amerika birleşik devletleri (abd), kosova’nın kuzeyindeki bir kontrol noktasında, kosova barış gücü (kfor) askerlerine kosovalı sırplar tarafından yapılan saldırıyı kınadı.

abd dışişleri bakanlığı, açıklamasında olayı, 'sırp çetelerin şiddet saldırısı' olarak tanımladı. açıklamada, "(sırbistan ve kosova hükümetlerini) avrupa birliği (ab) tarafından organize edilen diyalog sürecine sadık kalmaya, sükunet ortamını teşvik etmeye ve iki ülkedeki vatandaşların yaşamlarını daha iyi bir seviyeye taşıyacak uzlaşılar bulmaya çağırıyoruz” ifadesi yer aldı. fransız haber ajansı afp'nin haberine göre, bakanlık ayrıca, olayda dokuz askerin yaralandığını belirtti.

ab dış politika yüksek temsilcisi katherine ashton'un sözcüsü maja koçijançiç de, ab’nin bölgede kosovalı sırplar tarafından düzenlenen şiddet eylemlerini kınadığını açıkladı. koçijançiç aynı zamanda, kfor ve ab hukuk düzeni misyonu'nun (eulex) bölgede durumun normalleşmesi ve barikatların çekilmesi yönündeki çabalarına tam destek verdiklerini belirtti.

tadic soruşturma istedi

öte yandan, sırbistan cumhurbaşkanlığı, cumhurbaşkanı boris tadiç’in kuzey atlantik antlaşması örgütü (nato) genel sekreteri anders fogh rasmussen’i telefonla arayarak sınırdaki olaylarla ilgili soruşturma açılmasını istediğini açıkladı.

kosova başbakanı haşim taçi ise çarşamba günü yaptığı açıklamada şiddet eylemlerini, "olmaması gerekenler yaşandı" şeklinde yorumlarken, kfor ve eulex'in ayrım yapmadan bütün yurttaşların hizmetinde olduğunu belirtti. kosova'nın kuzeyindeki jarinje sınır kapısı çevresinde kosovalı sırplar tarafından yollara yerleştirilen barikatlar, salı günü düzenlenen bir kfor operasyonu ile kaldırılmıştı. olay sırasında, sırplar askerlere boru bombası ve taşlar ile saldırmış, çıkan çatışmada on yedi sırp yaralanmıştı. yaralı kfor askeri sayısı ise, abd dışişleri bakanlığı’nın sayıyı dokuza çıkarması öncesinde dört olarak duyurulmuştu.

nato olay sonrası, sınırdaki gümrük kontrol noktaları çevresindeki askeri gücüne takviye yapmıştı. kosovalı sırpların, farklı noktalarda yeni barikatlar kurduğu belirtiliyor.

arnavutlara saldırı

diğer taraftan, kosova'nın kuzey kesimindeki mitroviça'nın sırp bölümünde, çarşamba günü bazı kosovalı sırpların arnavutlara saldırması sonucunda üç kişi yaralandı.

kosova kaynakları tarafından yapılan açıklamada, abd uluslararası kalkınma ajansı (usaid) tarafından proje çalışmalarının yapıldığı bölgeye araçlar içinde gelen yedi sırp’ın arnavut çalışanlara ateş açtıkları belirtildi.

polisi sözcüsü besim hoti de, mitroviça'nın kuzey kesiminde bazı sırpların, önceki gece işyerleri ve bir bankanın camlarını kırdıklarını açıkladı.

gergin devir

iki taraf arasında, kosova sınır kapılarında  ‘kosova cumhuriyeti’ yerine ‘kosova gümrüğü’ yazılı mühürlerin kullanması şartıyla karşılıklı mal girişlerine izin verileceği konusunda 2 eylül tarihinde anlaşma imzalanmıştı.

kosova’nın, 16 eylül’de plan çerçevesinde sırbistan sınırındaki iki geçiş kapısının kontrolünü uluslararası güçlerden devralma girişimi, bölgede gerginlik yaratmıştı. planı protesto eden kosovalı sırp grupların kapılara giden yolları barikatlarla kesmesi nedeniyle, kosovalı gümrük görevlileri, sınıra helikopterlerle taşınmıştı.

anlaşma, söz konusu tarihten sonra uygulamaya girmesine rağmen, sırbistan halen kosova’dan mal yüklü kamyonların girişine izin vermiyor. ters yöndeki geçişler ise yapılıyor.

kosova, 17 şubat 2008'de sırbistan’dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmişti. ülkeyi şu anda, 193 bm üyesinin 83’ü tarafından tanıyor. kosova'nın kuzeyinde yaklaşık 60 bin etnik sırp yaşıyor.

nato tarafından 1999 yılında düzenlenen operasyonlar sonrasında, kosova'da halen beş bin kfor askeri ve avrupa birliği'nin 650 eulex polis kuvveti bulunuyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar