1965 yılında dünyaya gelen ümit ünal, 9 eylül üniversitesi güzel sanatlar fakültesi’nden 1985'te mezun oldu.

yönetmenliğini kendisinin yaptığı filmler dışında, birçok önemli filmin senaryosundan imzası bulunan ünal, ilk senaryosu ‘teyzem’ ile 1986 yılında milliyet gazetesi’nin açtığı yarışmada birinci oldu. senaryo daha sonra halit refiğ tarafından filme çekildi.

bu ödülle birlikte senaryo yazımına ağırlık veren ünal, 1986-1993 yılları arasında türk sinema tarihinin önemli yönetmenleri ile çalışma fırsatı buldu.

milyarder (kartal tibet), hayallerim, aşkım ve sen (atıf yılmaz), arkadaşım şeytan (atıf yılmaz), piano piano bacaksız (tunç başaran), berlin in berlin (sinan çetin), amerikalı (şerif gören) ve yaz yağmuru (tomris giritlioğlu) filmlerinin senaryolarına imza attı.

ilk uzun metraj: 9 (dokuz)

kendi kaleme aldığı bir yazıda, “sinemada en büyük zorluk özgür hayal kurabilmek ve hayalindeki "özgün" görüntüyü bozulmadan filme aktaracak teknik bilgi, ruhsal yeti ve iradeye sahip olmaktır.” diyen ünal, 2001 yılında senaryosunu kendisine ait olan, ilk uzun metrajlı filmi ‘9 (dokuz)’ ile yönetmenlik koltuğuna oturdu.

film 2003’te, en iyi yabancı film dalında türkiye’nin oscar adayı oldu.

aralarında ünal’ın da bulunduğu dört yönetmenin ortak projesi olan 2004 yapımı ‘anlat istanbul’, 24. uluslararası istanbul film festivali’nde en iyi türk filmi, 12. adana altın koza film festivali’nde ise en iyi film ödüllerini aldıktan sonra, roma’da düzenlenen med film festivali’nde sanatsal ifade ödülü, bangkok uluslararası film festivali’nde ise jüri özel ödülü’ne layık görüldü.

2008 yapımı ‘ara’ istanbul ve adana'daki festivallerden yine ödülle döndü.

ünal aynı yıl, hasan ali toptaş'ın kendisine 1993 yılı yunus nadi roman ödülü'nü kazandıran romanı ‘gölgesizler’i senaryolaştırdı ve filme çekti.

2010 yılında senaryosu uygar şirin'e ait olan ‘ses’ filmini yöneten ünal, 2011 yılında senaryosunu kendisinin yazdığı ‘nar’ı sinema dünyasına kazandırdı.

'teselli ödülüne' itiraz

‘nar’ın 48. antalya altın portakal film festivali’nde, kadınlar jürisi özel ödülü almasına tepki gösteren ünal, bunu ‘teselli ödülü’ olarak yorumladı.

ünal internet sitesi üzerinden yaptığı açıklamada, “bana verdikleri teselli ödülünün maalesef gözümde ciddi bir değeri yok, ortamı bozmamak adına ve nezaket icabı aldığım bilinsin isterim.” demişti.

zaman zaman reklam filmleri ve televizyon dizileri de çeken yönetmenin, son olarak star televizyonu için çektiği ‘çıplak gerçek’ adlı televizyon dizisi, 2012 yaz sezonunda ekranlarda izleyici ile buluştu.

ünal, düzenli olarak yazdığı  kişisel blog'unda ‘aşkın alfabesi’ adlı son romanını, parça parça okuyucu ile paylaşıyor. 

başlıca ödülleri

9 (dokuz)

21. istanbul film festivali, 2002, en iyi türk filmi
14. ankara uluslararası film festivali, 2002, onat kutlar en iyi senaryo, umut veren yeni yönetmen

anlat istanbul

24. uluslararası istanbul film festivali, 2005, en iyi türk filmi
12. adana altın koza film festivali, 2005, en iyi film, en iyi kurgu, en iyi görüntü yönetmeni
med film festivali, italya-roma, 2005, artistic expression (original idea) ödülü
4. bangkok uluslararasi film festivali, 2006, jüri özel ödülü

ara
27. uluslararası istanbul film festivali, 2008, jüri özel ödülü

nar
48. antalya altın portakal film festivali, 2011, kadınlar jürisi özel ödülü

kaynak: al jazeera ve ajanslar