arap birliği, suriye ve yemen’de yaşanan isyan hareketine şiddetle karşılık veren rejimlere karşı daha ciddi tavır almaya hazırlanıyor. birliğe bağlı bir komite, suriye ve yemen’deki hükümetlere halkın değişim isteğine saygı göstermeleri ve şiddeti durdurmaları için baskı yapılmasına karar verdi.

bu çerçevede komite, iki ülkenin üyeliklerinin halka uygulanan şiddet sona erene kadar askıya alınması çağrısı yaptı. arap birliği temsilcilerinin katıldığı parlamentoya bağlı siyasi işler ve ulusal güvenlik komitesi başkanı tevfik abdullah, suriye ve yemen’de toplu kıyım yapıldığını belirtti. 

“suriye lideri şiddeti durdurmaz, askerlerini çekmez ve tüm tarafların dahil olacağı bir birlik hükümetinin önünü açmazsa arap birliği de suriye’ye karşı daha aktif tavır almalı" diyen abdullah, "libya’nın üyeliği nasıl durdurulduysa yemen ve suriye için de aynısı yapılmalı” diye konuştu.

abdullah, yemen liderlerine de halkın isteklerine yanıt vermeleri ve körfez ülkeleri işbirliği konseyi’nin uzlaşı teklifini kabul etmeleri çağrısı yaptı ve aksi halde arap birliği’nin yemen’in üyeliğinin de dondurulmasını isteyeceğini vurguladı.

nato’nun libya hava sahasını uçuşa yasak bölge ilan etmesine destek çıkmayan arap birliği, bunun bir dış müdahale çağrısı olmadığına da dikkat çekti.

parlamenterler komitesinin kararlarının bağlayıcılığı yok ancak iki ülkenin üyeliklerinin durdurulması halinde arap birliği konuya daha fazla müdahil olmuş olacak.

birlik tavır alıyor

13 eylül’de mısır'ın başkenti kahire’de bir araya gelen arap birliği üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, suriye’de hızlı bir değişim çağrısı yapmış ve suriye devlet başkanı esad’ın devrilmesini dileyen göstericilere yapılan müdahalelerin derhal durdurulmasını istemişti.

arap birliği genel sekreteri nebil el arabi, daha önce yaptığı açıklamada “suriye’nin üyeliğinin sona ermesine karar vermek, arap birliği yönetiminin değil arap devletlerinin verdiği bir karar olmalıdır” demişti.  bu ay başında suriye’yi ziyaret eden el arabi, esad’la yaptığı görüşmede şam’a bir soruşturma kurulunun da gönderilmesini teklif etmişti.

el arabi, ‘esad’ın bu çağrıya olumlu baktığı ancak, ancak birliğin bir delege göndermesinin göstericilere yönelik müdahale sona erdikten sonra olacağını’ söyledi.

arap birliği, yemen'le ilgili olarak ise bugüne kadar ciddi adım atılmamasının nedenini körfez ülkeleri işbirliği konseyi’nin bu konuyla aktif olarak ilgilenmesinden kaynaklandığını açıkladı.

körfez ülkeleri işbirliği konseyi, ali abdullah salih’in görevi bırakmasına yönelik bir teklif hazırlamış, muhalefetle iktidar partisinin bir araya gelerek oluşturacakları bir birlik hükümeti önermişti. bunun karşılığında salih’e dava açılmayacağı belirtilmişti.

baskılar artıyor

diğer yandan birleşmiş milletler (bm) toplantıları için bir araya gelen abd başkanı barack obama ve türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan, new york’ta yaptıkları görüşmede esad’a baskının artırılması konusunda uzlaştı.

bm’ye göre suriye askerleri, eylemlerin başladığı mart ayından bu yana 100’ü çocuk olmak üzere 2 bin 700 protestocuyu öldürdü.  yemen’de ise pazar gününden beri muhalifler ve iktidar yanlıları arasındaki çatışmalarda 68 kişi hayatını kaybetti. gösterilerin başladığı ocak ayından bu yana yaklaşık 400 kişinin öldüğü belirtiliyor. 

kaynak: al jazeera ve ajanslar