devletin internet kullanıcıları için hangi sitelere girilip. girilmeyeceğini belirlediği 'güvenli internet' uygulaması 22 ağustos’ta test yayınıyla hayata geçiyor. güvenli internet paketi, isteyen aboneler tarafından kullanılacak, ücretsiz uygulama ile bilgisayarlarda filtre sistemi otomatik olarak devreye girecek. test yayınının üç ay sürmesi planlanıyor, asıl uygulama 22 kasım’da başlayacak.

“güvenli internet”, bir devlet projesi. geçmişi de çok eski değil. bilgi teknolojileri ve iletişim kurumu ( btk) 22 şubat 2011’de ‘internetin güvenli kullanımı’ başlıklı bir karar aldı. bu kararla, internet kullanımı ‘güvenli’ ve ‘standart’ olarak ikiye ayrıldı . ‘güvenli’ seçeneği kabul eden aboneler için ‘aile’, ‘çocuk’ ve ‘yurt içi’ filtreleri oluşturulması kararlaştırıldı. hayata geçiş ve altyapı çalışmaları için ise 6 ay süre tanındı.

kararın gerekçesi; tüketici hakları yönetmeliği’nin bir maddesinde gizli. btk’ya göre, bu karar hayata geçtiğinde, aileler çocukların ve gençlerin pornografi, çocuk pornosu, kumar, fuhuş gibi alanlarda yayın yapan sitelere erişmesini engelleyecek profili ücretsiz olarak kullanabilecek.

uygulama zorunlu değil, yararlanmak isteyenler ‘çocuk’, ‘aile’, ‘yurt içi’ paketlerinden birini seçecek. güvenli internet konusunda bir hizmet talebi olmayan aboneler ise halihazırda süren ‘standart profil’de kalmaya devam edecek.

filtreleme nasıl olacak?

profillerden birini seçenler, btk’nın belirlediği, verilerini tuttuğu ve servis sağlayıcı şirketlerle paylaştığı listelere göre filtrelenecek. filtreler düzenli güncellenecek. pakette seçilenler dışında herhangi bir siteye ulaşılamayacak.

btk, internette porno ve çocuk pornosu ile ilgili arama yaptırıldığında karşısına en çok çıkan kelimelerin bir listesini hazırlayarak, oluşturduğu listeyi yer sağlayıcılara göndendi. alan adı olarak bu kelimeleri kullanan sitelerin içeriğine bakılmasını, suç işleniyorsa kapatılmalarını talep edildi.

güvenlik internet kurulu var

sonuç olarak, güvenli internet kapsamına girecek siteleri aile ve sosyal yardımlar bakanlığı koordinasyonunda 11 üyeden oluşacak olan güvenli internet hizmeti çalışma kurulu belirleyecek.

kurul, aile ve sosyal politikalar bakanlığı’ndan üç, internet kurulu’ndan iki, kurumdan iki ve psikoloji, pedagoji, sosyoloji ile diğer ilişkili alanlarda uzmanlığı olan aile ve sosyal politikalar bakanlığı tarafından teklif edilecek sekiz kişi arasından kurum tarafından seçilecek dört üyeden oluşacak.

‘mütedeyyin aile internet almıyor’

çalışmalar hakkında bilgi veren bilgi teknolojileri ve iletişim kurumu ( btk) başkanı tayfun acarer,  güvenli internet uygulamasından sonra internet kullanımının artacağını belirterek,  “mütedeyyin aile ya internet almıyor ya da laptopunu saklıyor. verilecek şifre büyük bir esneklik sağlayacak” dedi. şu anda bazı servis sağlayıcılarının güvenlik internet paketleri verdiğini ancak bunların kullanılmadığını da ifade eden acarer, şöyle konuştu:

“çünkü pratik değil. prosedürü var, hoşunuza gitmeyip çıkmak istediğinizde de bir yığın prosedürü oluyor” diye konuştu. türkiye’nin avrupa’dan farklı olduğunu, bu nedenle güvenli internet konusundaki usul ve esasları btk’nın hazırladığını belirten acarer, “ben güvenli internetin çok büyük oranda kullanılacağını düşünüyorum. ilk başta olmaz, ama aşama aşama bu paketler yoğun şekilde kullanılacaktır”

son tartışmalarla birlikte sosyal medyanın hızını gördüklerini ifade eden acarer, “diğer medyaya benzemiyor. müthiş biçimde yayılıyor” dedi. acarer, ‘güvenli internet’ uygulaması sonrasında kendisinin aile paketini seçeceğini söyledi.

sansür tartışması da var

halihazırda onbinlerce site çocuk pornosu, fuhuş, haraket gibi nedenlerle btk tarafından sansürleniyor. bu siteler için sorun sözkonusu. bu sitelere tüneller ve dns ayarlarıyla ulaşmak mümkün. ancak; 23 ağustos’tan sonra yönetmelik hükümleri gereği buna imkan veren hizmet sağlayıcı şirketler suç işlemiş sayılacak. iddiaya göre ‘sansür’ servis sağlayıcılar tarafından yapılmış olacak.

ancak dünyanın çeşitli ülkelerinde de benzer uygulamalar olduğuna dikkat çeken uzmanlar, çin’dede  filtreleme uygulandığını ve tam 12 bin kişinin sadece filtreleme sisteminde çalıştığına dikkat çekiyor. ancak genel filtremenin sözkonusu olmayacağı söyleniyor. nitekim tib de genel filtreleme işlemine ‘sansür’ olduğu gerekçesiyle karşı çıkıyor. türkiye’de filtreleme, btk’nın hazırlayıp türkiye’deki servis sağlayıcılara verdiği listeler aracılığıyla yapılacak.