avrupa parlamentosu'nun (ap) 1915 olaylarının "soykırım" olarak tanınmasını öngören tasarıyı kabul etmesine ilk tepki türk dışişleri bakanlığı'ndan geldi. dışişleri bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "avrupa parlamentosu kabul ettiği kararla, zamanında uluslararası hukukla bağdaşmaz şekilde ve yetki alanını aşarak yapmış olduğu hatayı tekrarlamıştır" denildi. "avrupa parlamentosu'nun aldığı kararın arkasında dinsel ve kültürel bağnazlığın etkili olduğu" savunulan açıklamada, parlamentonun yetki alanını aştığı ve yeniden tarih yazmaya heveslendiği de belirtildi.

"türkiye-ab ilişkilerinin gelişmesine engel çıkarmakla tanınan avrupa parlamentosu, daha önce de denediği gibi, 1915 olayları konusunda yeniden tarih yazmaya heveslenmiştir. bu heves, türk karşıtı ermeni propagandasının klişelerini harfiyen tekrarlayan, 15 nisan 2015 tarihli gülünç bir karar metniyle sonuçlanmıştır. avrupa parlamentosu kabul ettiği kararla, zamanında uluslararası hukukla bağdaşmaz şekilde ve yetki alanını aşarak yapmış olduğu hatayı tekrarlamıştır. tarihi ve hukuku katleden bu metni kabul edenleri ciddiye almıyoruz. ab vatandaşlarının 2014'teki seçimlere yüzde 42 oranındaki katılımı, bu parlamento'nun ab siyasi kültüründeki yerini zaten göstermektedir. her bakımdan eşine az rastlanır tutarsızlıktaki bu metni, anılan kuruma, ileride hatırlamak istemeyeceği belgeler arasında yerini almak üzere aynen iade ediyoruz. ab'nin uzlaşı ve barış kültürü temelinde, demokrasi, insan hakları ve serbest piyasa ekonomisi gibi temel ilkeler bazında kurulduğunu, o metni kabul edenler herhalde anımsıyorlardır."

"bilgisizlik ve cehaletle açıklanamaz"

"avrupa parlamentosu'nda bugün kabul edilen karara destek veren siyasetçilere, avrupa değerleriyle uzaktan yakından ilgisi olmayan; nefret, kin ve çatışma kültürüyle beslenenlerle kurdukları ortaklıkta başarılar diliyoruz. avrupa parlamentosu'nun 1915 olayları konusunda sergilediği bu selektif ve tek yanlı yaklaşımın, varoluş nedenini teşkil eden değerler hilafına, türkiye'nin ab ile olan ilişkisine zarar verebileceği ve türkiye ile ermenistan arasındaki meseleye çözüm getirmekten uzak kaldığı bir vakıadır. tabiatıyla, bu karar sadece bilgisizlik ve cehaletle açıklanamaz. bunun arkasında ne yazık ki, dinsel ve kültürel bağnazlık ile farklı görülen karşısındaki umursamazlık da yatmaktadır. avrupa parlamentosu, avrupa halkları arasında ortak bir geleceğin inşasına katkı yapmak istiyorsa, bunun farklı din ve kültürleri dışlayarak gerçekleşmesinin mümkün olmadığını bilmelidir. 1915 olayları konusuna gelince; türkiye'nin son yıllarda hafıza ödevini layıkıyla yerine getirdiği ortadadır. ermenistan'ın da en kısa sürede böyle bir olgunluk düzeyine ulaşmasını umut ediyoruz. avrupa parlamentosu üyelerinin, 1915 meselesiyle ilgilenmeden önce kendi tarihleriyle yüzleşmelerinde, özellikle birinci dünya savaşı ve ikinci dünya savaşı gibi insanlığın en korkunç felaketindeki rol ve sorumluluklarını hatırlamalarında yarar vardır."

ab bakanı: yok hükmünde

avrupa birliği bakanı ve başmüzakereci büyükelçi volkan bozkır da oylamaya tepki gösterdi. bozkır'ın açıklamaları şöyle:

"avrupa parlamentosu genel kurulu’nun bugün (15 nisan) 1915 olayları konusunda kabul ettiği karar tarihi ve hukuki gerçeklerle bağdaşmamaktadır. bu tür kararlar, türkiye ve türk milleti için yok hükmündedir. yüz milyonlarca avrupalı'yı temsil eden avrupa parlamentosu başta olmak üzere parlamentoların görevi tarih yazmak değil, avrupa’da bugün karşı karşıya olduğumuz sınamalar karşısında gerçekçi ve kalıcı çözümler üretmektir. avrupa parlamentosu bugün aldığı kararla geçmişte çekilen acılar arasında seçici bir bakış açısıyla ayrımcılık yapmış, birinci dünya savaşı’nda hayatını kaybeden türk ve müslüman halkların uğradığı mezalimi görmezden gelmiş, sadece ermenilerin acılarını öne çıkarmıştır."

"komisyon çağrımız geçerli"

"osmanlı imparatorluğu vatandaşı herkes gibi ermenilerin de yaşadıkları acıların hatıralarını anmalarını anlamak ve paylaşmak bir insanlık vazifesidir. ancak bunun  türkiye karşıtlığı için bir bahane olarak kullanılması ve siyasi çatışma konusu haline getirilmesi kabul edilemez. birinci dünya savaşı esnasında yaşanan olaylar hepimizin ortak acısıdır. türkiye cumhuriyeti olarak 1915 olaylarının bilimsel bir şekilde incelenmesi için ortak tarih komisyonu kurulması çağrısında bulunduk. bu çağrımız geçerliliğini korumaktadır. ermenistan ile 2009 yılında protokoller imzaladık. ancak bu protokoller de onaylanmadan ermenistan parlamentosu’ndan çekilmiştir.

"tarihi siyasete alet etti"

"türkiye’nin sergilediği iyi niyete karşılık, avrupa parlamentosu bu kararıyla tarihi siyasete alet etmiştir. avrupa parlamentosu’nun kullandığı “soykırım” ifadesi hukuki bir kavramdır. hakkında hiçbir mahkeme kararı olmayan 1915 olaylarını soykırım olarak nitelemek, iftiradan öteye geçmemektedir. avrupa birliği’nin ikinci dünya savaşı'ndan çıkan avrupa’da barış, dostluk ve işbirliğini yerleştirmek ve geliştirmek için kurulduğu dikkate alındığında, tarihten husumet çıkarmaya hizmet eden bu karar, avrupa birliği’ni kuran devlet adamlarının hedefleriyle de bağdaşmamaktadır."

"mesajlar yol gösterici"

"avrupa parlamentosu’nun kendisini tek yanlı ermeni anlatımının etkisinden kurtararak, enerjisini bugün avrupa için en büyük tehdit haline gelmiş olan radikalizm, hoşgörüsüzlük ve etnik-dini ayrımcılık gibi meselelere yöneltmesi bütün avrupalılar için daha yararlı olacaktır. cumhurbaşkanımız sayın recep tayyip erdoğan’ın 23 nisan 2014 tarihinde ve başbakanımız sayın ahmet davutoğlu’nun 20 ocak 2015 tarihinde yayımladığı tarihi mesajların avrupa’da ortak geleceğimizin inşası için avrupa parlamentosu’na yol gösterici nitelikte olduğuna inanıyorum."

akdoğan: goygoyculuk yaparak ciddi konular ele alınamaz

başbakan yardımcısı yalçın akdoğan da tepkisini twitter'dan ortaya koydu. akdoğan, "ap kıymet-i harbiyesi olmayan son kararıyla sözünün ağırlığını ortadan kaldırıyor. goygoyculuk yaparak ciddi konular ele alınamaz. ap'nin bir dirayeti, gücü, vizyonu varsa tarihi safsataları bıraksın günümüzde yaşanan hadislerle ilgili bir tavır takınsın" dedi.

türkler protesto etti

ap binasında tasarı oylanırken lüksemburg meydanı'nda toplanan bir grup türk de ellerinde türk bayrakları ve atatürk posterleriyle avrupa parlamentosu'nu protesto etti.

protestoya türkiye gençlik birliği (tgb) üyeleri, vatan partisi avrupa temsilcileri, talatpaşa komitesi, atatürkçü düşünce dernekleri  (add) üyeleri de katıldı.

vatan partisi avrupa temsilcisi beyhan yıldırım grup adına şunları söyledi:

"ey türk milleti, bugün burada ap sözüm ona sözde soykırımı kabul ettiğini ilan edecektir; biz bu kararları tanımıyoruz, ayaklarımızın altına atıp çiğniyoruz. avrupa'ya buradan şunu söylüyoruz; ey avrupa, hukuku ayaklar altına almaktasın. avrupa insan hakları mahkemesi'nin aldığı kararı tanı, bu konu parlamentoların işi değildir. bu konu tarihçilerin, ilim insanlarının işidir. lahey adalet divanı şunu demiştir; 'tehcir soykırım için yeterli bir sebep değildir'. soykırım olabilmesi için imha kastı aranıyor imha. avrupa'ya buradan bir mesaj vermek istiyoruz; 24, 25 nisan'da türk bayraklarıyla, atatürk posterleriyle frankfurt'ta, berlin'de meydanlara çıkacaktır."

luksemburg meydanı'nda sessiz protestoda bulunan türk vatandaşları basın bildirisini okuduktan sonra dağıldı.

kaynak: dha, aa, twitter