amerikan ordusunun, 16 afgan sivilin öldürülmesini soruşturan heyetle işbirliği yapmadığı açıklandı. afganistan devlet başkanı hamid karzai, amerikalı bir askerin afganistan'da 16 sivili öldürmesiyle ilgili olarak abd'nin afgan müfettişlerle işbirliği yapmadığını söyledi.

karzai cuma günü başkanlık sarayı'nda, aşiret liderlerinin yanı sıra, ölenlerin ailelerini de kabul etti. yaklaşık üç saat süren görüşmede sırasında ölenlerin yakınlarından bazıları gözyaşlarını tutamadı ve karzai'ye tepki gösterdi.

abd'ye büyük tepki gösteren karzai, askerin soruşturma sürecinde abd'nin afganistan ile yeterince işbirliği yapmaması sonucu sabrının sonuna geldiğini kaydetti.

karzai ayrıca, 16 afgan sivilin öldürülmesiyle ilgili gönderdiği heyetin amerikalı yetkililerden beklediği ilgiyi görmediğini belirtti.

karzai, abd ile iyi ilişkiler kurmayı istediğini, ancak bunun giderek zor hale geldiğini belirterek, abd'nin afgan kültürü ve yasalarına saygı duyması gerektiğini vurguladı.

öfkeli olduğu gözlenen karzai bir kez daha, yaşananlardan abd'yi sorumlu tutacağını, suçlanan askerin adalet önünde hesap vermesi için elinden geleni yapacağını söyledi.

obama ile görüşme

karzai nato askerlerinin afgan köylerinden çekilmesi yönündeki çağrısı üzerine abd başkanı barack obama’nın kendisini aradığını kaydetti ve  söz konusu çağrıyı telefon görüşmesinde de yinelediğini aktardı.

afganistan genelkurmay başkanı korgeneral şer muhammed kerimi de, sivilleri öldürmekle suçlanan askere, tek başına mı yoksa bir heyetle mi hareket ettiğini sormak istediğini ancak bu şansı bulamadığını belirtti. 

afganistan savunma bakanı dahil üst düzey yetkililerin defalarca amerikan askerini görmek istediğini söyleyen kerimi, amerikalı generallerin kendilerine izin vermediğini aktardı.

kerimi, aynı zamanda, katliamla ilgili soruşturmayı yürüten heyetin de başkanı.

aşiret liderleri, suçlanan amerikan askerinin bir ekiple birlikte hareket ettiğini öne sürüyor.

taliban görüşmeleri askıya aldı

olayın ardından taliban örgütü, abd ile bütün görüşmeleri askıya aldığını duyurmuştu. bir süre önce katar’ın başkenti doha’da irtibat ofisi açan örgüt, washington yönetimini, barış görüşmelerinin gereklerini yerine getirmemekle suçlamıştı.

bu aşamada afganistan hükümetiyle barış görüşmeleri yapmanın da 'anlamsız' olacağını belirten taliban yetkilileri, görüşmelerin önündeki en büyük engelin abd’nin 'dengesiz, istikrarsız ve anlaşılmaz' pozisyonu olduğunu bildirmişti.

taliban ayrıca bugüne dek afgan yönetimiyle herhangi bir görüşme de yapılmadığını da belirtmişti.

abd ise  taliban'ın afganistan'daki savaşı son erdirmek için sürdürülen ön görüşmelerin askıya alındığını yönelik açıklamasına rağmen uzlaşma sürecine desteği sürdürdüğünü açıklamıştı.

kadın ve çocuklar vardı

kandahar kentinde meydana gelen olayda  nato’da görevli 38 yaşındaki abd askeri 12 mart pazartesi günü üssünden ayrılmış ve yakınlardaki bir köyde ev ev dolaşarak, dokuzu çocuk, üçü kadın toplam 16 kişiyi silahını ateşleyerek öldürmüştü. birliğine dönerek teslim olan zanlı, gözaltına alınmıştı.

olay afganistan’da büyük tepki çekmiş, ülkede faaliyet gösteren silahlı taliban grubu, abd askerlerini öldürüp başlarını kesmekle tehdit etmişti. abd başkanı barack obama ise afganistan cumhurbaşkanı hamid karzai’den bir kez mektupla bir kez de telefonla özür dilemişti. abd savunma bakanı leon panetta da amerikan askerinin mahkemede suçlu bulunması halinde idam cezasına çarptırılabileceğini söylemişti.

bagram gerginliği

geçen ay nato askerlerinin kontrolündeki bagram üssünde kur’an-ı kerim ve diğer bazı kutsal kitapların yakıldığının ortaya çıkması gerilimi trmandırmıştı.

başkent kabil'e yaklaşık 60 kilometre uzaklıktaki bagram üssünde meydana gelen olay geçtiğimiz iki hafta boyunca binlerce afgan’ın sokaklara dökülmesine neden olmuştu. ülkede 34 eyalette çok sayıda nato ve abd karşıtı gösteri düzenlenmiş, abd askerlerinin de aralarında olduğu en az 40 kişi hayatını kaybetmişti.

ülkede ayrıca 2011, sivil ölümlerin rekor düzeye ulaştığı yıl oldu.  ülkedeki birleşmiş milletler (bm) yardım misyonu (unama) tarafından hazırlanan rapora göre, 2009 senesinde sivil kayıplar 2 bin 412 iken, bu sayı 2010 senesinde 2 bin 790'a, 2011'da ise daha önceki tüm yılları aşarak 3 bin 21'e çıktı.

raporda, 2010'a göre 2011'de yüzde 8 oranında artan ölümlerin yüzde 77'sinin arkasında taliban güçlerinin olduğu, saldırılarda patlayıcıların daha fazla kullanıldığı ve daha ölümcül intihar saldırılarının düzenlendiği belirtildi.

bununla birlikte afgan hükümetini desteklemek için yapılan hava saldırılarının da, 2011 yılında sivil ölümlerini artırdığına dikkat çekildi. raporda, amerika birleşik devletleri (abd) öncülüğündeki yabancı güçlerin ve afgan ordusunun geçen yıl ölümlerden yüzde 14 oranında sorumlu olduğu kaydedildi.

kaynak: ajanslar