türkiye’nin ‘stratejik ortağı’ olarak gördüğü ukrayna’daki durumu yerinde tespit etmek için agit üyesi ülkeler ‘inceleme komisyonu’ kurulması için pazartesi günü örgütün merkezi viyana’da bir araya geldi.

agit komisyonu, ukrayna ve kırım’da ne olduğunu yerinde inceleyecek ve gerilimi azaltmaya yönelik önerilerde bulunacak.

ankara, hem ukrayna, hem de rusya agit üyesi olduğu için uluslararası kuruluşun krizin aşılmasında önemli bir işlev göreceğini düşünüyor.

ankara, ukrayna ve kırım'daki sorunun, ‘uluslararası hukuk ilkeleri, ikili ve çok taraflı anlaşmalara uygun bir biçimde diyalog yoluyla çözülmesi gerektiğini’ muhapatlarına iletiyor.  

türkiye'nin agit'deki daimi temsilcisi tacan ildem de pazartesi günü agit toplantısında yaptığı konuşmada taraflar arasında doğrudan diyoloğun etkin bir biçimde kullanılması gerektiğinin altını çizdi.

agit'e bağlı olarak çalışan milli azınlıklar yüksek komiserliği'nin kırım tatarları için devreye girmesi gündemde. şu anda kiev'de bulunan agit yüksek komiseri astrid thors'ün, kırım'a geçmesi de bekleniyor. 

agit'ten heyet

alman dışişleri bakanı frank walter steinmeier, pazartesi günü yaptığı açıklamada rusya’nın ukrayna’daki askeri faaliyetlerinin kabul edilimez olduğunu ancak krizin aşılması için uluslararası diplomasinin devrede olması gerektiğini söyledi.

agit, bu komisyonun dışında ukrayna’nın hazırlandığı başkanlık seçimleri için de gözlemci komisyonu gönderecek. ukrayna’nın seçimler için gözlemci komisyonu gönderilmesi davetini bugün alan agit, komisyonun 25 mayıs’taki seçimleri için bir an önce göreve başlayacağını söyledi.

agit sözcülerinden thomas rymer’ın al jazeera’ya verdiği bilgiye göre, yüz kadar uzun dönemli, 900 kadar da kısa dönemli gözlemci, hazırlıklar tamamlandıktan sonra bu ülkeye gidecek.   

ankara uluslararası diplomasi seçeneklerini değerlendiriyor

soğuk savaş sonrası dengelerin tam olarak yerine oturmadığını düşünen ankara ise hızla tırmanın gerginliğin diplomasi yoluyla çözülmesi için yoğun çaba sarf ediyor. bu nedenle de, taraflar arasında güven arıttırıcı önlemler geliştirebilecek, uluslararası diplomasi ayağı kuvvetli örgütlerin devrede olmasını önemsiyor ve sorunların ülkelerin toprak bütünlüğünü gözeten bir biçimde çözülmesini savunuyor.

türkiye, bütün bu süreç içinde, rusya ile ilişkilerinin zedelenmemesine de büyük önem veriyor. dışişleri bakanlığı müsteşarı feridun sinirlioğlu,  rusya dışişleri bakan yardımcısı grigoriy karasin ile de görüştü. davutoğlu’nun, yakın bir dönemde rusya dışişleri bakanı sergey lavrov ile görüşmesi de gündemde.

kırım tatarlarına ‘kendinizi kollayın’ tavsiyesi

ankara, kırım’ın ukrayna’dan kopartılmasına karşı çıkan ve kırım nüfusunun yüzde 15’ini oluşturan tatarlara da ‘herhangi bir etnik çatışmanın tarafı olmamaları’ telkininde de bulunuyor.

al jazeera'ya bilgi veren bir dışişleri bakanlığı yetkilisi, "biz, tatarlara, böyle bir etnik çatışmanın tarafı olurlarsa, bedel ödeyebileceklerini, kendilerini korumalarını tavsiye ediyoruz." dedi.

davutoğlu, pazartesi günü görüştüğü kırım dernekleri temsilcilerine bu telkinini bir kez daha vurguladı. davutoğlu, ukrayna’dan dönerken de yayında bulunan gazetecilere, sorunun, rus-tatar ve giderek, rus-türk krizine dönüştürülmesi olasılığı olduğuna da dikkat çekmiş, böyle bir küresel komploya karşı uyanık olunması uyarısında bulunmuştu.  

davutoğlu pazar günü trt’de de katıldığı bir programda da kırım yarımadası'nda etnik barışın olması halinde, ukrayna'nın siyasal birliği içinde, "türk'ün türklüğü, rus'un rusluğu ve ukraynalı'nın ukraynalığıyla kimliğini, dinini muhafaza ettiği ve barış içinde yaşadığı halde, kırım'ın avrasya'nın singapur'u olacağını" söyledi. davutoğlu, "tatar kardeşlerimizin çatışmalarda herhangi bir şekilde etkilenmemesi için her türlü tedbiri alacağız" dedi.