başbakan ahmet davutoğlu, erbil'de kürt yönetimi lideri mesut barzani ile yaptığı görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. bağdat'ın ardından erbil'de de olumlu görüşmeler yaptıklarını söyleyen davutoğlu, kürt bölgesinin güvenliğinin türkiye için büyük öneme sahip olduğunu belirtti.

barzani ile yaptıkları görüşmede, insani durum, güvenlik, siyasi durum ve ekonomi olmak üzere dört önemli maddeyi ele aldıklarını belirten davutoğlu, konuşmasına erbil'de çarşamba günü düzenlenen intihar saldırısında ölenler için başsağlığı dileyerek başladı ve şu ifadeleri kullandı:

"bu saldırı göstermiştir ki, güvenlik ve istikrar hâlâ irak’taki en önemli konu. başbakan sıfatıyla irak’a yaptığım bu ziyaretten son derece memnunum. birincisi insani durum, işid’in saldırıları sonucunda 2 milyona yakın insan yerinden oldu. suriye ve irak’tan gelen 2 milyona yakın kardeşimizi ağırlıyoruz. bu konuda her zaman irak’ın yanındayız.

ikincisi güvenlik alanı. işid’in son dönemde artan saldırılarını ele aldık. irak'ın güvenliği bizim için hayatidir. kürt bölgesinin güvenliği ise en öncelikli konudur. bu bizim tarihi sorumluluğumuz olduğu kadar aynı zamanda stratejik bir konudur. görüşmemizde güvenlik ihtiyaçlarımızı konuştuk. atılacak adımları ele aldık.

üçüncüsü siyasi alandaydı. irak'ta yeni bir hükümet göreve başladı. bağdat''ta son derece olumlu bir atmosfer gördüm. irak'ta bütün etnik, mezhebi dini grupların, herkesi kapsayan bir yapının oluşması hepimizin tercihidir ve bu yapı irak'ın geleceğidir. irak'ta hiçbir kesim şu veya bu şekilde siyasi yapıdan dışlanmamalıdır.

dördüncü alan ekonomik işbirliği alanıdır. 1500'den fazla türk şirketi var, 100 binden fazla türk vatandaşı burada. bu ilişkileri derinleştirmeye kararlıyız."

mesut barzani ise, irak ve türkiye ilişkilerinin de güçlendirilmesi gerektiği noktasında, ankara ile hemfikir olduklarını vurguladı ve şunları söyledi:

"bu ziyaretin daha önce var olan bütün eksikliklerin giderilmesine yönelik başlangıç olmasını ümit ediyoruz. irak ve türkiye ilişkilerinin durumu hepimizin malumu ancak bugün, yeni bir süreç başlamıştır ve yeni şartlar söz konusudur. ziyaretin taraflar arasındaki ilişkilerin ve işbirliğinin artmasına ve kuvvetlenmesine zemin oluşturmasını diliyorum."

'peşmergeye eğitim konusu ele alındı'

davutoğlu, türkiye'nin peşmerge birliklerini eğitmeye başlayıp başlamadığına dair bir soruyu "kürt bölgesinin istikrarı ve güvenliği hayati bir konudur. türkiye kürt bölgesinin güvenliği için gereken her desteği verecektir. bu bizim hem tarihi, insani hem de stratejik bir konudur. eğitim konusunu da ele aldık, bu da dahil olmak üzere bundan sonra vereceğimiz destekler artarak devam edecektir" sözleriyle yanıtladı.

kobani'de durum ve peşmergenin girişi

başbakan ahmet davutoğlu'na, peşmergenin kobani'ye transit geçişiyle ilgili sorular da soruldu. davutoğlu şunları söyledi:

"kobani’ye peşmergenin geçişine izin vermemiz, aramızdaki güven ilişkisinin çarpıcı bir yansımasıdır. bütün konuları birlikte ele almamız ve ortak hareket etmemiz son derece doğal. bundan sonra da gerektiği her yerde bu konuları birlikte konuşmaya ve ortak karar almaya devam edeceğiz."

barzani de bir gazetecinin, "yeni bir peşmerge birliği kobani'ye gönderilecek mi?" sorusuna "savaş meydanındaki şartlar kobani'ye yeni peşmerge birliklerinin gerekli olup olmadığını belirleyecektir" yanıtını verdi. 

bağdat - erbil enerji anlaşması

davutoğlu, bağdat ve erbil arasında varılan ve kısa bir süre önce yürürlüğe giren petrol anlaşmasına türkiye'nin nasıl baktığına dair bir soruya "dün sayın ibadi ile de bugün sayın barzani ile de çok detaylı olarak enerji meselesini ele aldık. enerji dosyası, öyle bir dosya ki; herkes makul, akılcı bir yolla davranırsa, sonunda herkes kârlı çıkar. eğer bir anlaşma sağlanırsa bundan en çok türkiye memnun olur. bunun için de elimizden gelen gayreti gösteririz" yanıtını verdi.

bağdat ve erbil'in petrol gelirlerini paylaşmak için vardığı geçici anlaşma birkaç gün önce uygulamaya kondu. bağdat, kürt yönetimi'ne 500 milyon dolar verdi, kürt yönetimi de günde 150 bin varil petrol göndermeye başladı.

mesut barzani ise petrol anlaşmasıyla ilgili aynı soruyu, "bu anlaşma bir başlangıçtır, henüz son ve nihai değil. yakında bir heyet bağdat’a gidecek ve bu anlaşmaya nihai şeklini verecek" sözleriyle yanıtladı.

'hakan fidan'ın eşlik etmesi normal'

davutoğlu, mit müsteşarı hakan fidan'ın neden irak ziyaretinde kendisine eşlik ettiğine dair soruya ise, "bu son derece doğaldır. güvenlik söz konusu olan her yerde istihbarat asli unsurdur. gerek bağdat’ta gerekse erbil’de muhataplarıyla görüşmüştür ve bunları da bize rapor etmiştir" yanıtını verdi.

korumalar arasında gerilim

davutoğlu basın toplantısının ardından cuma namazını kılmak için erbil'in en büyük camisi celil el hayat'a gitti. mit müsteşarı hakan fidan da yanındaydı. davutoğlu'na yoğun ilgi gösteren cemaat başbakan'la fotoğraf çektirmeye çalıştı. camide bulunan kürt televizyonu payam tv ekibi, davutoğlu'nun korumaları tarafından avludan çıkarılmaya çalışıldı. bu sırada türk ve kürt korumalar arasında bir süre tartışma yaşandı. payam tv ekibi çıkmamakta direnince tüm basın dışarı çıkartıldı.

kaynak: al jazeera