merkez bankası başkanı erdem başçı’nın enflasyon tahminleri tuttu. başçı enflasyonun haziran ayına kadar yükselip, sonra gerileyeceğini öngörmüştü. mayıs ayında yüzde 9,66 olan enflasyon, haziran ayında yüzde 9,16’ya geriledi.

haziranda tüketici fiyat endeksi yüzde 0,31, yurt içi üretici fiyat endeksi yüzde 0,06 arttı. yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 9,16, yurt içi üretici fiyatlarında da yüzde 9,75 oldu.

tur, limon ve kayısı

geçen ay ''zam şampiyonu'' yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar oldu. bunu, fiyatı yüzde 24,74 artan limon ve fiyatı yüzde 13,25 artan kuru kayısı izledi.

haziranda fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 11,28 ile yumurta, yüzde 7,10 ile metro ücreti, yüzde 6,37 ile elma, yüzde 6,13 ile marul, yüzde 5,18 ile gazeteler, yüzde 4,58 ile toz şeker ve yüzde 3,99 ile yeşil soğan yer aldı. haziranda fiyatı en az artan ürün ise yüzde 1,42 ile ekmek oldu.

patlıcan ucuzladı

geçen ay fiyatı en fazla düşen ürünlerin başında patlıcan geldi. haziranda patlıcanın fiyatı yüzde 12,29 düşerken, bu ürünü fiyatı yüzde 12,13 azalan domates ve fiyatı yüzde 11,68 azalan taze fasulye izledi.

haziranda salatalığın fiyatı yüzde 10,73, kabağın fiyatı yüzde 10,59, kadın ceketinin fiyatı da yüzde 5,37 düştü.

haziran 2014'te endekste kapsanan 432 maddeden 68'inin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 247'sinin ortalama fiyatlarında artış, 117'sinin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

eğitim arttı, giyim ucuzladı

haziranda tüfe'de yer alan ana harcama gruplarında aylık bazda en yüksek artış, yüzde 1,72 ile eğitim grubunda oldu. ana harcama grupları itibariyle haziranda endekste yer alan gruplardan sağlıkta yüzde 0,98, lokanta ve otellerde yüzde 0,92, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,70, ulaştırmada yüzde 0,50 artış oldu.

ana harcama grupları itibariyle aylık en fazla düşüş, yüzde 1,25 ile giyim ve ayakkabı grubunda görüldü. endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0,06 ile alkollü içecekler ve tütün oldu.

borsa yatay seyrediyor

enflasyon verisinin ardından güne 2.1320 tl’den başlayan dolar 2.1358 tl seviyelerine yükseldi. güne 76.880 puandan başlayan borsa istanbul 100 (bist 100) endeksi ise 76.746 puan seviyelerinde yatay seyrediyor. 

beklentinin üzerinde

al jazeera’ya konuşan deniz yatırım başekonomisti özlem derici, enflasyon verilerinin beklentinin üzerinde geldiğini açıkladı. derici tahmininin enflasyonun yüzde 0,2 gelmesi yönünde olduğunu, ancak daha yüksek çıktığını söyledi.  

“yıllık enflasyona baktığımızda düşüşün başlaması önemli, ancak yeterli değil” diyen derici, merkez bankası’nın bir sonraki faiz indiriminin 0,75 puanın altında olacağını vurguladı.

piyasanın bu oranları anında fiyatlamaya başladığının altını çizen başekonomist derici, faizlerin hafif yükselmesiyle birlikte bonoda ve borsada kâr satışlarının başladığını belirtti. 

temmuzda eksi enflasyon

haziran ayı enflasyonunu değerlendiren ekonomi bakanı nihat zeybekci, rakamların beklentileri doğrultusunda geldiğini söyledi.

zeybekci, enflasyonun artık aşağı yönlü bir seyir izlediğini belirterek, "beklentilerimiz yıl sonu itibarıyla yüzde 7,5'ler seviyesinde" dedi.

türkiye'de beklenti enflasyonunun yüzde 7,5 seviyelerde iken bankalar nezdindeki reel faizin yüzde 14-15 seviyelerinde bulunduğunu kaydeden zeybekci, "bu kabul edilebilir değildir. yatırımı teşvik edici bir faiz oranı değildir. bu faizlerle hiç kimse üretim potansiyelini artırma yönünde bir adım atmaz. onun için biz merkez bankamıza cesur olmasını söylerken beklenti enflasyonunu dikkate alıyoruz" dedi.

zeybekci, merkez bankasından söz konusu enflasyon beklentileri paralelinde faizleri aşağı indirmesini beklediklerini ifade etti.

enflasyondaki gerilemenin devam edeceğini kaydeden zeybekci, "temmuz ayında eksi enflasyonu yaşayacağımıza inanıyoruz. fiyatların, maliyetlerin üzerindeki kur, ötv ve benzeri bazı ekstra vergilerden kaynaklanan maliyet artışlarının etkilerinin haziran ayında biteceğini söylemiştik. temmuz ayı itibarıyla da eksi enflasyonu görmeye başlayacağız" değerlendirmesinde bulundu. 

kaynak: al jazeera ve anadolu ajansı