kuzey atlantik antlaşması örgütü (nato) komutasındaki isaf’ın kuruluşu, birleşmiş milletler (bm) güvenlik konseyi'nin bonn anlaşması'na dayanarak 20 aralık 2001 tarihinde aldığı 1386 sayılı karara dayanır. 

 

başlangıçta sadece başkent kabil ve çevresinde taliban ve el kaide bağlantılığı silahlı örgütlere karşı mücadele eden isaf kuvvetlerinin görev alanının, 2003’ün ekim ayında afganistan’da hamid karzai liderliğindeki geçiş hükümetinin kurulmasıyla, ülke geneline yayılmasına karar verildi. bu kararla isaf 2006 yılına kadar belirli aşamalarla yeniden yapılanarak ülkedeki görev ve yetki alanını genişletti. bu tarihten itibaren askeri operasyonlarına ağırlık veren isaf’a toplam 49 ülke askeri güç ve idari personel olarak katkı sağlıyor. bunlardan 27’si nato üyesi, 11’i ise nato partneridir. 

 

abd 90 bin civarındaki askeriyle isaf’ın 130 bin kişilik askeri gücünün büyük bir kısmını oluşturuyor. bu ülkeyi yaklaşık 9 bin 500 askerle ingiltere, 5 bin askerle almanya ve yaklaşık 4'er bin askerle italya ve fansa takip ediyor. isaf’a 2003 yılından beri katkı sağlayan türk silahlı kuvvetleri de halihazırda 1840 askeriyle afganistan’da kabil ve vardak’ta görev yapıyor. türk askerinin ülkedeki başlıca görevi kabil’de sorumlu olduğu bölgede iç güvenliği sağlamak, vardak’ta ise afgan güvenlik güçlerinin eğitimine destek vermek.

 

isaf’a asker yollayan diğer ülkeler aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

 

 

başta, afganistan’daki silahlı direnişçilere karşı mücadele eden ve gelecekte ülkenin güvenliğini devredeceği afgan ulusal güvenlik güçlerinin eğitiminden sorumlu olan isaf, misyonu itibariyle operasyonlarını ‘güvenlik’, ‘yeniden yapılandırma ve kalkınma’ ve ‘idari teşkilatlanma’ başlıkları altında yürütüyor. isaf’ın buradaki amacı ülkenin kalıcı istikrara kavuşmasını sağlamak.

 

 

bm güvenlik konseyinin kararlarınca, isaf’ın güvenlik konusundaki temel görevi afgan hükümetine destek sağlamak amacıyla asayişi sağlamak. bu bağlamda isaf birlikler ülke genelinde afgan güvenlik güçleriyle ortak operasyonlara katılıyor,  afgan polisi ve askerinin eğitimini ve malzeme ihtiyacı sağlıyor.

 

 

isaf, ülke genelinde eyaletlere dağılmış olan ‘yeniden yapılandırma’ ekipleriyle  savaş sonrası zarar görmüş bölgelerin yeniden inşasında ve altyapı eksiklerinin giderilmesinde çalışan kurumların ve inşaat alanlarının güvenliğini sağlama sorumluluğunu üstleniyor. isaf aynı zamanda uluslararası örgütlerin yürüttüğü insani yardım çalışmalarına da katkı sağlıyor.

 

 

isaf ülke genelindeki ekipleriyle, afgan otoriteleri idari açıdan yönlendirme, kurumların yapısını güçlendirme, hukukun üstünlüğü ve insan haklarını muhafaza etme konusunda önemli görevler üstleniyor.

 

 

güvenlik konusunun hala çözüme kavuşamadığı afganistan’da isaf kuvvetleri sayısız askeri operasyona imza atmıştır. bu operasyonlarda sıcak çatışmalarda yaşanan can kayıpları başta olmak üzere önemli miktarda kayıplar yaşamıştır. 2001 yılından bu yana afganistan’da hayatını kaybeden koalisyon güçlerine bağlı asker sayısı 2 bin 744’tür.

 

askeri kayıplar konusunda abd başı çekiyor. operasyonlarda hayatını kaybeden amerikalı asker sayısı bin 761; yaralananların sayısı ise yaklaşık 15 bin. 

 

abd’yi 390 asker kaybıyla ingiltere, 157 ile kanada, 76 ile fransa, 53 ile almanya takip ediyor. türkiye ise 14 temmuz 2009’da faryab eyaletinde meydana gelen kazada iki askerini kaybetti.