiz. kalifiye eleman konusunda çabamız olacak.”

chp adayı hızır bahtiyar aytaç’ın işsizlikle ilgili projesi çeşitli tesislerin açılması. “chp’nin izmir, antalya ve eskişehir gibi belediyeleriyle birlikte ilimizde üretimi, hizmet sektöründeki istihdamı artırmak için projelerimiz var” diyor.  

altyapı sorunu

bdp adayı bul, mevcut belediyelerinin şu ana kadar şehrin birçok altyapı sorununu çözdüğünü savunuyor ve yeni dönemde eksik kalan sorunları tamamlayacakları sözü veriyor. chp’li aday ise, en büyük sorunun su sıkıntısı olduğunu dile getiriyor ve “mercan suyu projemiz var. ayrıca esentepe, yeni mahalle, ali baba, inönü mahallelerinde de altyapı, kanalizasyon eksikliklerini çözeceğiz” diyor.  

ulaşım ve trafik

chp’li aytaç’ın, trafik ve ulaşım sorunlarıyla ilgili çözümü şöyle: “alternatif yollar yapmalıyız. şehir içindeki minibüs ve köy minibüslerini, yeni terminal yaparak sokak aralarına çekip esnafımızı rahatlatacağız. çarşı dediğimiz bölgede özel bir kentsel dönüşümü düşünüyoruz. bu kentsel dönüşümü geliştirerek otopark sorununu çözüp yeni alternatif yollar açarak bu rahatlamayı sağlayacağız.” bdp eşbaşkanı nurhayat altun ise ana bulvarlar açacaklarını ve otopark yapacaklarını söylüyor. altun ayrıca “mahalleler arasında yaya yolu açacağız. gençlerimiz için de bisiklet yollarını açacağız” diyor.  

tunceli’de heyecanlı seçim yarışının galibi 31 mart sabahı belli olacak. bu yıl 21 bin 258 seçmen oy kullanacak. 

kaynak: al jazeera