çalışma bakanı faruk çelik ile işçi ve işveren temsilcilerinden iş güvenliği ve çalışma hayatı konularında brifing alan başbakan davutoğlu iş güvenliği eylem planı'nı hayata geçireceklerini açıkladı. plan 4 aşamadan oluşuyor; 'süreç yönetimi', 'insan faktörü ve eğitim', 'toplumsal duyarlılık-bilinçlenme ve kültür', 'yasal düzenleme'.

istanbul'da 10 kişinin hayatını kaybettiği inşaat kazasının uyarıcı bir etki yaptığını söyleyen davutoğlu, "bunun anatomisini çıkarmaya çalışıyoruz, bu daha ilk aşama" dedi.

davutoğlu çalışma hayatına 'ödül-ceza' sistemini sokacaklarını açıkladı: 

"yaptırımları arttıracağız, yasal düzenleme bazında, ödülü de arttıracağız. bazı alanları ele aldık. işverenden yapılan kesintilerle ilgili iş yerinde hiç kaza olmamışsa, tedbirler alınmışsa bu kesintiler yapılmayacak. bir ödül mekanizması kuracağız, ölümcül kaza olmuşsa şimdikinden daha ağır ceza yaptırımlar gündeme gelecek. bununla işvereni teşvik etmek istiyoruz."

birinci aşama 'süreç yönetimi'

davutoğlu'nun açıkladığı eylem planının ilk aşamasını 'süreç yönetimi' oluşturacak. bu kapsamda bakanlıklar arasındaki koordinasyon yeniden gözden geçirilecek. davutoğlu, son asasör faciasında olduğu gibi asansör ve inşaat denetimiyle iş güvenliği alanlarında farklı bakanlıkların sorumluluğu olduğunu hatırlattı, 'yetki paylaşımına ihtiyaç var' dedi. davutoğlu işçi ve işveren kesiminden de 'iş güvenliği' konusunu ortak bir değer olarak görüp sahip çıkılmasını istedi. 

"kendi aralarında bir mekanizma kurmaları gerekli, çıkar çatışması alanı olarak görülmemeli. iş güvenliği dediğimiz de bu bizim ortak değerimiz. denetim bir süreç yönetimidir, kriz olduğu anda işçi ve işveren sendikalarımızın biraraya gelip konuşması lazım."

davutoğlu her sektörde eğitimli eleman çalıştırılmasını zorunlu hale getireceklerini açıkladı. buna göre kazaların engellenmesi için 'mesleki eğitim belgesi' 1 ocak 2015 tarihinden itibaren zorunlu olacak. okullarda iş güvenliği dersi verilecek:

"son asansör kazasında olduğu gibi 1 eylül'de işe giriyor, 7 eylül'de çelik kumanda yetkisine sahip oluyor; şimdi bir sertifika var mı belgelendirme var mı? bundan sonra işçi emekçi tanımı saygıdeğer bir tanım olarak kalacak ancak işçi yok, inşaat işçisi var. bunun belgesini alacak. herkes her işi yapabilir mantığı kalmayacak. vasıfsız işçi mantığı kalmaması lazım."

üçüncü aşama sosyal duyarlılık/kültür ve bilinçlendirme

'sosyal duyarlılık kaza olmadan önce olur' diyen başbakan davutoğlu herhangi bir kaza anında tarafların birbirini suçlamasını eleştirdi. davutoğlu işvereni yasal haklar konusunda işçileri bilinçlendirmeye çağırdı. davutoğlu denetim mekanizmasının daha sağlıklı işletilmesini istedi, denetim elemanlarına da uyarıda bulundu:

"denetim elemanı gittiği yerde çay dahi içemez. herhangi bir tarafla yakınlık ilişkisi içine giremez. denetim toplumsal vicdan adına yapılır. biz de denetimleri sadece iş güvenliği açısından değil, orada barınakları nasıl...çadırda barınanlar iş kazasında öldü, konteynırdakiler ölmedi diye bir arkadaşımız burada anlattı. bu şartları denetlememiz gerekiyor. kamuoyu bilinçlendirmesi anlamında kaza olduğunda hemen bir suçlu aramak yerine kazanın oluş şekliyle ilgili inceleme yapmalıyız."

davutoğlu medyaya da duyarlılık çağrısı yaptı. asansör faciasında hayatını kaybeden gencin ailesinin kendisine telefonda 'sizi mahkemeye vereceğiz' dediğine ilişkin haberler yapıldığını hatırlattı. böyle bir diyalog yaşanmadığını söyleyen davutoğlu 'bunun kime ne faydası var?' diye sordu.

dördüncü aşama yasal düzenleme

davutoğlu eylem planının yasal düzenleme ayağıyla ilgili de bilgi verdi. uluslararası çalışma örgütü (ilo) şartlarının çoğuna 2012 yılında çıkarılan iş güvenliği yasası'nda yer verdiklerini söyleyen davutoğlu, "ülkemizin geldiği yeri küçümsemeyelim. evrensel standartlar dışındaymışız gibi göstermek doğru değil." dedi. bu adım kapsamında ilo sözleşmelerinin gerektirdiği bütün unsurlar yasalarda yer alacak. kamu ihale kurumu'nun ihale yönetmelikleri kapsamında iş güvenliğiyle ilgili harcamalar da maliyet hesabı içine dahil edilecek. 

1 ay içinde yeniden buluşacak

davutoğlu sözkonusu düzenlemeleri yeniden gözden geçirmek amacıyla 1 ayı geçmeden taraflarla yeniden bir araya gelineceğini açıkladı. 

kaynak: al jazeera