başbakan ahmet davutoğlu, bbc’ye verdiği mülakatta kobani krizine tek çözümün 'eğit ve donat programı'nın hızlandırılması olduğunu söyledi. davutoğlu, "eğit ve donat programı' çoktan başladı. hatta kobani krizinden bile önce başladı ve devam edecek. 'eğit ve donat' bizim bütünlüklü stratejimizin bir parçasıdır. tek çözüm yolu bunun hızlanmasıdır. bunun hızlanmasını istiyoruz. türkiye'nin kendi öncelikleri ve bu önceliklerine bağlı riskleri var. biz müttefiklerimizin bu endişelerimizi anlamasını istiyoruz" dedi.

davutoğlu, suriye'nin türkiye sınırındaki kürt kenti kobani'nin suriye krizinden bağımsız olmadığının altını çizdi:

“kobani münferit bir mesele değil. daha büyük bir krizin sonucu. suriye krizini çözmeden bugün kobani'yi kurtarsak bile, suriye rejiminden ya da işid'den başka bir saldırı olacak, bugün kobani'de gördüğümüz sonuçlarla karşı karşıya kalacağız.”

başbakan davutoğlu, türkiye'nin yabancı savaşçılara göz yumduğu suçlamalarını reddetti. türkiye’nin ekim 2013'te işid'i terör örgütü olarak ilan ettiğini hatırlatan davutoğlu, “biz asla sınırımızdan yabancı savaşçıların suriye'ye geçişine izin vermedik. türkiye'nin bu gruplarla işbirliği yaptığına ya da bağı olduğuna dair hiçbir kanıt yok. onlar sınırımızda türkiye için bir tehdittir. türkiye aralık 2013'te işid mevzilerini bombaladı. türkiye sınırına yaklaşan yüzlerce işid'li öldürüldü” dedi.

‘türkiye, abd ve avrupa birliklerine hayır demez’

davutoğlu, batı devletlerinin suriye’ye asker göndermesi durumunda türkiye’nin hayır demeyeceğini söyledi. “eğer onlar kara birliklerini göndermek istemiyorsa, türkiye'nin sınırda aynı riskleri alarak nasıl birlik göndermesini bekleyebilirler?” dedi.

davutoğlu, “incirlik üssünün kullanımını işid'in yanı sıra esad güçlerinin bombalanması şartına mı bağlıyorsunuz?” sorusuna “yeni, çoğulcu ve demokratik bir suriye yaratılması ve gerek işid, gerek rejim tarafından işlenen tüm insanlığa karşı suçlarla mücadele konusunda ortak bir anlayışa varacağımız her türlü güce, koalisyona üslerin açılması ve diğer yollarla yardım ederiz” cevabını verdi.

‘üçü de düşmanımız’   

müttefiklerinin türkiye'nin endişelerini anlaması gerektiğini belirten davutoğlu, “sınırımızda görmek istemediğimiz üç grup var: suriye rejimi, işid ve pkk. bunların tümü türkiye'nin düşmanıdır. türkiye için tehdit ve risk oluşturmaktadır. son olaylar suriye krizini türkiye'ye taşımak istediklerini gösterdi. buna asla izin vermeyeceğiz” dedi.

'türkiye askeri müdahalede bulunsa eleştirirler'

davutoğlu, kobani ve çevresini işid'den geri almak için bir askeri operasyonun gerekli olduğunu söyledi:

“bu askeri operasyonu kim yapacak? mesele bu. uluslararası medyanın türkiye'yi suçladığını ve türkiye'den bir şey yapmasını beklediğini gördüğümde gerçekten çok şaşırdım ve şoke oldum. türkiye'nin ne yapması gerektiğini tarif etmeliler. eğer türkiye kobani'ye askeri müdahalede bulunursa, uluslararası tarafların çoğunun türkiye'yi eleştireceğine eminim. diğerlerine, amerikalılara dilerseler kara birlikleri gönderebileceklerini söylüyoruz. sadece peşmerge ve öso, kobani'ye birlik göndermek için bizle temasa geçtiler."

 ‘kobani’yi kurtarmayı tanımlamalıyız’

başbakan davutoğlu kamuoyunu tatmin etmek için sadece kobani'ye yardıma yönelik bir stratejiyi kabul etmeyeceklerini söyledi. peşmergenin kobani’ye geçişinin psikolojik önemi olduğunu ifade eden davutoğlu, “kobani'yi kurtarmanın ne olduğunu tanımlamalıyız. kobani'yi kurtarmak, kobani'de yaşayan sivillerin kurtarılması demekse, oradaki insanların çoğu zaten türkiye'ye geldi ve güvendeler. sadece insanlar değil, hayvanlar, araçlar bile türkiye'ye getirildi. kobani'den türkiye'ye 200 bin kişi geldi” ifadelerini kullandı.

davutoğlu, türkiye’nin suriye için istediği bütünlüklü stratejiyi tekrar açıkladı.:

“suriye için bütünlüklü bir stratejiye ihtiyacımız var. peki nedir bu strateji? birincisi ılımlı suriye güçlerine yani öso'ya yardım edilmeli; donatılmalı ve eğitim desteği verilmeli. hepimiz öso'nun el kaide ya da işid gibi bir örgüt olmadığında hemfikiriz. ikinci olarak işid'in ve rejimin halka saldırdığı yerlerde güvenli bölgeler oluşturmalıyız. türkiye şimdiye kadar 1,6 milyon mülteci kabul etti. bu rakam neredeyse birmingham, glasgow, manchester ve liverpool'un toplam nüfusuna eşit. ingiliz, avrupa ve amerikan kamuoyu artık bunun bir sınırı olduğunu anlamalı. uçuşa yasak bölge neden önemli? rejim belli bölgeleri bombaladığında öso çekildi, işid bu bölgeleri işgal etti. işid bu bölgelerden çekilirse ve uçuşa yasak bölge oluşturulmazsa, suriye rejimi bombardımana devam edecek, türkiye'ye daha fazla mülteci sığınacak.

kaynak: bbc türkçe