üniversite kayıtları ve devlet yurtları için başvurular tamamlandı. yaşadığı şehirden başka bir ilde üniversite kazanan öğrenciler içinse zorlu bir süreç başladı. öğrenciler eğitim hayatları boyunca kalacakları yurt ya da ev arayışında.  

türkiye'de üniversite sayısı 200'ü buldu. öğrenci sayısı ise açık öğretim dahil yaklaşık 6 milyon. türkiye’de kredi ve yurtlar kurumu'na bağlı 396 yurt var. yurtların toplam kapasitesi yaklaşık 370 bin. sayıları son yıllarda artsa da devlet yurtlarında kapasite sınırlı. bu yıl yaklaşık 800 bin genç üniversiteli oldu. sadece 150 bin yeni öğrenci devlet yurtlarına yerleşecek. üniversite sayısı da, öğrenci sayısı da artıyor ancak yurt sayısı aynı hızla artmıyor.

devlet yurtları tek seçenek değil. dernek ve vakıflara ait yurtların yanı sıra özel yurtlar da var. meb’in 2014-2015 rakamlarına göre türkiye’de 2086 yükseköğretim yurdu bulunuyor. yurtlarda kalmak istemeyen ya da yer bulamayan öğrencilerin diğer seçeneği de ev kiralamak. ister yurtta, ister evde olsun, yaşadığı yerden başka bir şehirde okumanın maliyeti ise öğrenciler ve aileler için hiç de ucuz değil.  

kimi yurtlar ev kirasından da pahalı   

devlet yurtları maddi açıdan en uygun seçenek. türkiye genelinde devlet yurtlarında aylık ücret 130 tl, standartı daha yüksek yurtlarda ise bu rakam 228 tl’ye kadar çıkıyor. özel yurt ücretleri ise konforuna göre aylık 340 tl - 2500 tl arasında değişiyor. vakıf üniversitelerinin yurtları da yıllık 4 - 12 bin tl arasında. 

büyük şehirlerde maliyet, yol ve yemekle birlikte daha da yükseliyor. istanbul öğrencinin yaşamını sürdürmesi için en pahalı olan illerden. bu yıl üniversiteyi kazanan öğrencilerle barınma sorunlarına buldukları çözümleri ve maliyetlerini konuştuk.

istanbul üniversitesi diş hekimliği fakültesi'ni kazanan furkan keskin, şanlıurfa’dan okumak için istanbul’a geliyor. keskin, kayıt için geldiğinde hem özel yurtları hem de evleri araştırdı. üniversitenin bulunduğu çapa ve çevresinde ev ve yurt arayan keskin, hayal kırıklığı yaşadığını anlatıyor:

18 yaşındaki Keskin, İstanbul'da ayda 1000 TL'ye kiraladığı evde kalacak.

"özel yurtlara baktık. baktığım ilk yurtta tek kişilik odalar o kadar küçüktü ki, sanki hapishane. sadece konaklama bedeli dokuz aylık 12 bin tl idi. çamaşırları yıkamak için ayrı ücret istiyorlardı. diğer yurt da hem çok kirli ve eskiydi. onun da 10 aylık ücreti 11 bin tl idi. bu şartları görünce maddi ve manevi olarak hoşumuza gitmedi. lisede devlet yurdunda kaldım. artık o şartlarda da kalmak istemiyorum. aileme iyi bir okul kazanırsam tek şartım kötü yurtlara yollamayın oldu."

"en kötü ev 1300 tl"

yurtları beğenmeyince ev bakmaya başlayan keskin, çapa’da okula yakın olan en kötü bir odalı evin bile 1200 - 1300 tl kirası olduğunu söylüyor. keskin sonunda okula biraz uzak ama yeni yapılan, güvenliği de olan bir sitede ev tutmaya karar verdi. yenibosna’da aylık 1000 tl'ye bir odalı ev tuttu.

"iki aylık kirayı peşin verdik, 2 bin tl de depozito verdik. 4 bin tl eve harcadık. ayda 300 tl de aidatı var. istanbul çok büyük bir şehir, insan çekiniyor. güvenlikli olsun diye bu sene böyle katlanacağız. arkadaş çevrem olduktan sonra ev arkadaşı bulup masraflarımı azaltmayı planlıyorum. yaptığımız hesaplara göre ayda kira, aidat ve fatura derken 1500 tl gidecek. ayrıca bölümüm de okuması maliyetli bir bölüm. ayda 1000 tl de diğer harcamalarına gitse masrafım 2500 tl’yi bulacak. ailem için büyük bir rakam ama halletmeye çalışıyoruz."

"istanbul'da kiralar yüzde 50 arttı"

istanbul emlakçılar odası başkanı nizamettin aşa, istanbul’da geçen yıla oranla kiraların yüzde 50 oranında arttığını, kimi ilçelerde bu artışın yüzde 100’ü bulduğunu vurguluyor. öğrencilerin yoğun yaşadığı ilçelerin başında beşiktaş, üsküdar, şişli, mediyeköy ve fatih'in geldiğini anlatan aşa ev kiralarıyla ilgili şu bilgileri veriyor:

"anadolu yakası'nda da kadıköy ve  metro güzergâhına yakın yerler talep ediliyor. maltepe ve pendik de talep görüyor. beşiktaş, şişli ve mecidiyeköy’de 1+1 dairelerin kirası 2 bin tl civarında. kadıköy’de 1600-1800 tl, bakırköy’de de 2 bin tl’yi buluyor. küçükçekmece’de bile 1000 tl'nin altında kirası olan ev yok. maltepe’nin metroya yakın olmayan tarafından 700-800 tl’ye ev bulmak mümkün. "

izmir'de yaşayan gözde erkan, denizli pamukkale üniversitesi’ni kazandı. ingiliz dili ve edebiyatı okuyacak. istanbul ile kıyaslandığında denizli'de bir öğrencinin yaşama maliyetleri çok daha düşük. kredi yurtlar kurumu’nun yurtları kalabalık olduğu için başvurmadığını söyleyen erkan, özel bir yurda kayıt yaptırdığını söylüyor. kendi dahil ailede üç çocuğun okuduğunu, babasının satış temsilcisi, annesinin de muhasebeci olduğunu anlatan erkan, yurda ayda 340 tl verecek.

denizli'de öğrenciler apartlarda

denizli’de öğrencilerin seçeneklerinden biri de apartlar. erkan, yurt, apart ve ev kiralamanın maliyetlerini şöyle anlatıyor:

"ailemi de düşünerek ben yurtta kalmayı tercih ettim. apartlar ev gibi, birkaç kişi kalabiliyorsun. ortalama 600 tl kirası. stüdyo daire şeklinde de apartlar var. öğrenciler genelde apartlarda kalıyor. ikinci öğretim olduğum için yaklaşık 1000 tl de harç param var. yurtta kalmak maliyet açısından da daha uygundu. ablam da üniversitede okuyor. o da ilk yıl yurtta kaldı, sonra eve çıktı. daha uygun maliyetlere devlet yurdunda kalmak isterdim ancak kapasite sınırlı. keşke daha fazla devlet yurdu olsa ve hepimiz oralarda kalsak.  hem annesi hem babası çalışanlara devlet yurdu çıkmıyor genelde. o yüzden başvurmadım da."

"karabük'te kiralar pahalı"

karabük üniversitesi ingiliz dili ve edebiyatı’nı kazanan pelin er de özel yurtta kalacak öğrencilerden. karabük'te ev kiralarının istanbul'u aratmadığını anlatan er şöyle konuşuyor: 

"ev kiraları 1000, 1200 tl’ye kadar çıkmış. aylık 500 tl’ye özel yurt bulduk. oda üç kişilik. olanaklarına göre yurt fiyatları da 700 tl’ye kadar çıkıyor. sabah kahvaltısı ve akşam yemeği dahil. çamaşırlar yıkanıp ütüleniyor. üstelik okula da yürüme mesafesinde. kredi yurtlar kurumu’nun yurt başvuru sonuçları okullar açıldıktan sonra belli oluyor. bir an önce düzenim belli olsun dediğimiz için özel yurtta kalmayı tercih ettim. yurt çıkmazsa, okul açıldıktan sonra kalacak yer sorunu ile karşılaşmak istemedim. "

kredi ve yurtlar kurumu, sınırlı olan devlet yurtlarının kapasitesini  gelecek üç yılda artırmayı hedefliyor. bu yıl sonuna kadar yurtların kapasitesi 453 bin 244 olacak. 2016 yılında 69, 2017'de 43, 2018'de 23 olmak üzere toplam 173 yurt daha hizmete girecek.